اثر نیتروژن و علفکش بر توزیع و تغییرپذیری مکانی لکه های علف های هرز پهن برگ طی یک فصل رشد در ذرت

پژوهشهای زراعی ایران

دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 13، 1388   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

به منظور بررسی اثر نیتروژن و علفکش بر توزیع و تغییرپذیری مکانی لکه های علف های هرز پهن برگ این آزمایش در سال ۱۳۸۴ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. از ترکیب فاکتوریل مقدار مصرف کود نیتروژن (۲۵ و ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار)، زمان مصرف کود نیتروژن (کاربرد یکجا در زمان کاشت و تقسیط مساوی بین زمانهای کاشت و شش برگی) و کنترل علف های هرز (کاربرد یا عدم کاربرد علفکش) ۸ تیمار منطبق بر ۸ قطعه زمین تحت کشت ذرت هرکدام به عرض۱۰ متر و طول ۳۰ متر حاصل شد. نمونه برداری در ۲۶۴ نقطه با استفاده از سیستم شبکه ای ۵/۲ متر* ۵/۲متر و در چهار نوبت در طول دوره رویش گیاه زراعی انجام شد. به طوری که اولین نمونه برداری قبل از اعمال کودسرک و علفکش در کرت های مربوطه (۲تیرماه) بوده و سایر نمونه برداری ها به فواصل ۲۳ روز تکرار شد. درمجموع ۱۲ تا ۱۵ گونه علف هرز در تیمارهای مختلف مشاهده شدند. در اولین نمونه برداری بخش عمده جامعه علف های هرز متشکل ازگونه های یک ساله پهن برگ بود. به طوری که تنها دوتا سه گونه باریک برگ و بقیه پهن برگ بودند. تاج خروس خوابیده در ابتدای فصل رشد در تمامی تیمارها علف هرز غالب بود و سلمه تره، تاجریزی سیاه و خرفه در مراحل بعدی اهمیت قرار داشتند. در تیمارهای تحت علفکش، کاهش مشهودی در کل جمعیت بعد از کاربرد علفکش مشاهده شدکه عمدتا در اثر کاهش جمعیت پهن برگها بود و متوسط تراکم و درصد تراکم نسبی این گروه از علف های هرز به سمت انتهای فصل در مجموع کاهش یافت. در همه تیمارهای تحت علفکش، جمعیت تقریبا یکسانی از پهن برگ ها بعد از کاربرد علفکش باقی ماند و مقدار کاربرد کود نیتروژن تاثیری در بروز اثر علفکش نداشت. در تیمارهای بدون علفکش تراکم کل علف های هرز و نیز علف های هرز پهن برگ در طول فصل رشد، ابتدا افزایش و سپس کاهش نشان داد. نقشه های توزیع و تراکم علف های هرز پهن برگ، سطوح بالایی از آلودگی را در همه تیمارها نشان داد. با وجود آلودگی در تمامی سطح مزرعه دامنه تغییرات تراکم در سطح مزرعه بالا بود و وجود یک یا چند مرکز پرتراکم که به تدریج به سمت حاشیه، تراکم در آنها کاهش می یافت، تایید شد. نتایج این مطالعه نشان داد که توزیع مکانی علف های هرز می تواند به عنوان عامل مهمی در تصمیم گیری های مدیریتی علف های هرز تلقی شود.

مراجع