تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,778 |
تعداد مقالات | 18,927 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,787,487 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,082,956 |
واکاوی جامعهشناختی ادبی در داستان کوتاه «الزیف» بر اساس اسلوب لوسین گلدمن | ||
زبان و ادبیات عربی | ||
مقاله 11، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 181-194 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jall.v12.i1.79335 | ||
نویسندگان | ||
محمدرضا خضری1؛ مریم عظمت پناه* 2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران، | ||
چکیده | ||
علم جامعهشناسی ادبیات، دانش گستردهای است که دربردارندهی مجموعهی وسیعی از افکار و نظریات متفکران پیرامون پیوند میان ادیب و جامعهی وی است. ازاینرو مطالعات ادبی بر مبنای نظریات این اندیشمندان، گامی استوار و ضروری در زمینهی نقد متون ادبی به شمار میرود و چهبسا نتیجهی پژوهشهای ادبی فارغ از اینگونه مطالعات ابتر است. یکی از اندیشمندان جامعهشناسی ادبیات لوسین گلدمن است که بنیانگذار سبکی نوین در این حوزه به شمار میرود. شیوهی او به ساختگرایی تکوینی شهرت یافته است. او معتقد است اثر ادبی نتیجهی فرهنگ و آگاهی جمعی طبقه، عصر و یا نسل نویسنده است. لذا در روش خود در پیِ ایجاد ارتباطی معنادار میان اثر ادبی و مهمترین جنبههای زندگی اجتماعی است. نجیب محفوظ داستانپرداز و رماننویس معاصر مصر ازجمله نویسندگانی است که در آثارش به دنبال بیان آمال و محنتهای جامعه و طبقهی اجتماعی خود میباشد. بهگونهای که از خلال بررسی آنها به شیوهی ساختگرایی تکوینی، میتوان به پیوندهای وثیق ساخت درونی و ادبی این آثار با نگرش و آگاهی جمعی طبقهی اجتماعی نویسنده پی برد. ازجملهی این آثار داستان کوتاه «الزیف» از مجموعة داستانی «همس الجنون» اوست؛ پژوهش حاضر بهمنظور بررسی این داستان کوتاه، نظریهی لوسین گلدمن را چراغ راه خود قرار داده است. بدین منظور ساختار داستان در دو سطح تفسیری – یعنی دریافت درونمتنی همچون بررسی ساختار معنایی- و سطح تشریحی –یعنی تحلیل بستر اجتماعی و فرهنگی داستان- مورد کاوش قرار میگیرد. یافتههای پژوهش نشان میدهد عناصر این داستان دارای ویژگیهایی است که بیانگر پیوند عمیق داستان با جامعه ی نجیب محفوظ است؛ همچنین نشان میدهد که داستان ثمرهی جهانبینی و آگاهی جمعی گروهی است که نویسنده به آن تعلق دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
واکاوی جامعهشناختی؛ ساختگرایی تکوینی؛ لوسین گلدمن؛ نجیب محفوظ؛ الزیف | ||
مراجع | ||
1. أسود، فاضل. (1448). الرجل و القمة بحوث و دراسات. الطبعة الثانیة. قاهرة: دارالجیل. 2. پوینده، محمدجعفر. (1381). جامعه، فرهنگ، ادبیات لوسین گلدمن. تهران: نشر چشمه. 3. حسن، رجب. (1393). نجیب یقول. قاهرة: الهیئة المصریة العامة للکتاب. 4. حمدانی، حمید. (1990). بنیة النص السردی. بیروت: دار البیضاء. 5. زیما، پیرو. (1377). جامعهشناسی رمان از نظرگاه گلدمن، مترجم: محمدجعفر پوینده. تهران: انتشارات نقش جهان. 6. ستوده، هدایتالله. (1378). جامعهشناسی در ادبیات فارسی. تهران: انتشارات آوای نور. 7. شمیسا، سیروس. (1378). عنصر داستان. تهران: انتشارات سمت. 8. عطیة، أحمد محمد. (1997). مع نجیب محفوظ. بیروت: دارالجیل. 9. گلدمن، لوسین. (1382). نقدتکوینی. مترجم: محمدتقی غیاثی. تهران: انتشارات آگاه. 10. محفوظ، نجیب. (1990). المؤلفات الکاملة. ج 1. بیروت: مکتبة لبنان. 11. ندیم خشفة، محمد. (1977). تأصیلالنص. مرکز الإنماء الحضاری. 12. وادی، طه. (د.ت). مدخل إلی تاریخ الروایة المصریة. الطبعة الثانی. قاهره: دارالنشر للجامعات. 13. ایزانلو، امید. (1393). تحلیل و نقد جامعهشناختی داستانهای جلال آل احمد و نجیب محفوظ (رساله دکتری). قابل بازیابی از گنج، پایگاه اطلاعات علمی ایران (http://gang.irandoc.ac.ir/#/search? key words = امید ایزانلو)
14. عسگری، آزاده. (1394). نقد جامعهشناختی رمان السکریه اثر نجیب محفوظ از دیدگاه لوسین گلدمن(پایاننامه ارشد). قابل بازیابی از گنج، پایگاه اطلاعات علمی ایران (http://gang.irandoc.ac.ir/#/search? key words =گلدمن )
15. شهبازی، آرزو و دیگران. (1393). «نقد ساختگرایی تکوینی رمان همسایهها اثر أحمد محمود». فصلنامه تخصصی مطالعات داستانی. سال دوم. شماره سوم. صص 91-66. 16. عبداللهی، حسن و امید ایزانلو. (1391). «تحلیل جامعهشناختی رمان «زقاق المدق» از نجیب محفوظ». پژوهشنامة نقد ادب عربی. شمارۀ4. صص 126-105. 17. معروف، یحیی و مسلم خزلی. (1395). «تحلیل روانشناسانه رمان زقاق المدق اثر نجیب محفوظ». فصلنامه علمی- پژوهشی نقد ادب معاصر عربی. سال ششم. شماره سیزده پیاپی. صص235 -213. 18. ولیپور هفشجانی، شهناز. (1387). «لوسین گلدمن و ساختگرای تکوینی». مجله دانشکده علوم انسانی دانشگاه سمنان. سال 7. شماره 25. صص 143-129.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 372 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 306 |