راهبردهای ژئوپلیتیکی اتحادیه اروپا و آمریکا در اوراسیای بزرگ: با تاکید بر بحران اوکراین و دریای جنوبی چین

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 3، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 21، اردیبهشت 1400، صفحه 47-62   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2021.27065.0

نویسندگان

دانیال رضاپور^{* 1}؛ رضا سیمبر²؛ احمد جانسیز³

¹دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

²استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه گیلان، گیلان، ایران

³دانشیار علوم سیاسی و روابط بین االملل دانشگاه گیلان، گیلان، ایران.

چکیده

ساختار ژئوپلیتیکی اوراسیای بزرگ[1] بعد از فروپاشی شوروی؛ روسیه، چین، آمریکا و اتحادیه اروپا را مجبور به رقابت بر سر اوکراین و دریای جنوبی چین کرده است. از چشم­انداز مسکو و پکن، گسترش آمریکا، ناتو و اتحادیه اروپا به شرق با هدف تحدید نفوذ منطقه­ای روسیه و چین طرح­ریزی شده بود. براین اساس، اوکراین و دریای جنوبی چین نیز به حوزه­ای برای کشمکش میان روسیه، چین و بازیگران غربی بر سر نفوذ منطقه­ای و حتی عاملی برای اختلاف میان آمریکا و اتحادیه اروپا منجر شد که این مسأله بستر تشدید تنش­ها و افزایش بى­ثباتى در منطقه اوراسیای بزرگ را فراهم کرده است. با بیان این مقدمه، مولفین سوال اصلیود را این چنین مطرح می­کننـد که تنش و اختلافات ژئوپلیتیکی بین آمریکا، اتحادیه اروپا و روسیه در قبال بحران اوکراین و اختلافات آمریکا با چین در دریای جنوبی چین و عدم همراهی اتحادیه اروپا با هژمون چه تاثیری بر روابط چندجانبه میان این چند کشور  در بحران­های اخیر داشته است؟ فرضیه مقاله این­گونه مطرح می­شود که اختلافات و تنش­های میان اتحادیه اروپا، آمریکا، روسیه و سرپیچی از خواسته­های هژمون در بحران اوکراین، تشدید اختلافات آمریکا، چین و همکاری­های سیاسی، اقتصادی اتحادیه اروپا با دو کشور روسیه و چین ضمن تضعیف روابط امنیتی اتحادیه اروپا با آمریکا، زمینه را برای گذار از نظام تک­قطبی به نظام چند­قطبی فراهم نموده ­است.

کلیدواژه‌ها

اتحادیه اروپا؛ آمریکا؛ روسیه؛ چین؛ موازنه قوا

مراجع

1- Anderson, J. G. (2018). Rancor And Resilience In The Atlantic Political Order: The Obama Years In Crises And EU-US Relations. Journal Of European Integration 40 (5): 621–636.

2- Böller, F., And Werle.S (2016). Fencing The Bear? Explaining US Foreign Policy Towards Russian Interventions. Contemporary Security Policy 37 (3): 319–340. doi:10.1080/13523260.2016.1202653

3- Brooks, S. G., And W. C. Wohlforth. (2016). The Rise And Fall Of The Great Powers In The Twenty-First Century. China’s Rise And The Fate Of America’s Global Position International Security 40 (3)

4- Csis(2015), Perspectives on the South China Sea: Diplomatic, Legal, and Security Dimensions of the Dispute. A Report of the CSIS Sumitro Chair for Southeast Asia Studies. ROWMAN & LITTLEFIELDLanham • Boulder • New York • Toronto • Plymouth, UK.

5- Duke, S., And C. Gebhard. (2017). The Eu And NATO’s Dilemmas With Russia And The Prospect For Deconfliction. European Security 26 (3): 379–397. doi:10.1080/09662839.2017.1352577.

6- Europian Council. (2016). Shared Vision, Common Action: A Stronger Europe. A Global Strategy for The European Union’s Foreign and Security Policy. https://europa.eu/global-strategy/sites/global strategy/les/pages/les/eugs_review_web_13.pdf.

7- FathAbadi, Mehdi and Ramezani, Ahmad (2017), "China's Policy in the South, Maritime Policy and Power". World Politics Quarterly, Volume Six, No. 2, Summer, pp. 84-59(in persian).
8- Firoozabadi, Seyyed Jalal and Moradi, Manouchehr (2016), "Threat of the West, Russia's Liberation, and the Ukrainian Crisis." Foreign Relations Quarterly, Eighth, No. 2, Summer, pp. 45-71(in

9- Foot, R. (2016). China’s Resurgence And Its Effects On Transatlantic Relations PacNet Nr. 17 Pacific Forum CSIS Honolulu. Hawaii Number 17 Feb. 10. Accessed 17 June 2018. https://csis-prod.s3.amazonaws.com/s3fs public/legacy_files/files/publication/160210_PacNet_1617.pdf.

10- Foreign Policy(2011), America’s Pacific Century. https://foreignpolicy.com/2011/10/11/americas-pacific-century.

11- Gehring, T., K. Urbanski, And S. Oberthür. (2017). The European Union As An Inadvertent Great Power: EU Actorness And The Ukraine Crisis. Journal Of Common Market Studies 55 (4): 727–743. doi:10.1111/jcms.12530.

12- Haine, J.-Y. (2015). A New Gaullist Moment? European Bandwagoning And International Polarity. International Affairs 91 (5): 991–1008. doi:10.1111/1468-2346.12394

13- Hafeznia, Mohammad Reza (2017), Principles and Concepts of Geopolitics. Papli Publications.(in Persian).

14- Howorth, J. (2018). Strategic Autonomy And EU-NATO Cooperation: Threat Or Opportunity For Transatlantic Defence Relations?. Journal Of European Integration 40.

15- Kirchner, J. E., T. Christiansen, And H. Dorussen. (2016). EU China Security Cooperation In Context. In Security Relations between China And The European Union: From Convergence To Cooperation?, Edited By E. Kirchner, T. Christiansen, And H. Dorussen. Cambridge: Cambridge University Press.

16- Larson, D. W. (2018). Outsourced Diplomacy: The Obama Administration And The Ukraine Crisis. In Triangular Diplomacy Among The United States, The European Union And The Russian Federation. Responses To The Crisis In Ukraine, Edited by A. Young and V. Birchfeld, 55–76, Basingstoke: Palgrave McMillan.

17- Mearsheimer, J. J., And S. Walt. (2016). The Case for Offshore Balancing. Foreign Affairs July/August. 70–83.

18- Mearsheimer, John J. (2014). Why The Ukrine crisis is The West fault. The Liberal delusions that provoked Putin, Foreign Affairs, No. 93, http:// www. foreignaffairs.com/articles/141769/john-j-mearsheimer/why-the-ukrinecrisis-is-the-wests-fault (accessed 25 November 2015).

19- Pejsova, E. (2016). Introduction: Light At The End Of The tunnel? In Sense And Sensibility. Addressing The south China Sea disputes, EU Institute for Security Studies Report No 28, May 2016, 5–10.

20- Riddervold, M. (2018a). The Maritime Turn In EU Foreign And Security Policies. Aims, Actors And Mechanisms Of Integration. London: Palgrave Macmillan.

21- Sabouri, Ziauddin and ghiyasi, Amir (2015), "Geopolitical Developments in the South China Sea and the Strategy of Regional and Subnational Castors; Effects and Consequences". Quarterly Journal of International Relations, Vol. 4, No. 2, pp. 80-51(in persian).

22- Smith, M. E. (2018a). The EU, The US And the Crisis Of Contemporary Multilateralism, In ‘Crises And EU-US Relations’. Journal of European Integration 40 (5): 539–553.

23- Smith, M. E. (2018b). Transatlantic Security Relations Since The European Security Strategy: What Role for The EU In Its Pursuit Of Strategic Autonomy. Journal Of European Integration 40 (5): 605–620.

24- Tunsjø, Ø. (2015). China’s Rise: Towards a Division Of Labor In Transatlantic Relations. In Responding To China’s Rise: US And EU Strategies, edited by. V. Aggarwal And S. Newland, 151–174. Cham, Switzerland: Springer.
25- Vosoughi, Saeed, Safari, Asgar and Moradi F. Saideh (2016), "Ukraine's Developments and its Influence on the International System". Strategic Quarterly, Vol. 25, No. 80, Autumn, pp. 54-71(inpersian).

26- Walt, Stephen M. (3 March 2014b). No Contest", Foreign Policy, http:// www. foreignpolicy.com/articles/2014/03/03/no_contest_ukrine_obama_putin (accessed 25 September 2014).

27- Walt, Stephen M. (4 January 2014a). Why Are We So Busy trying To Figure Out Vladimir Putin? Foreign Policy, http:// www. foreignpolicy. com/ articles/2014/04/01/putin_personality_ politics_first_in_age (accessed 13 October 2014).

28- Yazdani, Enayatullah, Hur, Rahbar and Bahrami, Rostam (2017), "The Role of Russia and China in the Transition of the International System from Monopoly to Multi-Political." Political Science Quarterly, Ninth Year, No. 36, Summer, pp. 67-86(in persian).

29- Young, A., and V. Birchfield. (2017). Empirical Scene Setting: The Countours Of the Crisis And Response. In Triangular Diplomacy Among The United States, The European Union, And The Russian Federation. Responses To The Crisis In Ukraine, Edited by V. Birchfield and A. Young, 21–54. Basingstoke: Palgrave Macmillan.