ارزیابی عوامل توانمندی روان‌شناختی با توجه به راهبردهای تولید زراعی مدیریت ریسک توسط کشاورزان زعفران کار (مطالعه موردی: دهستان رشتخوار)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 37، بهار 1400  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2021.69085.1025

نویسندگان

ابوذر پایدار ¹؛ علی ایزدی²

¹زاهدان، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

زعفران به عنوان گران‌بهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به سازگاری دربرابر خشکی،نقش چشم‌گیری در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مناطق خشک و نیمه خشک دارد.با توجه به اینکه، بلاهای طبیعی زندگی انسان‌ها به ویژه روستانشینان را از نظر اقتصادی، اجتماعی تهدید کرده و گاه زندگی آنان را دچار اختلال کرده است. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی نقش عوامل توانمندی روان‌شناختی با توجه به راهبردهای تولیدزراعی مدیریت ریسک توسط کشاورزان زعفران کار در دهستان رشتخوار است. این پژوهش به روش توصیفی– تحلیلی انجام گردیده است. در این راستا، نقش توانمندی روان‌شناختی در 355 خانوار زعفران‌کار ساکن در 13 روستای بالای 100 خانوار این دهستان مورد بررسی قرارگرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات میدانی در این مطالعه، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با کسب نظرات متخصصان، کارشناسان و اساتید و پس از چند مرحله اصلاح و بازنگری بدست آمد. پایایی آن، با استفاده از آزمون مقدماتی و از طریق 30 پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت که برابر با 86/0 است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از ماتریس ذی‌نفعان در مدل تلفیقی asm، نرم افزار SPSS و برای تحلیل فضایی از نرم‌افزارهای و Topsis- Fazi استفاده گردید. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است بین تمامی عوامل روان‌شناختی و مدیریت ریسک در کشاورزان زعفران کار رابطه معناداری وجود دارد و همچنین یافته های تحقیق نشان می‌دهد که در بین عوامل تاثیرگذار توانمندی روان‌شناختی، عامل داشتن توانایی و تصمیم‌گیری در راهبردهای تولیدی مدیریت ریسک توسط کشاورزان زعفران کار از اهمیت بیشتری برخوردار است

کلیدواژه‌ها

زعفران کاران؛ مدیریت ریسک؛ توانمندی روان‌شناختی؛ راهبردهای تولیدی؛ دهستان رشتخوار

مراجع