تدوین راهبردهای دیپلماسی شهری مشهد با تأکید بر کشورهای اسلامی

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 بهمن 1399  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2021.48380.0

نویسنده

روح اله اسدی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

امروزه بازیگران روابط بین‌الملل چندگانه و متنوع شده‌اند. یکی از مهمترین این بازیگران شهرها هستند که همواره بر اهمیت نقش‌آفرینی آنها در ارتباطات بین ملت‌ها افزوده می‌شود. کلان‌شهرهای کشورهای اسلامی همانند دیگر کلان‌شهرهای جهان در حال تلاش به منظور بهره‌گیری از فرصت‌های جهانی‌شدن می‌باشند. فرصتی که در صورت نبود برنامه‌ریزی استراتژیک به راحتی به رقبا واگذار می‌گردد. از این رو، از اولویت‌های مهم مشهد به عنوان کلان‌شهری مذهبی، بهره‌برداری از توان‌های شهرهای اسلامی با کمک دیپلماسی شهری است. این پژوهش با هدف شناسایی ظرفیت‌ها و چالش‌های موجود در دیپلماسی شهری مشهد و ارائه راهکارهای مناسب برای تقویت ارتباط مشهد با شهرهای کشورهای اسلامی انجام شده است. اطلاعات پژوهش، از کتاب‌ها، مقاله‌ها، سایت‌های اینترنتی، و اسناد مرتبط به دست آمده است. در مرحله میدانی نیز، مصاحبه‌هایی با 20 تن از صاحب‌نظران در حوزه‌های مدیریت و برنامه‌ریزی شهری، علوم سیاسی و روابط بین‌الملل، جغرافیای سیاسی و از بین اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها، اعضای شورای شهر و مسئولان شهرداری شهر مشهد، کارشناسان وزارت امور خارجه در مشهد و سایر دستگاه‌های مرتبط انجام شده است. نتایج به دست آمده، توانمندی‌ها و ضعف‌ها و مشکلات شهر مشهد در دیپلماسی شهری را تعیین نموده و در نهایت استراتژی‌ها و اقدامات مناسب برای عملیاتی شدن آن‌ها پیشنهاد گردیده است. برخی از استراتژی‌ها عبارت است از: تقویت رابطه شهرداری با دانشگاه‌ها، توسعه همکاری و استفاده از ظرفیت‌های سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای، تدوین سازوکار مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی، پیگیری و توسعه دیپلماسی شهریِ شبکه‌ای.

کلیدواژه‌ها

برنامه‌ریزی استراتژیک؛ دیپلماسی شهری؛ کشورهای اسلامی؛ مشهد