سنجش سواد ژئوپلیتیکی مدیران سیاسی و امنیتی استان‌های مرزی (موردمطالعه: خراسان جنوبی)

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 5، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 18، مرداد 1399، صفحه 97-118   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): Doi:org/10.22067/pg.v5i2.87773

نویسندگان

وحید کیانی^{* 1}؛ جواد میکانیکی²؛ سید محمود شفیعی³؛ خانم مهدیه السادات حفاظی⁴

¹استادیار جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند،ایران

²دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بیرجند، بیرجند،ایران

³دانش‌آموخته کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی،دانشگاه بیرجند، بیرجند،ایران

⁴دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی،دانشگاه بیرجند، بیرجند،ایران

چکیده

   سازمان‌دهی سیاسی فضا و چگونگی مدیریت آن امروزه به یکی از دغدغه‌های اصلی مطالعات جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک تبدیل‌شده است. اهمیت این موضوع زمانی دوچندان می‌شود که برخی از مناطق و مکان‌های جغرافیایی در هر کشوری وجود دارند که دارای شرایط خاص و ویژه‌ای هستند که مستلزم شناخت جغرافیایی و درک ژئوپلیتیکی عمیق‌تری هستند. ازاین‌رو مدیران سیاسی و امنیتی که به‌نوعی در مدیریت سیاسی این‌گونه فضاها نقش دارند علیرغم توان مدیریتی بالا باید دارای سواد ژئوپلیتیکی بالایی نیز باشند. استان خراسان جنوبی به‌عنوان یکی از استان‌های مرزی در شرق ایران دارای شرایط ژئوپلیتیکی خاصی است که شناخت آن‌ها کمک شایانی به گسترش امنیت پایدار و همچنین توسعه همه‌جانبه این استان خواهد کرد. بنابراین ، بالا رفتن سواد ژئوپلیتیکی مدیران سیاسی و امنیتی استان خراسان جنوبی نقش به سزایی در توسعه و امنیت پایدار استان خواهد داشت . ازاین‌رو ، پژوهش حاضر که ازنظر ماهیت توصیفی - تحلیلی و از حیث هدف کاربردی و از جهت جمع‌آوری داده‌ها از نوع تحقیقات پیمایشی است؛ برای سنجش سواد ژئوپلیتیکی مدیران سیاسی و امنیتی به توزیع 32 پرسشنامه بین مدیران سیاسی، امنیتی و مذهبی استان خراسان جنوبی اقدام کرد. برای بررسی سطح سواد ژئوپلیتیکی و مولفه های آن در بین مدیران و مسئولان از آزمون t تک گروهی استفاده گردید و با توجه به اینکه مقدار آماره t منفی است (7.03-)، می‌توان گفت در سطح اطمینان 95% میزان سواد ژئوپلیتیکی در بین مدیران و مسئولان، نامطلوب و در سطح پایین بوده است.همچنین به‌منظور بررسی تأثیر  سواد ژئوپلیتیکی بر عملکرد مدیران از تحلیل رگرسیونی استفاده گردید. در مدل رگرسیونی خطی معناداری در سطح اطمینان 95 درصد بین سواد ژئوپلیتیکی و متغیر وابسته عملکرد مدیران وجود داشت. همچنین مقدار ضریب همبستگی (R) مدل 71/0 است.به عبارتی در سطح اطمینان 95 درصد متغیر سواد ژئوپلیتیکی پیش‌بینی کننده متغیر وابسته عملکرد مدیران است به‌طوری‌که متغیر سواد ژئوپلیتیکی تأثیر معناداری بر بهبود عملکرد مدیران دارد(یعنی افزایش شاخص سواد ژئوپلیتیکی باعث افزایش عملکرد مدیران است). درمجموع نتایج و یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که هرچند علاقه‌مندی به مباحث ژئوپلیتیکی در مدیران وجود داشته است اما میزان سواد ژئوپلیتیکی در سطح پایینی بوده است ولی اکثر پاسخ‌دهندگان به نقش سواد ژئوپلیتیکی در ارتقا عملکرد مدیران استانی اذعان داشتند.

کلیدواژه‌ها

سواد ژئوپلیتیکی؛ مدیران سیاسی- امنیتی؛ مناطق مرزی؛ خراسان جنوبی

مراجع

Ahmadi Aliabadi, Kaveh (2002), Long-term planning of the social and cultural sector; Case study of Iranian society, Land Management Office of Management and Planning Organization, Tehran. (In Persian)

Agnew, J. (2002). Making Political Geography, New York: Oxford University Press Inc.

Agnew, J. (2003). Geopolitics, London and New York: Routledge.  

Ahmadi pour, Zahra, Ghanbari, Ghasem, Karami, Ghasem (2011), Political Organization of Space, Publications of the Geographical Organization of the Armed Forces. (In Persian)

Ahmadipour, Zahra, Mansoorian, Alireza. (2006). Country divisions and political instability in Iran (1357-1285). International Journal of Geopolitics,2. (In Persian)

Dads, Klaus. (2005). Geopolitics in a changing world. Translated by Zahra Ahmadi pour and Ataullah Abdi. Tehran: Balagh Danesh. (In Persian)

Edelson, Daniel C. (2011), http://education.nationalgeographic.com/education/news/geo-literacy-preparation-far-reaching-decisions/?ar_a

Glassner, M.& Fahrer, C. (2004). Political Geography, New York: John Wiley & sons.

Hafez Nia, M.R. (2006).  Principles and Concepts of Geopolitics, Mashhad: Papoli Publications. (In Persian)

Hafeznia, M.R. (2014 spring). A New approach to the history and the founder of political geography, Geopolitics quarterly, 10)1(, spring 2014, pp. 1-35. (In Persian)

Hafez Nia, Mohammad Reza (2000), A New Definition of Geopolitics, Geographical Research Quarterly, Volume15, Number3-4. (In Persian)

Hafez Nia, Mohammad Reza, Ahmadi pour, Zahra, Ghaderi Hajat, Mostafa (2010), Politics and Space, Papoli Publications. (In Persian)

Jones, Martin Jones, Rhys. Woods Michael-2004, an Introduction to Political Geography, London, Routledge

Karimipour, Yadollah, (2002). An Introduction to the Divisions of Iran, Vol. 1, Tehran: Geographical Association of Iran Publications. (In Persian)

Kaviani Rad, Murad, (2010). Regionalism in Iran from the Perspective of Political Geography, Tehran, Research Institute for Strategic Studies. (In Persian)

Mojtahedzadeh, Pirooz (2002). Political Geography and Geographical Politics. Location: Tehran. (In Persian)

MirHaidar, Dorreh (1998). "Geopolitics: Presenting a New Definition". Quarterly Journal of Geographical Research. Thirteenth year, No. 4. Mashhad: Winter. (In Persian)

MirHaidar, Dorreh (2005), Fundamentals of Political Geography, Tehran, Samt Publishing. (In Persian)

MirHaidar, Dorreh (2010), Developments of Five Decades of Thought and Research in Political Geography, First Edition, Mashhad, Papoli Publishing; (In Persian)

Muir, Richard (2002). A New introduction on political geography. Translated by MirHaidar with the collaboration of Seyed Yahya Safavi. Publications of the Geographical Organization of the Armed Forces. Tehran: Office of Political and International Studies. (In Persian)

Papoli Yazdi, Mohammad Hossein (2004). Geographical Justice and the Development of the Application of Philosophy and Ideology in Land Management, Mashhad, Geographical Research Quarterly, No.74. (In Persian)

Soja, Edward (1971); The political organization of space, Association of American Geographers

Statistical Yearbook of South Khorasan Province (2015). (In Persian)

Vahidi, Paridokht (1994), Land Management: A Guide for Higher Education Planning, Tehran, Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, Second Year. (In Persian)

Hamsen, N.M. (1970) French Regional Planning. Edinburgh Indiau University Press.

Henry, William (2002). Curriculum: Perspective, Paradigm &Possibility, Leonard Hill Books.

Mayers, N (1994) The Cairo Crunch. People & the Plant. Springer Verlage. New York.

Navah, Z.&Liberman, A.S. (2002) Landscape Ecology. Springer Verlage. New York.