بررسی ارتباط سطح کشت و عملکرد زعفران در بخش کدکن تربت حیدریه

علوم باغبانی

مقاله 8، دوره 35، شماره 4 - شماره پیاپی 52، اسفند 1400، صفحه 549-560   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.61942.0

نویسندگان

محبوبه ناصری^{* 1}؛ عباس عباسیان²

¹گروه تولیدات گیاهی، دانشگاه تربت حیدریه

²رئیس مرکز جهاد کشاورزی بخش کدکن تربت حیدریه

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی ارتباط سطح کشت و عملکرد و مقایسه عملکرد زعفران در روستاهای بخش کدکن تربت حیدریه در سال­های 1396 و 1398 انجام شد. از داده­های سطح کشت و عملکرد زعفران در 95 مزرعه در سال 1396 و 173 مزرعه در سال 1398 بخش کدکن تربت حیدریه جهت تجزیه و تحلیل سطح کشت و عملکرد زعفران استفاده شد. این داده­ها از اطلاعات معرفی­نامه­های صادر شده برای تحویل زعفران به مراکز خرید حمایتی توافقی و مصاحبه چهره به چهره با تولید کنندگان زعفران در سال­های 1396 و 1398 جمع‌آوری شد. بر اساس نتایج عملکرد زعفران در روستاهای بخش کدکن در سال 1396 و 1398 به‌ترتیب 5/17 و 8/64 کیلوگرم کلاله خشک در هکتار بود. بر اساس نتایج عملکرد زعفران در سال 1398 نسبت به سال 1396 به دلیل شرایط اقلیمی و مدیریتی، 67 درصد افزایش داشته است. برازش داده­های سطح کشت و عملکرد 95 مزرعه زعفران در سال 1396 با استفاده از مدل خطی نشان داد که با افزایش سطح زیر کشت زعفران، عملکرد کاهش می­یابد (^**0/26 (R=. همچنین در مدل چند جمله­ای درجه دو با افزایش سطح زیر کشت تا سطح پنج هکتار عملکرد کاهش پیدا کرد و از آن به بعد کمی روند افزایشی نشان داد (^**0/26 (R=. برازش داده­های سطح کشت و عملکرد 173 مزرعه زعفران در سال 1398 بر اساس مدل چند جمله­ای درجه دو (^**0/24 (R= نشان داد با افزایش سطح زیر کشت تا سطح هفت هکتار عملکرد کاهش پیدا کرد و از آن به بعد روند افزایشی داشت. در مدل چند جمله­ای درجه سه (^**0/28 (R= نیز مانند درجه دو عملکرد تا سطح هفت هکتار کاهش و پس از آن افزایش را نشان داد و سپس ثابت شد. بر اساس نتایج تحقیق حاضر و با توجه به اینکه زعفران جزو محصولاتی است که نیاز کارگری زیادی دارد و با نظام خانوادگی اداره شده، کشت این گیاه برای خرده مالکین نسبت به عمده مالکین بخش کشاورزی بیشتر توصیه می­شود.  

کلیدواژه‌ها

رگرسیون؛ همبستگی؛ شرایط اقلیمی؛ تولید زعفران؛ بارندگی

مراجع

1-Badri A., Nadeau S., and Gbodossou A. 2012. A mining project is a field of risks: A systematic and preliminary portrait of mining risks. International Journal of Safety and Security Engineering 2(2): 145-166.

2- Bigelow J., and Mobarki Z. 2008. Assessment of land suitability for cultivation of saffron in Qazvin province on the basis of multiple criteria decision-making methods. Research in Geography 66: 101-119.

3- Dourandish A., RamezaniM.R., and Aminizadeh M. 2020. Study of Farmers’ Attitude towards Sustainable Agriculture and Its Impact on the Total Factor Productivity (Case Study: Saffron Farms in Gonabad County). Saffron Agronomy & Technology 8(1): 99-177.

4- Ebrahimpour E. 2006. An Explanation of Relations between Size of Agricultural Operating Units and Agricultural Intensification Index in Iran with an Emphasis on Rural Community. Journal of Village and Development 9(1): 21-49.

5- Gholami M., Kafi M., Khazaie H., and Abarghouei H. 2019. 'Study the effects of some fertilizer and irrigation managements in adaptation and development of saffron cultivation in arid regions'. Saffron Agronomy and Technology 7(2(: 207-225.

6- Hoseyni M., Molafilaby A., and Nassiri mahalati M. 2008. Spatial and temporal patterns in Saffron (Crocus sativus L.) yield of Khorasan province and their relationship with long term weather variation. Iranian Journal of Field Crops Research 6(1): 79-88.

7-Koocheki A., Karbasi A., and Seyyedi M. 2017. 'Some reasons for saffron yield loss over the last 30 years period (Review Article)'. Saffron Agronomy and Technology 5(2): 107-122.

8- Koocheki A., and Seyyedi S. 2015. Phonological stages and formation of replacement corms of saffron (Crocus sativus L.) during growing period. Journal of Saffron Research 3(2): 134-154.

9- Kouzegaran S. 2018. Modeling of the Saffron Yield Based on Meteorological Extreme Events (Case study: Birjand). Journal of Saffron Research 5(2): 217-229.

10-Kumar R., Singh V., Devi K., Sharma M., Singh M.K., and Ahuja P.S. 2009. State of art of saffron (Crocus sativus L.) agronomy: A comprehensive review. Food Reviews International 25: 44–85.

11- Mohammadi H., Ranjbar F., and Soltani M. 2012. Climatic Potentials Assessment for Saffron Cultivation. Geography and Environmental Planning 22(3): 143-154.

12-Mohtashami T., and Zandi Daregharibi B. 2018. Factors Affecting Excessive Nitrogen Fertilizer Use in Saffron Cultivation: (Case Study: Torbat Heydarieh County). Journal of Saffron Research (semi-annual) 6(1): 127-140.

13-Motiai Langrodi H. 2011. Economic Geography of Iran.  Mashhad University Jihad Publications, 220 p.

14- Naderi Darbaghshahi MR, Khajeh Bashi SM, Bani Taba SA, Dehdashti SM. 2008. Effects of Method, planting density and depth on the yield and operation duration of agronomic saffron field In Isfahan region. Seedling & Seed 24: 643-657.

15-Seyyedi S.M., and Rezvani Moghaddam P. 2020. Proposed Program for Standardization of Saffron Corms: Obstacles and Solutions. Saffron Agronomy & Technology 7(4): 457-479.

16-Statistics of the Ministry of Jihad Agriculture 2018.

17- Statistical Centre of Iran: https://www.razavimet.ir

18- TheWorld BankAnnual Report for2003.