پراکنش ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب‌زمینی در مزارع تولید بذر سیب‌زمینی استان همدان

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 1، دوره 35، شماره 2 - شماره پیاپی 52، تیر 1400، صفحه 143-153   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2021.32223.0

نویسندگان

بابک درویشی^{* 1}؛ مسعود نادرپور¹؛ هومن محمدی²؛ فرشید حسنی¹؛ داوود علیپور²؛ فاضل پرگال²

¹استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

²کارشناس محقق، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

از میان بیمارگرهای ویروسی، ویروس برگ قاشقی سیب­زمینی و ویروس وای سیب­زمینی در اغلب مناطق تولید سیب­زمینی ایران، خسارت اقتصادی به محصول وارد می­نمایند. این پژوهش با هدف بررسی میزان آلودگی مزارع تولید بذر سیب­زمینی در مناطق مختلف استان همدان به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی و نیز ارزیابی حساسیت ارقام مختلف مورد مطالعه به ویروس­های مذکور انجام شد. برای این منظور از کلیه مزارع تکثیر بذر سیب­زمینی کلاس بذری S در استان همدان که بر اساس استانداردهای ملی تولید بذر این محصول دارای فاصله ایزولاسیون 400 متر و تناوب 3 ساله بودند، نمونه برگی تهیه شده و از طریق آزمون ساندویچ دو طرفه الایزا و آزمون آی­سی- آرتی- پی­سی­آر آلودگی نمونه­ها به ویروس­های مورد مطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد که در منطقه کبودرآهنگ آلودگی به هر دو ویروس وجود دارد، در حالی‌که در دو منطقه دیگر مورد مطالعه (گل‌تپه و رزن) آلودگی به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی دیده نشد. در منطقه گل­تپه که منطقه عاری از بیماری­های مورد مطالعه بود، شرایط اقلیمی برای فعالیت و تکثیر ناقلین بیماری­های ویروسی نامطلوب بوده است بدین­ترتیب که میانگین دمایی و میزان بارندگی در این منطقه نسبت به مناطق دیگر مورد مطالعه پایین­تر بود. از بین ارقام مورد مطالعه ارقام آگریا و آریندا به هر دو ویروس مورد مطالعه آلوده شدند در حالی‌که آلودگی به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی در ارقام سانته، بانبا و جلی مشاهده نشد. آلودگی به ویروس برگ قاشقی و ویروس وای سیب­زمینی عملکرد رقم آریندا را کاهش داد در حالی‌که عملکرد رقم آگریا تحت تأثیر آلودگی به ویروس­های مورد مطالعه قرار نگرفت.

کلیدواژه‌ها

بذر؛ سیب زمینی؛ ویروس؛ همدان

مراجع

1- Agriculture Statistics. 2018-2019. Crops. Jihade-Agriculture ministry. First volume. (In Persian)

2- Barker H. 2001. Potato Leafroll, In: O. C. Maloy and T. D. Murray (ed.) Encyclopeddia of plant pathology, 2^nd ed., John Wiley & Sons inc.

3- Cerovska N., Filigarova M., Branisova H., Zak P., and Dedic P. 1991. Some factors influencing purification of potato virus A. Virology Journal 35: 469-471.

4- Chatzivassiliou E.K., Moschos E., Gazi S., Koutretsis P., and Tsoukaki M. 2008. Infection of potato crop and seeds with potato virus Y and potato leafroll virus in Greece. Journal of Plant Pathology 90: 253-261.

5- Clark M.F., and Adams A.N. 1977. Characteristics of the microplate method of Enzyme-linked immunosorbent assay for the detection of plant viruses. Journal of General Virology 34: 475- 483.

6- DeBokx J.A. 1972. Viruses of potato and seed potato production. Centre for Agricultural Publishing and Documentation. Wageningen. 233 pp.

7- De Bokx J.A., and van der Want J.P.H. 1987. Viruses of Potatos and Seed Potato Production, 2ed. Pudoc, Wageningen, Netherlands, 259 pp.

8- Dongyu Q., Kaiyun X., Liping J., Chunsong B., and Shaoguang D. 2004. Advances in molecular genetics of the pathogen of potato late blight. 5th Word Potato Congress. Kunming, Yunnan, China.

9- Dusi A.N., Carvalho C., Torres A.C., and Avila A.C. 2001. Resistance levels to two strains of Potato Virus Y (PVY) in transgenic Potatoes cv. Achat. HorticulturaBrasileria 19: 348-350. 

10- Grigoriadou K., and Leventakis N. 1999. Large scale commercial production of potato minitubers, using in vitro techniques. Potato Research 42:607-610. 

11- Jonathan L.W. 2006. Effect of Potato virus Y on Yield of Three Potato Cultivars Grown under Different Nitrogen Levels. Plant Diseases 90: 73-76.

12- Hassani F., Darvishi B., and Alipour D. 2009. Technical instructions for certification of potato seed fields. Seed and Plant Certification and Registration Institute. (In Persian) 

13- Khakvar R., Shamsbakhsh M., and Poorrahim R. 2005. Status of six potato viruses in Khuzestan province. Entomology and phytopathology Journal 73: 25-37.

14- Khan M.A. 2006. Identification of resistant sources against Potato leafroll virus and Myzus persicaeSulz. by biological tests and ELISA. Pakistan Journal of Phytopathology 18: 191-198.

15- Khan N.M.A., and Rashid A. 2003. Correlation of Environmental Conditions with Potato Virus X (PVX) and Y (PVY) Disease Severities Recorded on 21 Advance Lines/Varieties of Potato (Solanum tuberosum L.). International Journal of Agriculture and Biology 5: 181-184.

16- Majidi Hervan A. 2004. Potato minituber seed production. Final report of research project. Agricultural biotechnology research institute of Iran. (In Persian)

17- Naderpour M., Shahbazi R., Sadeghi L., and Maddah-Arefi H. 2013. Simultaneous detection of Arabis mosaic virus, Cherry leafroll virus and Cucumber mosaic virus with coamplification of plant mRNA as internal control for olive certification programs. Iranian Journal of Virology 7: 7-12. (In Persian)

18- Nasrollanejad S., and ZinatiFakhrabad F. 2012. Detection of potato leaf roll virus in imported potato tubers by class Elite and Super elite and its distribution at Fereydan, Isfahan province. International Journal of Agricultural Crop Science 4: 1101-1106. (In Persian)

19- Nikan J. 2014. Assessment of some potato cultivars and genotypes for resistance to potato leaf roll virus. Journal of Plant Pest Science 1: 44-53. (In Persian)

20- Palukaitis P., and Carr J.P. 2008. Plant resistance responses to viruses. Journal of Plant Pathology 90: 153-171.

21- Peiman M., Ghannadha M.R., Majidi A., Zarbakhsh E., Darvishi F., and Hasanabadi H. 2005. Identification and introduction of virus resistant genotypes in potato. Iranian Journal of Agriculture Science 35: 809-815. (In Persian)

22- Radcliffe E.B., and Ragsdale D.W. 2002. Aphid-transmitted potato viruses: The importance of understanding vector biology. American Journal of Potato Research 79: 353-386.

23- Ross H. 1986. Potato Breeding- Problems and Perspectives in Plant Breeding. Volume 13. Paul Parey, Berlin and Hamburg.

24- Shamimhasan M., and Mamunur Rashid M. 2015. Viral Infections in Potato Fields in Relation to Aphid Population. World Applied Science Journal 33: 63-68.  

25- Spetz C., and Valkonen J.P.T. 2003. Genomic sequence of wild potato mosaic virus as compared to the genomes of other potyviruses. Archives of Virology 148: 373-380.

26- Takacs A.P., Horvath J., Kaziczi G., and Pribek D. 1999. Solanum species as new resistance sources of C strain of Potato Y Potyvirus. Proceedings of the 51^st International Symposium on Crop Protection. Gent, Belgium, May 1999, Part II – Mededeligen.

27- Vaezzadeh M., and Naderidarbaghshahi M. 2012.The effect of various nitrogen fertilizer amounts on yield and nitrate accumulation in tubers of two potato cultivars in cold regions of Isfahan (Iran). International Journal of Agricultural Crop Science 4: 1688-1691. (In Persian)

28- Yunesi B., Shams Bakhsh M., Safaei N., and Khalghatibanaine F. 2011. Simultaneous detection of several important viruses in naturally infected potato plants using multiplex RT-PCR in comparing with ELISA, Modern Genetic Journal 6: 17-26. (In Persian)

29- ZinatiFakhrabad F., and Nasrollanejad S. 2013. Evaluation of resistance to the ordinary strain of potato virus Y (PVYO) in four potato cultivars under greenhouse condition. Plant Pathology Research Journal 2: 17-22. (In Persian)