واکاوی مشروعیت شرط عدم استیلاد در نکاح از دیدگاه فقهای امامیه

فقه و اصول

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 فروردین 1400  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2021.67736.1010

نویسندگان

فاطمه شعبانی ¹؛ علی جعفری²

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی پردیس فارابی دانشگاه تهران

²عضوهیات علمی دانشگاه تهران

چکیده

از جمله شروطی که زوجین تحت تاثیر شرایط اجتماعی اقتصادی کنونی مایل به گنجاندن آن ضمن عقد نکاح هستند تا از تحقق آن اطمینان حاصل کرده و پای‌بندی طرف مقابل به این شرط را به الزامی دارای ضمانت اجرا تبدیل کنند، شرط عدم استیلاد می‌باشد؛ که از چالش‌های جدی پیرامون آن بحث مشروعیت آن است. در پژوهش پیش‌رو با تمسک به‌روش توصیفی تحلیلی در‌صدد پاسخ‌گویی به این پرسش برآمدیم که وضعیت مشروعیت شرط عدم استیلاد از دیدگاه فقها چه می‌باشد؟ شرط مذکور در چه شرایطی در تنافی با آن‌چه فقها آن را مشروع می‌دانند قرار می‌گیرد؟ در‌نهایت روشن می‌گردد که مشروعیت و لازم الاتباع بودن شرط مذکور از دیدگاه فقها، مجوز ارتکاب فعل حرام یا به‌کارگیری روش‌های نامشروع در جهت وفای به آن نمی‌باشد. در صورت صدمه به تمکین واجب زوجین، عمل به آن از این رهگذر نیز جایز نمی‌باشد. همچنین اگر تحت شرایطی فرزند‌آوری در جامعه ضرورت یابد، حکم ثانوی استیلاد وجوب و الزام خواهد بود و اشتراط عدم استیلاد در چنین شرایطی در ضمن عقد یقیناً مشروع نخواهد بود.

کلیدواژه‌ها

مشروعیت؛ شرط عدم استیلاد؛ پیشگیری؛ حکم ثانوی؛ ارتکاب حرام