اعتبارسنجی روایات سوگند به مُثله قاتلان حمزه عموی پیامبر(ص)

علوم قرآن و حدیث

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 آذر 1399  

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2020.40098

نویسندگان

رسول محمدجعفری ¹؛ صادیق زمانی²

¹دانشگاه فردوسی

²دانشگاه شاهد

چکیده

عالمان فریقین اتفاق نظر دارند که در طول تاریخ اسلام، جعل و تحریف از مهمترین آسیب­هایی بوده است که روایات بدان دچار گردیدند و تقریبا تمام موضوعات اسلامی را فرا گرفت از جمله آن موضوعات اتفاقات صدر اسلام است، نمونه آن­، روایاتی است که طبق اغلب آن­ها پیامبر(ص) و بر اساس پاره­ای دیگر مسلمانان یا هم پیامبر(ص) و هم مسلمانان در پایان جنگ اُحُد پس از مشاهده پیکر مُثله شده حمزه(ع) سوگند یاد کردند در جبران آن­چه که بر بدن حمزه(ع) رفته است جمعیتی از مشرکان را مُثله کنند، در پی آن خداوند با فرو فرستادن آیات پایانی(126 تا 128) سوره نحل از این سوگند نهی فرمود، لذا پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که نقد سندی و محتوایی روایات سوگند به مُثله قاتلان حمزه چگونه است؟ یافته­های تحقیق حکایت از آن داشتند که همه این روایات از نظر سند ضعیف هستند زیرا یا مرسل می­باشند و یا در اَسناد راویان ضعیف حضور دارند. روایات از نظر محتوایی اولا، با آیات رعایت مساوات در قصاص و دأب قرآن در «خطاب به پیامبر(ص)» و «تشریک پیامبر(ص) و امت» در تعارض هستند. ثانیا، با مکی بودن سوره نحل در تعارض می­باشند. ثالثا، با روایات نهی از مُثله که فریقین نقل کرده­اند در تناقض هستند. رابعا، درون­مایه روایات در مقایسه با یکدیگر تعارضات غیر قابل جمع دارند.

مراجع