اثر کود زیستی نیتروکسین بربرخی ویژگی‌های مورفو-فیزیولوژیکی اکوتیپ‌های سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) تحت تنش خشکی

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 11 خرداد 1400  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/agry.2021.20298.0

نویسندگان

نصرت اله عباسی¹؛ زهرا صیدی¹؛ محمد جواد زارع²؛ بتول زارعی³؛ نصرت‌اله عباسی ⁴

¹دانشگاه ایلام

²گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایران

³4کارشناس آزمایشگاه، دکترای تخصصی مهندسی ژنتیک، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

⁴دانشکده کشاورزیگروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

چکیده

به ‌منظور ارزیابی اثرات کود زیستی نیتروکسین بر اکوتیپ‌های سیاه‌دانه تحت تنش خشکی، آزمایشی به ‌صورت کرت‌های دو بار خرد شده با سه تکرار در دانشگاه ایلام در سال 1397 اجرا گردید. تنش خشکی شامل سه سطح ( ( آبیاری کامل ( 100 درصد نیاز آبی گیاه)، تنش متوسط ( 50 درصد نیاز آبی گیاه)، تنش شدید ( 35 درصد نیاز آبی گیاه ) به ‌عنوان کرت اصلی، کود نیتروکسین شامل عدم مصرف نیتروکسین (شاهد) و مصرف نیتروکسین (0/8 میلی لیتر در 8 متر مربع به صورت محلول پاشی بذرها) به ‌عنوان کرت فرعی و اکوتیپ‌‌های سیاه‌‌دانه شامل نیشابور، مشهد، سمیرم و اصفهان به‌عنوان کرت فرعی-فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر اصلی تنش خشکی، کود نیتروکسین و اکوتیپ بر تمام صفات معنی‌دار(p≤0.01) بود.همچنین تنش خشکی موجب کاهش معنی‌دار (p≤0/01) مقادیرکلروفیل a، b و کلروفیل کل و محتوای رطوبت نسبی برگ گردید. در این بین کاربرد کود زیستی نیتروکسین در اکثر موارد موجب بهبود این صفات در اکوتیپ‌های مختلف گردید. با توجه به نتایج این آزمایش اثرات مثبت کود زیستی نیتروکسین بر عملکرد نهایی را می‌توان به دلیل بهبود صفات فیزیولوژیک ارتباط داد. همچنین کاربرد این کود نیاز آبی سالانه گیاه را به نحو مطلوبی کاهش داد این در حالی بود که این کاهش در میزان آب آبیاری مصرفی موجب کاهش قابل ملاحظه ای در عملکرد اقتصادی حاصل از گیاه نگردید. کاربرد کود زیستی میتواند موجب بهبود عملکرد و خصوصـیات کمی گیـاه دارویـی سـیاهدانه تحت محدودیت آبی گردد، با این وجودنیاز به بررسی‌های بیش‌تر خواهد داشت

کلیدواژه‌ها

نیاز آبی؛ عملکرد؛ کلروفیل؛ رطوبت نسبی؛ نشت الکترولیت