تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,846 |
تعداد مقالات | 19,518 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,306,488 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,540,076 |
واکاوی تغییرات ایجاد شده در شکل هندسه سرزمین برخی کشورهای اسلامی بین سالهای 2019-2001(مطالعه موردی : سودان جنوبی و بلندیهای جولان) | ||
پژوهش های جغرافیای سیاسی | ||
مقاله 3، دوره 5، شماره 3 - شماره پیاپی 19، آبان 1399، صفحه 44-68 اصل مقاله (1.15 M) | ||
نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): Doi:org/10.22067/pg.v5i3.85849 | ||
نویسندگان | ||
حجت مهکویی* 1؛ مریم شعبانی2 | ||
1استادیار گروه جغرافیا، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجفآباد، ایران | ||
2استادیار علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران | ||
چکیده | ||
موقعیت سرزمینی و شکل هندسه سرزمین در موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپولیتیک کشورها مهم است. از معاهده وستفالی (1648) که حکومتهای سرزمینی شکل گرفتهاند، کشورهای مختلفی با هندسه سرزمینی متفاوت ایجاد شدهاند. طرح تقسیم سرزمین کشورهای اسلامی در خاورمیانه، ریشه در قرارداد سایکس- پیکو (1916) دارد که بر مبنای آن، امپراتوری عثمانی میان ابرقدرتهای آن زمان تقسیم شد. بعد از سالها و بعد از حوداث 11 سپتامبر در سال 2001، سناریوهای جدیدی برای کشورهای اسلامی نوشته شد؛ از موضوعات مطرح در این سناریوها، توجه دوباره به تقسیم سرزمینی برخی از کشورهای اسلامی بوده است. اصولاً چرا در سرزمینهای اسلامی شاهد این تغییرات هستیم ولی در مناطق دیگر مانند آمریکای جنوبی و یا شمالی، جنوب شرق آسیا و یا اروپای غربی این تغییرات را در بازه زمانی مورد مطالعه نداشتهایم؟. از اینرو، هدف اصلی در این پژوهش واکاوی تغییرات ایجاد شده در هندسه سرزمین برخی کشورهای اسلامی بعد از 11 سپتامبر 2001 در خاورمیانه و شرق آفریقا میباشد. این مقاله با روش کیفی و ماهیت توصیفی-تحلیلی با رویکردی به نظریه ژئوپولیتیکی، مدل فضایی گسلهای ژئواستراتژیک فعال جهان درصدد پاسخ به این پرسش است که آیا هندسه سرزمین برخی کشورهای اسلامی در خاورمیانه و شرق آفریقا بعد از سال 2001 تغییراتی داشتهاند؟ بر مبنای این پرسش، انگاره پژوهش این است که در هندسه سرزمین برخی کشورهای اسلامی در خاورمیانه و شرق آفریقا بعد از سال 2001 تغییراتی اتفاق افتاده است. نتایج نشان میدهند که در کشورهای اسلامی در شرق آفریقا، با شکلگیری کشور سودان جنوبی و در خاورمیانه نیز بلندیهای جولان که توسط اسرائیل اشغال شده است، تغییرات هندسه سرزمینی را شاهد هستیم؛ البته در رابطه با بلندیهای جولان که اخیراً از سوی دولت آمریکا به عنوان سرزمین اسرائیل شناسایی گردیده است، کشورهای دنیا و سازمان ملل این موضوع (جدایی بلندیهای جولان) را به رسمیت نشاختهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
هندسه سرزمین؛ کشورهای اسلامی؛ سودان جنوبی (جنوب سودان)؛ بلندیهای جولان؛ ژئوپولیتیک | ||
مراجع | ||
آرمان سلیمی، «چشمانداز خاورمیانه یک قرن پس از سایکس- پیکو»، 2/3/1395
http://www.faratab.com/news/1996/
احمدی، حمید (1388). ریشههای بحران در خاورمیانه. تهران : انتشارات کیهان، چاپ سوم
استاوریانوس، ال.اس (1395). شکاف جهانی سیر شکلگیری جهان سوم. ترجمه رضا فاضل، تهران : انتشارات ثالث، چاپ دوم
برادن، کتلین و شلی، فرد (1383). ژئوپلیتیک فراگیر. ترجمه علیرضا فرشچی و حمیدرضا رهنما، تهران : انتشارات دافوس، چاپ اول
بدیعیازنداهی، مرجان و افضلی، رسول و امیری، علی (1396). فهم نقشهی سیاسی از منظر قدرت/دانش. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 49، شماره 1، بهار
بلندیهای جولان؛ «یک خروج و آغاز جنگ قدرت پنهان»،13/5/1397
پیردشتی، حسن و کمری، مریم (1394). مفهوم مرز و سرحد و سیر تحولات [آنها]. مجله رشد آموزش جغرافیا، دوره سیام، شماره 1، پاییز
«تمام نقشههای کشورهای جهان تاکنون اشتباه بوده است؟/نقشه ادعایی را ببینید»، 28/7/1397
جداریعیوضی، جمشید (1388). نقشه و نقشهخوانی در جغرافیا. تهران : انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ سوم
جانپرور، محسن و قربانیسپهر، آرش و میرشکاری، محمدرضا (1396)(الف). نگرشی امنیت پژوهانه به بحرانهای پایهای قرن 21. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای سیاسی، سال دوم، شماره سوم، پاییز، صص 167-127.
جانپرور، محسن، (1396)(ب). نگرشی نو به مطالعات مرزی (مفاهیم، اصول و نظریهها). تهران : انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران، چاپ اول.
حافظنیا، محمدرضا (1385). اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک. مشهد : انتشارات پاپلی، چاپ اول
حافظنیا، محمدرضا (1398). «سخنرانی گسلهای ژئواستراتژیک جهانی در دانشگاه آزاد رشت»،12/2/1398
حافظنیا، محمدرضا (1395). گسلهای ژئواستراتژیک فعال در جهان. فصلنامه ژئوپلیتیک، سال دوازدهم، شماره چهارم، زمستان، صص 12-1.
«خوش رقصیهای نتانیاهو؛ شهرکی در جولان اشغالی «ترامپ» نامگذاری میشود»؛30/3/1398
https://www.irna.ir/news/83353174/
درایسدل، آلاسدایر و بلیک، جرالداچ. (1370). جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا. ترجمه دره میرحیدر مهاجرانی، تهران : انتشارات دفتر سیاسی و بینالمللی وزارت امور خارجه، چاپ دوم
دایموند، جرد (1396). اسلحه، میکروب و فولاد؛ ترجمه حسن مرتضوی؛ تهران : انتشارات بازتاب نگار، چاپ سوم
دانشنامه جهان اسلامhttp://rch. ac.ir/article /Details/7671,
ذکی، یاشار و ولیقلیزاده، علی (1392). مقیاسهای فضایی در جغرافیای سیاسی (مفاهیم و نظریهها). تهران : انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول
زهدیگهرپور، محمد و دیگران (1396). بازاندیشی در مفهوم Territory از نگاه جغرافیای سیاسی ایران. فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 49، شماره 3، پاییز
زینالعابدینعموقین، یوسف (1396)(الف). پیشینه و چشمانداز مرزهای سیاسی با تأکید بر جغرافیای سیاسی دریایی و مرزهای ایران. رشت : انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، چاپ دوم
زینالعابدینعموقین، یوسف (1396)(ب). فضای مجازی و تحولات جغرافیای سیاسی. تهران : انتشارات انتخاب، چاپ سوم
سایت باشگاه خبرنگاران جوان،23/11/1392، نگاهی به تاریخچه سنگاپور
عزتی، عزتالله (1380). ژئوپولیتیک. تهران : انتشارات سمت، چاپ پنجم
عزتی، عزتالله (1386). نظریههای جدید جغرافیای سیاسی. تهران : انتشارات قومس، چاپ اول
عزتی، عزتالله (1389).جزوه درس قدرت و سیاست نقشه (دوره دکتری). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
فهیمی، سیروس و حیدریفر، محمدرئوف (1397). تعلقات ژئوپلیتیکی ایران در خاورمیانه. تهران : انتشارات انتخاب، چاپ اول
قالیباف، محمدباقر، پیشگاهیفرد، زهرا؛ افضلی، رسول؛ حسینی، سیدمحمد (1393). واکاوی و تبیین نقش غذا در رقابتهای ژئوپلیتیکی با تأکید بر ژئوپلیتیک غذا. فصلنامه ژئوپلیتیک، سال دهم، شماره اول، بهار، صص 189-160
کاپلان، راپرت دی (1397). انتقام جغرافیا. ترجمه محمدحسن خضری و محبوبه نیک فرجام، تهران : انتشارات انتخاب، چاپ دوم
کلاوال، پل (1394).جغرافیای قرن بیستویکم. ترجمه حسن صدوقونینی؛ تهران : انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، چاپ اول
مجتهدزاده، پیروز (1391). فلسفه و کارکرد ژئوپولیتیک (مفاهیم و نظریهها در عصر فضای مجازی). تهران : انتشارات سمت، چاپ اول
ملکوتیان، مصطفی (1383). مقدمهای بر جغرافیای سیاسی و اهمیت استراتژیک ایران. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 63، بهار، صص 221-203
مویر، ریچارد (1379). درامدی نو بر جغرافیای سیاسی. ترجمه دره میرحیدر، تهران : انتشارات انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، چاپ اول
مهکویی، حجت (1397). تحلیلی بر نقش مرزهای زمینی خطچین بینالمللی در مناقشات میان کشورها در قلمروهای اسلامی. فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، شماره 2، تابستان، صص 141-115
«نگاهی به توافقنامه سایکس- پیکو و طرح مجدد آن در خاورمیانه»،18/12/1394 https://www.mizanonline.com/fa/news/146062
Dikshit, Ramesh Dutta. (1995), Political Geography the Discipline and Its Dimension, Tata MCGraw Hill Publishing Company Limited.
https://www.aftabir.com/ articles/view/politics/world/c1_ 1349555770p1.php/16/7/1391
https://www.britannica.com/place/Golan-Heights,Mar 13, 20194
https://www.jewishvirtuallibrary.org/ history-and-overview-of-the-golan-heights
Kameir, El Wathig. (2016), The Political Economy of South Sudan; THE AFRICAN DEVELOPMENT BANK
Robinson, Edward Heath. (2012). Reexamining fiat, bona fide and force dynamic boundaries for geopolitical entities and their placement in DOLCE; University of South Florida Department of Geography, Environment and Planning, 4202 East Fowler Avenue, NES 107 Tampa, FL 33620, USA; Applied Ontology 7 (2012) 93–108, DOI 10.3233/ AO-2012-0103, IOS Press | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 899 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 95 |