واکاوی سن فاطمه(س) در تاریخ‌نگاری متقدم با تکیه بر روایات ابن‌سعد (د. 230ق)

تاریخ و فرهنگ

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 31 تیر 1400  

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhistory.2021.68885.1016

نویسندگان

سارا خاتمی ¹؛ مجتبی سلطانی احمدی²؛ مصطفی گوهری فخرآباد³

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد تاریخ تشیع دانشگاه پیام نور

²عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور تهران

³تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

سن حضرت فاطمه(س)، دختر پیامبر خدا، در منابع کهن تاریخی سنی و شیعی با اختلاف زیادی گزارش شده است. حدود یک دهه اختلاف درباره سن ایشان در منابع قابل مشاهده است. نظر غالب در میان اهل سنت، تولد فاطمه(س) پیش از بعثت است و اکثرا پنج سال پیش از بعثت را به عنوان سال تولد ایشان ذکر می‌کنند و در میان شیعیان بالعکس بر روی پنج سال بعد از بعثت توافق بیشتری وجود دارد. پژوهش حاضر با بررسی موردی سن فاطمه(س) در منابع متقدم با تکیه بر روایات الطبقات الکبری و مقایسه آنها با دیگر منابع فریقین کوشیده است تا در میان این روایات مختلف نظر صحیح‌تر را ابراز کند. بر این اساس اگر چه احتمال تولد ایشان پس از بعثت قوی‌تر است، اما با روایت غالب در میان شیعیان ـ سال پنجم بعثت ـ موافق نیست و همچنان تعیین دقیق سن و طول عمر ایشان به پژوهش‌های بیشتری نیازمند است.

کلیدواژه‌ها

سن فاطمه(س)؛ الطبقات الکبری؛ ابن‌سعد؛ روایات تاریخی