پیش‌بینی انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی و تغییرات محیطی (مطالعه موردی: ایران)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 6، دوره 10، شماره 3 - شماره پیاپی 39، آبان 1400، صفحه 105-122   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2021.67232.0

نویسندگان

سمانه باقری^{* 1}؛ حبیب انصاری سامانی²

¹دانشجوی دکترای اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

²دانشیار اقتصاد، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

با صنعتی شدن کشورها و مصرف انرژی، آلودگی افزایش می­یابد. کشور ایران به­ دلیل منابع عظیم سوخت­های فسیلی، در مصرف سوخت­های فسیلی دارای مزیت نسبی است و مصرف سوخت سوخت­های فسیلی­ ممکن است به آلودگی­های محیط­زیستی منجر شود. بر اساس گزارش سازمان­های بین­المللی، انتشار گاز دی­اکسیدکربن در ایران افزایشی بوده است، پس پژوهش در این زمینه ضرورت می­یابد. این پژوهش برای نخستین­بار به بررسی انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف سوخت­های فسیلی شامل، زغال‌سنگ، نفت و گاز طبیعی برای دوره زمانی 2019-1982 با روش حافظه بلندمدت می­پردازد. مطابق نتایج این پژوهش پیش­بینی می­شود، در سال 2039 میلادی میزان انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف زغال­سنگ (MMtonnes CO₂) 8378/4 ، انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف گاز طبیعی (MMtonnes CO₂) 2/594  و انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف نفت خام (MMtonnes CO₂) 95/353 خواهد رسید. انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف گاز طبیعی، انتشار بیش­تری از مصرف سایر سوخت­های فسیلی خواهد داشت. انتشار گازکربنیک ناشی از سوخت­های فسیلی گازی در سال 2039 میلادی به 169701 کیلوتن، انتشار گازکربنیک ناشی از سوخت­های مایع به 787698 کیلوتن و انتشار ناشی از مصرف سوخت­های فسیلی جامد در سال 2039 میلادی به 3605 کیلوتن خواهد رسید. انتشار گازکربنیک ناشی از مصرف هر سه سوخت فسیلی افزایشی خواهد بود. انتشار گازکربنیک ناشی از سوخت­های فسیلی مایع نسبت به دیگر سوخت­های فسیلی بیش‌تر پیش‌بینی می­شود. تبخیر آب در سال 2030 میلادی در ایران و خاورمیانه بیش­تر خواهد شد. بارندگی در ایران و خاورمیانه در سال 2030 میلادی کاهش خواهد یافت. این پژوهش به سیاست­گذاران، برای اتخاذ سیاست­های مؤثرتر برای بهبود محیط‌زیست کمک خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

پیش‌بینی انتشار گازکربنیک؛ مصرف انرژی فسیلی؛ حافظه بلندمدت؛ سناریوهای RCP

مراجع

انواری، ابراهیم؛ باقری، سمانه؛ صلاح­منش، احمد؛ 1398. بررسی روند و پیش­بینی انتشار گازکربنیک در بخش­های آلاینده: مطالعه موردی ایران. محیط‌زیست و توسعه. (19)10. صص157-147.

کلانترهرمزی، کاوه؛ پناهی، مصطفی ؛ منصوری، نبی­اله؛ 2009. ارزیابی پیامدهای زیست­محیطی و هزینه­های اجتماعی مصرف انرژی در بخش حمل و نقل. مطالعات اقتصاد انرژی. 11(47). صص 204-181.

محمدی، حسین؛ عباس، فائزه؛ کار بخش راوری، سمیه؛ 1395. ارزیابی پیامدهای اقتصادی-محیط­زیستی گرمایش جهانی با تأکید بر دستاوردهای اجرای پروکل کیوتو در جمهوری اسلامی ایران. پژوهش­های محیط‌زیست. 7(14): صص 17-32.

مقدسی رضا ؛ طاهری، فرزانه؛ 1391. پیامدهای اقتصادی و محیط‌زیستی مالیات بر آلودگی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی. 3(4). صص 111-77.

ملامحمدی راوری، مجید؛ امیرتیموری، سمیه؛ شمشادی، کتایون ؛ امیرتیموری، سپیده؛ 1391. پیش­بینی انتشار گازکربنیک در جهان طی سال­های 2025-2010 ، ارائه شده در هشتمین همایش دو سالانه اقتصاد کشاورزی ایران. صفحات 170 تا 190 دانشگاه شیراز. 20 و 21 اردیبهشت 1391.

میرزایی، فرشته؛ نغمه، مبرقعی دینان؛ 1391. تلفیق ارزش­گذاری اقتصادی و ارزیابی اثرات محیط­زیستی در ایران: چالش­ها و راهکارها. محیط­زیست و توسعه. 3(5). صص 54-45.

 

Ardakanian, R., 2004. Long Term Development Strategies for iran´s water Resource: public Relations and International Affairs Bureau of Iran Water Resource Management Company.

Global water outlook 2025., 2016.

Hosseini, S. M.,. Saifoddin, A ,. Shirmohammadi, R and Aslani, A., 2019. Forecasting of CO₂ emissions in Iran based on time series and regression analysis. Energy Reports.5: 619-630.

IPCC Report. Climate Change., 2007.Synthesis Report.  

Levinson, A., 2002. The ups and downs of the environmental Kuznets curve. In: List, J., de Zeeuw, A. (Eds.), Recent Advances in Environmental Economics. Edgar Elgar, Cheltenham.

Pao, H.T., and Tsai, C.M., 2011. Modeling and Forecasting The CO₂ Emissions, Energy Consumption, and Economic Growth in Brazil. Energy. 36: 2450-2458.

state of water resource in iran.,2017. 

Tapia Granados,J and Ionides,  E.,2012. Climate change and the world economy: short-run determinants of atmospheric CO₂. Environmental Science & Policy. 21: 50-62.

Terink, w, Immerzeel,w.w and Droogers, P., 2012. Climate Change Projection and Reference Evapotranspiration For The Middle East and Northern Africa Until 2050. International Journal of Climatology.

The Outlook For Natural Gas, Electricity and Renewable Energy in Iran ., 2017.

Tol,R., 2009.The Economic Effect of Climate Change, Journal of Economic Prespective. 23(2):29-51.

Tolvi, J., 2003. Long Memory and Outliers in Stock Market Returns, Applied Financial Economics, 13(7): 495-502.