مطالعه تأثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم

علوم باغبانی

مقاله 10، دوره 35، شماره 2 - شماره پیاپی 50، شهریور 1400، صفحه 301-311   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.67093.0

نویسندگان

سجاد حیدری^{* 1}؛ سعید ریزی²؛ سید نجم الدین مرتضوی¹؛ علی نیکبخت³

¹گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران

²گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، ایران

³دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

لیلیوم یکی از زیباترین و مشهورترین گیاهان زینتی پیازی است که به خانواده سوسنی­ها تعلق دارد. به­منظور بررسی تأثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو رقم (’Tiber‘ و ’Donato‘)، سه سطح حذف غنچه (عدم حذف، حذف در مرحله رؤیت غنچه و حذف در مرحله سه سانتی­متری طول غنچه) در سه تکرار طراحی شد. نتایج نشان داد که رقم و حذف غنچه تمام صفات مورد ارزیابی (به جز قطر ساقه) را به­طور معنی­داری تحت تأثیر قرار داد. همچنین، برهمکنش دو تیمار تأثیر معنی­داری بر وزن پیاز، تعداد پیازچه، ضریب تکثیر، اندازه پیاز و اندازه فلس داشت. در رقم ’Tiber‘بیش­ترین وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس با حذف غنچه در مرحله رؤیت حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف همین رقم به­ترتیب 5/93، 0/24 و 9/53 درصد افزایش نشان داد. علاوه­براین، در رقم ’Donato‘، حذف غنچه در مرحله رؤیت غنچه صفات وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس را به­طور معنی­داری (به­ترتیب 4/89، 8/22 و 5/31 درصد) نسبت به عدم حذف غنچه افزایش داد. علاوه­بر­این، بیش‌ترین تعداد پیازچه و ضریب تکثیر در رقم ’Donato‘با اعمال تیمار حذف غنچه در مرحله سه سانتی­متری حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف غنچه در همین رقم، به­ترتیب 3/58 و 0/7 درصد افزایش نشان داد. به­طور کلی می­توان نتیجه گرفت که رقم ’Donato‘در اغلب صفات مورد ارزیابی برتری محسوسی نسبت به رقم ’Tiber‘دارد و حذف غنچه در مرحله رؤیت به شرط عدم آسیب به انتهای شاخه، مناسب­ترین تیمار جهت کشت مجدد، تولید و تکثیر پیاز لیلیوم می­باشد.

کلیدواژه‌ها

پیازچه؛ تولید؛ سوسن؛ فلس؛ واریته

مراجع

1-       Blaney K.T., and Roberts A.N. 1963. Effect of time of disbudding on bulb and bulblet production in Croft Easter lily. Oregon Ornamental and Nursery Digest 7: 3-4.

2-       Blaney K.T., and Roberts A.N. 1967. Flower count compared to total bulb weight. Oregon Ornament and Nursery Digest 9: 1-2.

3-       Dantuluri V.S.R., and Misra R.L. 2002. Response of Asiatic hybrid lily to flower bud removal. Journal of Ornamental Horticulture 5(2): 74-75.

4-       Davies L.J., Brooking I.R., Catley J.L., and Halligan E.A. 2002. Effects of constant temperature and irradiance on the flower stem quality of Sandersonia aurantiaca. Scientia Horticulturae 93: 321-332.

5-       Hemophill D.D., Reed J.R., and Wilson R.L. 1987. Cultural influences on bulb production. North American Lily Society 97-99.

6-       Hogland D.R. 1950. The Water Culture Method for Growing Plants without Soil. The College of Agriculture. Agriculture. California: Agricultural Experiment Station Publications. Retrieved from http://www.archive.org/stream/watercultureme3450hoag#page/n0/mode/2up

7-       John A.Q., and Khan F.U. 2003. Impact of flower and leaf removal on bulb production in tulip cv. Cassini. SKUAST Journal of Research 5(2): 190-193.

8-       Kong Y., Bai J., Lang L., Bao F., Dou X., Wang H., and Shang H. 2017. Floral scents produced by Lilium and Cardiocrinum species native to China. Biochemical Systematics and Ecology 70: 222-229.

9-       Kruijer C.J. 1982. Mechanical beheading of lilies looked at critically. Bloembollen Culture 92(49): 1278-1279.

10-   Kumar R., Arora J.S., and Singh S. 1999. Studies on the bulb production storage medium and vase life of Asiatic hybrids of Lilium cultivars. Journal of Ornamental Horticulture 2(2): 761-767.

11-   Kwon Y.S., Kim C.W., Kim J.S., Moon J.S., and Yoo K.S. 2016. Effects of bolting and flower stem removal on the growth and chemical qualities of onion bulbs. Horticulture, Environment, and Biotechnology 57: 132-138.

12-   Langens-Gerrits M.M., Kuijpers A.M., De Klerk G.J., and Croes A.F. 2003. Contribution of explants carbohydrate reserves and sucrose in the medium to bulb growth of lily regenerated on scale segments in vitro. Physiologia Plantarum 117: 245-255.

13-   Malik K.M. 2014. Studies on Flower Regulation in Asiatic Lilium (Lilium x elegans Thunb). University of Agricultural Sciences and Technology of Kashmir, India.

14-   Malik K.M., Shiekh M.Q., Nazki I.T., and Mir S.A. 2017. Influence of storage temperature, storage duration, and disbudding on bulb production in Asiatic Lilium cv. ‘Royal Trinity’. Biosciences Biotechnology Research Asia 14(2): 577-585.

15-   Massodi M. 2011. Impact of nutritional management and disbudding on the biometric characteristics of Asiatic Lilium. Ph.D. thesis submitted to SKUAST-K Shalimar Srinagar India, 212. http://krishikosh.egranth.ac.in/handle/1/91391

16-   Mohammadi Torkashvand A., and Seyedi N. 2016. To evaluate the influence of Ca concentration in nutrient solution and growth medium on the quantitative and qualitative yield of Lilium (Asiatic hybrid Lilium). Iranian Journal of Horticultural Science 46(4): 637-647. (In Persian with English abstract)

17-   VAN DEN BOS. 2021. https://www.vandenbos.com.

18-   Van Tuyl J.M., and Arens P. 2011. Lilium: Breeding history of the modern cultivar assortment. Acta Horticulturae, 900: 223-230. doi:10.17660/ActaHortic.2011.900.27.

19-   VWS. 2021. https://www.vws-flowerbulbs.nl.

20-   Wang Y.T., and Breen P.J. 1984. Respiration and weight changes of Easter lily during development. Horticultural Sciences 19: 702-703.

21-   Wang Y.T., and Breen P.J. 1986. Growth and photosynthesis of Easter lily in response to flower bud removal. Journal of American Society for Horticultural Science 111(3): 442-446.

22-   Wani M.A., Nazki I., Din A., Malik S., and Rather Z. 2016. Photosynthate Partitioning in Asiatic Lilies Under Ammoniacal and Nitrate Sources of Nitrogen. Agricultural Research 5: 230–235.

23-    Xia Y.P., Zheng H.J., and Huang C.H. 2005. Studies on the bulb development and its physiological mechanisms in Lilium Oriental hybrids. Acta Horticulturae 673(1): 91-98.