بررسی و تحلیل رابطه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات و تغییر هویت اجتماعی در نواحی روستایی (منطقه مورد مطالعه: دهستان شاندیز از توابع شهرستان بینالود)

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 فروردین 1400   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgrd.2021.49389.0

نویسندگان

هما باتقوا سرابی¹؛ طاهره صادقلو^{* 2}؛ خدیجه بوذرجمهری¹؛ محسن نوغانی دخت بهمنی³

¹فردوسی مشهد

²داشگاه فردوسی مشهد

³فردوسی

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر تغییر 3 بعد فضایی-مکانی، اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی هویت اجتماعی در 12 روستای دهستان شاندیز انجام شده است.
روش: تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی-توسعه‌ای و از نظر روش انجام تحقیق، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. واحد تحلیل خانوار روستا بوده و جامعه آماری شامل سرپرستان خانوار در روستا-های مورد مطالعه با حجم 281 خانوار می‌باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از تکمیل پرسشنامه از طریق نرم افزار(Excel) و (SPSS) از آزمون همبستگی اسپیرمن، یومن ویتنی، رگرسیون و تحلیل مسیر و جهت نمایش توزیع فضایی روستاهای مورد بررسی روی نقشه از نرم افراز (GIS) استفاده شده است.
یافته‌ها: بیانگر این است که میزان استفاده از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی کمتر از حد متوسط است. به طوری که در بعد اجتماعی- فرهنگی برای زنان با میانگین08/3 و مردان با میانگین93/2 ؛ در بعد مکانی – فضایی برای مردان با میانگین 06/3 و برای زنان با میانگین05/3 و در بعد اقتصادی میانگین رتبه ای برای مردان 6/134 و برای زنان 4/147 را نشان می‌دهد. از بین شاخص‌های چهارگانه تلویزیون با میزان 384/0دارای بیشترین و شاخص اینترنت با میزان(118/0) کمترین تاثیر در تغییرهویت روستاییان را داشته است.
نتایج: با توجه به نتیجة به‌دست‌آمده می‌توان اظهار کرد که فناوری اطلاعات و ارتباطات توانسته است تغییراتی را در هویت اجتماعی نواحی روستایی به وجود آورد.

کلیدواژه‌ها

توسعه روستایی؛ فناوری اطلاعات و ارتباطات؛ هویت اجتماعی؛ دهستان شاندیز

مراجع