ارزیابی کارایی میکروارگانیسم‌های موثر (EM®) علیه نماتد ریشه‌گرهی (Meloidogyne javanica) در گیاه گوجه‌فرنگی

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 3، دوره 35، شماره 3 - شماره پیاپی 53، مهر 1400، صفحه 303-310   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2021.67213.0

نویسندگان

حبیب اله چاره گانی^* ؛ سعید مهدی

بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

نماتدهای موجود در جنس Meloidogyne spp. به دلیل انتشار جغرافیایی گسترده، دامنه میزبانی وسیع و ایجاد خسارت شدید در گیاهان به عنوان خطرناکترین نماتدهای انگل گیاهی مطرح می‌باشند. به دلیل آثار منفی استفاده از سموم نماتدکش بر سلامت انسان و محیط زیست، توسعه سایر روش‌های مدیریتی برای نماتدهای انگل گیاهی ضروری می‌باشد. مهار زیستی یکی از گزینه‌های مورد توجه برای کنترل این نماتدهای به جای سموم شیمیایی می‌باشد. در مطالعه حاضر، در شرایط گلخانه تأثیر غلظت‌های مختلف از ترکیب تجاری EM^® (میکروارگانیسم‌های موثر) به تنهایی و EM^® + عصاره برگ گیاه گل‌جعفری (Tagetes erecta) مخلوط شده با نسبت مساوی، روی گیاه گوجه‌فرنگی برای کنترل نماتد M. javanica بررسی شدند. گیاهچه‌های گوجه‌فرنگی در مرحله چهار برگی با یک میلی‌لیتر از سوسپانسیون تخم نماتد M. javanica حاوی 6000 تخم مایه‌زنی شدند. هم‌زمان با مایه‌زنی نماتد و به روش خیساندن خاک، گیاهچه‌ها با 50 میلی‌لیتر EM^® و EM^® + عصاره برگ گیاه گل‌جعفری در غلظت‌های 5، 10، 15 و 20 درصد تیمار شدند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار انجام پذیرفت. نتایج پس از 60 روز نشان داد که خیساندن خاک گیاهان سالم و آلوده با EM^® به تنهایی و EM^® + عصاره برگ گیاه گل‌جعفری باعث بهبود شاخص‌های رویشی گیاه می‌شود. تعداد تخم، گال و کیسه تخم در ریشه و فاکتور تولیدمثل نماتد در گیاهان تیمار شده با مخلوط EM^® + عصاره برگ گیاه گل‌جعفری در غلظت 20 % به عنوان بهترین تیمار، به ترتیب 28، 40، 37 و 27 درصد نسبت به گیاهان شاهد کاهش یافت.

کلیدواژه‌ها

شاخص‌های جمعیتی نماتد؛ شاخص‌های رویشی گیاه؛ عصاره برگ گل‌جعفری؛ گلخانه؛ مهار زیستی

مراجع

1. Alikarami M., Charehgani H., and Abdollahi M. 2017. Nematicidal activity of some plant extracts on root-knot nematode on tomato (Solanum lycopersicum) in vitro and in vivo Iranian Journal of Plant Protection Science 48(2): 317-326. (In Persian with English abstract)
2. Ansari S., Charehgani H., and Ghaderi R. Resistance of ten common medicinal plants to the root-knot nematode Meloidogyne javanica. Hellenic Plant Protection Journal 12: 6-11.
3. Chantal K., Xiaohou S., Weimu W., and Basil T.I.O. 2010. Effects of effective microorganisms on yield and quality of vegetable cabbage comparatively to nitrogen and phosphorus fertilizers. Pakistan Journal of Nutrition 9: 1039-1042.
4. Chapuis-Lardy L., Diakhate S., Djigal D., BA A.O., Dick R.P. Sembene P.M., and Masse D. 2015. Potential of sahelian native shrub materials to suppress the spiral nematode Helicotylenchus dihystera. Journal of Nematology 47(3): 214-217.
5. Compant S., Duffy B., Nowak J., Clement C., and Barka E.A. 2005. Use of plant growth promoting bacteria for biocontrol of plant diseases: principles, mechanisms of action, and future prospects. Applied and Environmental Microbiology 71: 4951-4959.
6. Condor A.F., Gonzalez P., and Lakre C. 2007. Effective microorganisms: Myth or reality? The Peruvian Journal of Biology 14: 315-319.
7. Dehghanian S.Z., Abdollahi M., Charehgani H., and Niazi A. 2020. Combined application of salicylic acid and Pseudomonas fluorescens CHA0 on the expression of PR1 gene and control of Meloidogyne javanica in tomato. Biological Control 141: 104134. https://doi.org/10.1016/j.biocontrol.2019.104134.
8. Dourado D.P., de Oliveira Lima F.S., and Muraishi C.T. 2013. Nematicidal activity in vitro and in vivo of neem oil on Meloidogyne incognita. Brazilian Journal of Applied Technology for Agricultural Science 6(1): 63-68.
9. Hashemi S., Abdollahi M., and Charehgani H. 2017. Inhibitory effect of Quercus brantii extract on Meloidogyne javanica, the causal agent of root-knot disease, in tomato plants. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants 33(1): 39-50. (In Persian with English abstract)
10. Higa T. 1991. Effective microorganisms: a biotechnology for mankind. p. 8–14. In J.F. Parr, S.B. Hornick and C.E. Whitman (eds.). First International Conference on Kyusei Nature Farming. Washington, DC, USA.
11. Huang W.K., Cui J.K., Liu S.M., Kong L.A., Wu Q.S., Peng H., He W.T., Sun J.H., and Peng D.L. 2016. Testing various biocontrol agents against the root-knot nematode (Meloidogyne incognita) in cucumber plants identifies a combination of Syncephalastrum racemosum and Paecilomyces lilacinus as being most effective. Boilogical Control 92: 31-37.
12. Hussey R.S., and Barker K.R. 1973. A comparison of methods of collecting inocula of Meloidogyne including a new technique. Plant Disease Reporter 57: 1025-1028.
13. Jepson S.B. 1987. Identification of root knot nematodes. Cambrian News Ltd. CABI, Wallingford, UK.
14. Kennedy I.R., Choudhury A., and Kecskes M.L., 2004. Non-symbiotic bacterial diazotrophs in crop-farming systems: can their potential for plant growth promotion be better exploited? Soil Biology and Biochemistry 36: 1229-1244.
15. Khan I.A., Sayed M., Shaukat S.S., and Handoo Z.A. 2008. Efficacy of four plant extracts on nematodes associated with papaya in Sindh, Pakistan. Nematologia Mediterranea 36(1): 93-98.
16. Khan M.S., Zaidi A., and Wani P.A. 2007. Role of phosphate-solubilizing microorganisms in sustainable agriculture: a review. Agronomy for Sustainable Development 27: 29-43.
17. Marambe B., and Sangakkara U.R. 1996. Effect of EM on weed populations, weed growth and Ttomato production in Kyusei nature farming. http://www.futuretechtoday.net/em/index2.htm 6.htmlnt growth.
18. Mayer J., Scheid S., Widmer F., Fliessbach A., and Oberholzer H.R. 2010. How effective are ‘Effective microorganisms^® (EM)’? Results from a field study in temperate climate. Applied Soil Ecology 46: 230-239.
19. Moazezikho A., Charehgani H., Abdollahi M., and Rezaei R. 2020. The evidence for inhibitory effect of Pseudomonas fluorescens CHA0 and aqueous extracts of Datura stramonium and Myrtus communis on tomato plants infected with Meloidogyne javanica (Tylenchida: Heteroderidae). Egyptian Journal of Biological Pest Control 30: 15. https://doi.org/10.1186/s41938-020-00217-0
20. Mohan B. 2008. Evaluation of organic growth promoters on yield of dryland vegetable crops in India. Journal of Organic Systems 3: 23-36.
21. Mosahaneh L., Charehgani H., Abdollahi M., and Rezaei R. 2020. Biological control agents in the management of different initial population densities of Meloidogyne javanica in tomato. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 55(2): 161-170.
22. Mozafaryan S., Abdollahi M., and Charehgani H. 2017. Inhibitory effects of Prangos ferulacea and Satureja hortensis on root knot nematode, Meloidogyne javanica. Iranian Journal of Plant Pathology 52(4): 445-464. (In Persian with English abstract)
23. Ncube L., Minkeni P.N.S., and Brutsch O. 2011. Agronomic suitability of effective microorganisms for tomato production. African Journal of Agricultural Research 6: 650-654.
24. Nicol J.M., Turner S.J., and Coyne D.L. 2011. Current nematode threats to world agriculture. p. 21-43. In J. Jones, G. Gheysen, and C. Fenoll (eds.). Genomics and Molecular Genetics of Plant-Nematode Interactions. Springer, Berlin.
25. Olle M. 2020. Review: Bokashi technology as a promising technology for crop production in Europe, The Journal of Horticultural Science and Biotechnology DOI:10.1080/14620316.2020.1810140.
26. Osman H.A., El-Gindi A.Y., Taha H.S., El-Kazzaz A.A., Youssef M.M.A., Ameen H.H., and Lashein A.M. 2008. Biological control of root-knot nematode Meloidogyne incoginita and evaluation of the nematicidal effects of Tagetes erecta tissue culture under laboratory and greenhouse Egyptian Journal of Phytopathology 35(1-2): 33-44.
27. Rafiee F., Charehgani H., and Abdollahi M. 2019. Evaluation of burdock and mountain almond leaf extracts against Meloidogyne javanica on tomato. Archives of Phytopathology and Plant Protection 52(11-12): 1035-1047.
28. Sarwar G., Naseem A.R., and Mujeeb F. 2009. Efficiency of various organic materials for improving chemical characteristics of normal soil. Pakistan Journal of Botany 40(5): 2107-2113.
29. Schenck zu Schweinsberg-Mickan M., and Müller T. 2009. Impact of effective microorganisms and other biofertilizers on soil microbial characteristics, organic‐matter decomposition, and plant growth. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 172(5): 704-712.
30. Seenivasan N., and Senthilnathan S. 2017. Effect of humic acid on Meloidogyne incognita (Kofoid and White) Chitwood infecting banana (Musa). International Journal of Pest Management 64(2): 110-118.
31. Subadiyasa N.N. 1997. Effective microorganisms (EM) technology: its potential and prospect in Indonesia. Majalah Ilmiah Fakultas Pertanian Universitas Udayana 16: 45-51.
32. Taylor A.L., and Sasser J.N., 1978. Biology, identification, and control of root-knot nematodes (Meloidogyne species). Raleigh, North Carolina, US.
33. Tokeshi H., Alves M.C., Sanches A.B., and Harada D.Y. 2010. Effective microorganisms for controlling the phytopathogenic fungus Sclerotinia sclerotiorum in Lettuce. http://emrojapan.com/emdb/content/12.
34. Whitehead A.G., and Hemming J.R. 1965. A comparison of some quantitative methods of extracting small vermiform nematodes from soil. Annals of Applied Biology 55: 25-38.
35. Wijesinghe D., and Sangakkara R. 2014. Successful potato production in nature farming with effective microorganisms – A case study. p. 995-997. In G. Rahmann and U. Aksoy (eds.). Proceedings of the 4th ISOFAR Scientific Conference. 'Building Organic Bridges’, at the Organic World Congress. Istanbul, Turkey.
36. Yass S.T.A., Ammar A., Aish A.A., Al-Sandooq D.L.E., and Mostafa M.M. 2020. Activity of humic acid against root knot nemaodes on tomato. Plant Archives 20(Supplement 1): 1-3.