بررسی و تحلیل اثرات تقسیمات سیاسی بر پایداری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی(مورد مطالعه: شهرستان فیروزه)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 اسفند 1399  

نوع مقاله: پژوهشی-مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2021.50375.0

نویسنده

امین اله شمسایی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیدهاهداف: سازماندهی سیاسی فضای هر کشور در قالب تقسیمات کشوری به اجرا درمی‌آید. هدف اصلی تقسیمات کشوری تمرکززدایی است تا از این طریق مدیریت و اداره قلمرو ملی آسان‌تر شده و ارائه خدمات بهتر صورت گیرد. به نظر می‌رسد سازماندهی مجدد فضا بر تحقق توسعه پایدار تاثیر بسزایی دارد، از این رو مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل اثرات تقسیمات سیاسی 1386 بر پایداری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان فیروزه در استان خراسان رضوی اختصاص یافته است.روش: روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی و طرح تحقیق شبه پانل است که پایداری سکونتگاه های روستایی را در دو بعد اقتصادی با 11 متغیر و 45 شاخص و بعد اجتماعی با 13 متغیر و 30 شاخص در دو مقطع زمانی قبل و بعد از تقسیمات کشوری در طیف لیکرت مورد بررسی قرار داده است. واحد تحلیل 249 خانوار روستایی در روستاهای نمونه شهرستان فیروزه است. روایی پرسشنامه به وسیله «تحلیل عاملی تاییدی»(Kaiser-Meyer≥ 0.87) و(Sig ≤ 0.05) مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن به وسیله آلفای کرونباخ 87. مطلوب تشخیص داده شد. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون paired samples test نشان داد که میانگین پایداری اجتماعی از 2.42 در قبل از تقسیمات سیاسی به 2.94 در بعد از تقسیمات کشوری به طور معنی داری افزایش یافته است(Sig. ≤0.05). همچنین اگرچه میانگین پایداری اقتصادی از 1.98 به 2.34 تغییر یافته اما این افزایش معنی دار نیست(Sig. ≤0.33). این امر حاکی از نقش متغیرهای کلان‌تری همچون تحریم های اقتصادی و شرایط کلی حاکم بر کشور بعد از تقسیمات کشوری در کل کشور من جمله در شهرستان فیروزه است.نتیجه گیری: سیاست های تمرکززدایی توانسته زمینه پایداری تعداد زیادی از مولفه های اجتماعی و اقتصادی روستاهای شهرستان فیروزه را فراهم آورد. حرکت حاضر گامی اساسی در کاهش حضور دولت در سطوح محلی بوده و توانسته است اثرات مثبت معناداری در جهت پایداری سکونتگاههای روستایی بوجود آورد.

مراجع