مطالعه فراوانی و تنوع زیستی بندپایان ماکروفون خاک در مزارع گندم آبی و دیم استان ایلام

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 اسفند 1399  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/agry.2021.67484.1003

نویسندگان

مجید Mirabbalou ¹؛ بهزاد میری ²

¹گروه گیاهپزشکی - دانشکده کشاورزی - دانشگاه ایلام

²دانشجوی دکتری گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

فراوانی و تنوع زیستی بندپایان ماکروفون خاک در مزارع گندم شهرستان ایوان (استان ایلام) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌برداری در طول رویش گندم سال 1398 انجام شد. بدین منظور برای هر مزرعه پنج واحد نمونه‌گیری (تکرار) انتخاب گردید که در هر واحد، ماکروفون خاک با استفاده از تله‌های گودالی جمع‌آوری و به تفکیک شمارش شدند. تنوع گونه‌ای با شاخص‌های شانون- وینر و سیمپسون، یکنواختی با شاخص یکنواختی پیلو و غنای گونه‌ای با شاخص مارگالف محاسبه شد. در مجموع 3753 نمونه جمع‌آوری شد که سوسک‌های ببری (Cicindelidae) در هر دو مزارع گندم آبی (48/25 درصد) و دیم (57/20 درصد) بیش‌ترین فراوانی را به خود اختصاص دادند. نتایج نشان داد که شاخص‌های تنوع شانون – وینر (011/0(P= و غنای مارگالف (000/0(P= مزارع گندم دیم به طور معنی‌داری بیش‌تر از مزارع گندم آبی بود، اما شاخص‌ تنوع سیمپسون (11/0(P= در مزارع گندم دیم بیش‌تر از مزارع گندم آبی بود اما این اختلاف معنی‌دار نبود. هم‌چنین شاخص یکنواختی پیلو (43/0(P= مزارع گندم آبی بیش‌تر از مزارع گندم دیم بود اما این اختلاف معنی‌داری نبود. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیش‌ترین و کم‌ترین تعداد حشرات به دام افتاده در تله‌های گودالی در مزارع گندم دیم به ترتیب مربوط به سوسک‌های ببری (87/4 ± 4/21) و سن‌های قرمز (18/0 ± 68/1) و در مزارع گندم آبی به ترتیب مربوط به سوسک‌های ببری (82/2 ± 60/13) و سوسک‌های سرگین‌خوار (16/0 ± 16/2) بود. به طور کلی نتایج نشان داد که فراوانی و تنوع بندپایان ماکروفون خاک در مزارع گندم دیم بیش‌تر از مزارع گندم آبی بود.

کلیدواژه‌ها

تنوع گونه‌ای؛ سوسک‌ها؛ تله گودالی؛ سن‌های قرمز