تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,778 |
تعداد مقالات | 18,927 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,789,685 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,085,674 |
خـاطـرهنامههای فــارسـی گونهای رایج در میانِ زندگینوشتهای شخصیِ خاطرهمحور | ||
جستارهای نوین ادبی | ||
دوره 54، شماره 2 - شماره پیاپی 213، شهریور 1400، صفحه 77-103 اصل مقاله (661.32 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی. | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.2021.68758.1040 | ||
نویسنده | ||
محبوبه شمشیرگرها* | ||
استادیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی | ||
چکیده | ||
زندگینوشتهای فارسی در مفهومی کلی، انواع نوشتارهای مشتمل بر روایتی واقعگرایانه از زندگی ایرانیان را دربرمیگیرد که با بیش از یک ونیم قرن سابقه، گستره آن همچنان رو به فزون است. میتوان در کلیترین تقسیم در راستای شناخت گونههای فرعی زندگینوشتهای شخصی، انواع حاصل از شیوه خاطرهنویسی را مشتمل بر «تکخاطره»، «مجموعه تکخاطرات»، «خاطرهنامه»، «اتوبیوگرافی» و «وقایعنامه شخصی» دانست که شناخت خاطرهنامهها و طبقهبندی گونههای آن، موضوع نوشتارِ پیش رو است. «خاطرهنامه» (memoir) نوعی زندگینوشتِ شخصیِ خاطرهمحور است که به شرح مکتوب فرد درباره تنها بخشی برجسته از زندگی و تجربیاتش اختصاص دارد. خاطرهنامه اغلب از سوی افراد مشهور، سیاستمداران، نظامیان و صاحبان حرفههای اثرگذار به نگارش درمیآید. در خاطرهنامه ترتیب خطی زمان و پیوستگی رویدادها در بافتی سلسلهوار رعایت میشود و در شکل موفق آن با قوس احساسی و شخصی همراه است. شباهت میان این نوع نوشتاری و اتوبیوگرافی چنان است که حتی در غرب نیز وجوه تمایز آنها به درستی شناخته و رعایت نمیشود. منتقدان و نویسندگانِ متبحر تأکید دارند که در اتوبیوگرافی، نویسنده، هدف است؛ حال آنکه در خاطرهنامه، هدف، نه شخص نویسنده، بلکه رویداد/رویدادهای پیرامونیِ او است. برجستگی نقش اجتماعی خاطرهنامه در مقایسه با اتوبیوگرافی و قصد آن در ترسیم رویداد، دوره، گروه یا طبقهای خاص موجب شده تا عمده خاطرهنامهنویسان از شخصیتی تاریخیاجتماعی برخوردار باشند. نگارنده در پی طرح این ایده و ملاحظه صدها زندگینوشت، به این گونه متداول پی برده و بر آن شده تا در مقاله پیش رو، ضمن معرفی و بیان ویژگیهای برجسته، از مهمترین انواع فرعی آن یاد کند. | ||
کلیدواژهها | ||
خودسرگذشتنامه؛ خاطرهنامه؛ خاطرات؛ اسناد تاریخی؛ انواع ادبی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 512 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 423 |