اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضد تعرق بر عملکرد،اجزاء عملکرد و میزان روغن گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa)

علوم باغبانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 فروردین 1400  

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.57369.0

نویسندگان

زینب صفایی ¹؛ مجید عزیزی¹؛ غلامحسین داوری نژاد¹؛ حسین آرویی²

¹فردوسی مشهد

²دانشگاه فردوسی

چکیده

sativa)

چکیده

خشکی از جمله تنش های فیزیکی است که بعنوان عامل محدودکننده رشد گیاهان در بیشتر نقاط جهان شناخته شده است. به منظور ارزیابی اثر فواصل آبیاری و ترکیبات ضد تعرق بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن سیاهدانه، تحقیقی در سال زراعی 1392-1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب آزمایش کرت‍‌ های خرد شده با طرح پایه بلوک‌ های کامل تصادفی انجام شد. در کرت‌ های اصلی فواصل آبیاری (8 و 16 روز) و در کرت‌ های فرعی ترکیبات ضد تعرق کیتوزان (1، 5/0 و 25/0 ،0 درصد)، موسیلاژ اسفرزه (5/1، 1 و 5/0،0 درصد) و صمغ عربی (75/0، 5/0 25/0‌، 0 درصد) با سه تکرار قرار گرفتند. صفات اندازه-گیری شده عبارت بودند از: عملکرد دانه، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن دانه در بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت و میزان روغن. نتایج حاصله نشان داد که تیمار‌ های مختلف آبیاری و ترکیبات ضد تعرق تاًثیر معنی داری بر کلیه صفات مورد مطالعه بجز وزن هزار دانه داشتند. افزایش فواصل آبیاری عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن سیاهدانه را کاهش داد. ترکیبات ضد تعرق تاثیر معنی داری بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان روغن داشتند. در بین تیمار های مورد مطالعه، بیشترین عملکرد دانه (760 کیلوگرم در هکتار) و درصد روغن (05/27 درصد) و کمترین آن (419 کیلوگرم در هکتار)(57/23 درصد) به ترتیب در تیمار های ترکیب ضد تعرق کیتوزان 1 درصد با فاصله آبیاری 8 روز و تیمار صمغ عربی 25/0 درصد با فاصله آبیاری 16 روز حاصل شد.