بررسی اثرات عصاره هیدروالکلی شقایق کوهی (Glaucium flavum) بر پارامترهای هماتولوژیک در موش‌ صحرایی نر

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 11، دوره 14، شماره 2 - شماره پیاپی 50، تیر 1401، صفحه 295-303   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.2021.38282.0

نویسندگان

شهره عالیان سماک خواه^{* 1}؛ کیاوش هوشمندی²؛ فرید هاشمی³؛ سیما ارویی⁴؛ ابراهیم رحمانی مقدم⁵

¹اپیدمیولوژی، گروه بهداشت مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل، آمل، ایران.

²گروه بهداشت و کنترل مواد غذایی، بخش اپیدمیولوژی و بیماری های مشترک، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. مرکز رشد فناوری سلامت کازرون، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

³گروه علوم زیستی مقایسه ای، دانشکده دامپزشکی ،دانشگاه تهران ،ایران

⁴کارشناسی ارشد ژنتیک، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پزشکی تهران، تهران، ایران.

⁵کارشناس ارشد علوم تشریح، دانشکده پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

شقایق­کوهی سرشار از ترکیبات آلکالوئیدی با خواص آنتی­اکسیدانی و ضد التهاب است. مطالعه حاضر جهت تعیین تأثیر عصاره آبی_الکلی شقایق­کوهی بر تابلوی خونی موش­های صحرایی نر بالغ در مقایسه با ویتامین  C صورت گرفت. در این مطالعه تجربی، 36 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی به 6 گروه شش‌تایی تقسیم شدند: (1)کنترل، (2) تیمار با عصاره شقایق کوهی تزریقی با دوز 250 mg/kg، (3)تیمار با عصاره شقایق کوهی و ویتامین C تزریقی با دوزهای 250 و 100 mg/kg، (4)تیمار با ویتامین C تزریقی با دوز 100 mg/kg ، (5)تیمار با عصاره خوراکی شقایق کوهی با دوز 500 mg/kg و (6)تیمار با ویتامین C خوراکی با دوز 200 mg/kg. پس از گذشت سی روز از تجویز عصاره و داروها، پارامترهای هماتولوژیک اندازه‌گیری شد. با استفاده از نرم افزار SPSS و آنالیز واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. مصرف شقایق کوهی خوراکی باعث افزایش در تعداد نوتروفیل­ها و کاهش لنفوسیت­ها گردید. تزریق ویتامین C افزایش معناداری در مونوسیت­ها نشان داد. Hb و MCH با مصرف عصاره خوراکی و تزریقی افزایش داشتند. مصرف همزمان ویتامین C با شقایق­کوهی باعث کاهش MCH  و MCHC شد. پلاکت­ها نیز با مصرف عصاره خوراکی و تزریقی افزایش معناداری را نشان دادند. میزان RDW توسط مصرف خوراکی شقایق کوهی و تزریق آن کاهش یافت. نتایج نشان می‌دهد، عصاره گیاهی خوراکی می­تواند همانند ویتامین C تزریقی با خاصیت آنتی­اکسیدانی­ خود تأثیر خوبی بر پارامترهای خونی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

پارامترهای خونی؛ شقایق‌کوهی؛ موش‌صحرایی؛ ویتامین C

مراجع

Abu-Zaiton, A., and A. Saber. 2010. Anti-diabetic activity of Ferula assafoetida extract in normal and alloxan-induced diabetic rats. Pakistan Journal of Biological Sciences, 13:97-107. 10.3923/pjbs.2010.97.100.

2. Aldana, L., V. Tsutsumi, A. Craigmill, M. I. Silveira, and E. Gonzalez de Mejia. 2001. α-Tocopherol modulates liver toxicity of the pyrethroid cypermethrin. Toxicology letters, 125:107-116. 10.1016/s0378-4274(01)00427-1.
3. Asgary, S., G. H. Naderi, and N. Askari. 2005. Protective effect of flavonoids against red blood cell hemolysis by free radicals. Experimental & Clinical Cardiology, 10:88-98. PMID: 19641665; PMCID: PMC2716227.
4. Bercu, R., M. Fãgãraş, and L. D. Jianu. 2006. Anatomy of the endangered plant Glaucium flavum Cr., occurring on the Romanian Black Sea littoral. Nature Conservation, 273-280. 10.1007/978-3-540-47229-2_28.
5. Bogdanov, M . G., I. Svinyarov, R. Keremedchieva, and A. Sidjimov. 2012. Ionic liquid-supported solid–liquid extraction of bioactive alkaloids. I. New HPLC method for quantitative determination of glaucine in Glaucium flavum Cr. (Papaveraceae). Separation and Purification Technology, 97:221-227. 10.1016/j.seppur.2015.02.003.
6. Carolan, J. C., L. I. Hook, M. W. Chase, J. W. Kadereit and T. R. Hodkinson. 2006. Phylogenetics of Papaver and related genera based on DNA sequences from ITS nuclear ribosomal DNA and plastid trnL intron and trnL–F intergenic spacers. Annals of Botany, 98:141-155. 10.1093/aob/mcl079
7. Clodfelter, R. L. 1986. The peripheral smear. Emergency medicine clinics of North America, 4:59-74. 10.1016/S0733-8627(20)30982-2.
8. Cortijo, J., V. Villagrasa, R. Pons, L. Berto, M. Martí‐Cabrera, M. Martinez‐Losa, T. Domenech, J. Beleta, and E. J. Morcillo. 1999. Bronchodilator and anti‐inflammatory activities of glaucine: In vitro studies in human airway smooth muscle and polymorphonuclear leukocytes. British journal of pharmacology, 127:1641-1651. 10.1038/sj.bjp.0702702.
9. Dabrowski, K. and A. Ciereszko. 2001. Ascorbic acid and reproduction in fish: endocrine regulation and gamete quality. Aquaculture research, 32:623-638. 10.1046/j.1365-2109.2001. 00598.x.
10. Ebadi, M. 2010. Pharmacodynamic Basis of Herbal Medicine: CRC Press, Florida.
11. Germano, M. P., V. D'Angelo, R. Sanogo, A. Morabito, S. Pergolizzi, and R, De Pasquale. 2001. Hepatoprotective activity of Trichilia roka on carbon tetrachloride‐induced liver damage in rats. Journal of Pharmacy and Pharmacology, 53:1569-1574. 10.1211/0022357011777954 .
12. Hojabrian, S. M. and Mokhtari. 2015. The Effect of Prangos Ferulacea L on the Haematologic Indices of Diabetic Rats. Journal of Fasa University of Medical Sciences, 5:168-184. 20.1001.1.22285105.2015.5.2.5.2.
13. Lapa, GB., OP. Sheichenko, AG. Serezhechkin, and ON. Tolkachev. 2004. HPLC determination of glaucine in yellow horn poppy grass (Glaucium flavum Crantz). Pharmaceutical Chemistry Journal, 38:441-442. 10.1023/B:PHAC.0000048907.58847.c6.
14. Mirzaee, A. M. H. Hakimi, and H. Sadeghi. 2005. Total antioxidant activity and phenolic content of Dorema aucheri. Iranian Journal of Biochemical Molecular Biology, 1:116-117.
15. Mokhtari, M., S. Sharifi, and A. Parang. 2008. Effect of alcoholic extract of Dorema auchrei on homogram in adult male rats. Journal of advances in medicine and biomedical research, 16:37-44. (In persian)
16. Okpuzor, J., H. A. Ogbunugafor, and G. K. Kareem. 2009. Hepatic and hematologic effects of fractions of Globimetula braunii in normal albino rats. Excli Journal, 8:182-189. 10.17877/DE290R-8900.
17. Pignatelli, P., F. M. Pulcinelli, A. Celestini, L. Lenti, A. Ghiselli, P. P. Gazzaniga and F. Violi. 2000. The flavonoids quercetin and catechin synergistically inhibit platelet function by antagonizing the intracellular production of hydrogen peroxide. The American journal of clinical nutrition, 72:1150-1155. 10.1093/ajcn/72.5.1150 .
18. Sayad Burani. M., H. Khara, M. Sayad Burani and S. M. Fakharzadeh. 2015. The Effect Of Vitamin C And E Supplement In Diet On The Growth And Immunological Parameters Of Caspian Salmon (Salmo Trutta Caspius). Iranian scientific fisheries journal, 23(4):85-96. 10.22092/ISFJ.2015.103171 .
19. Silva, B. C., M. L. Martins, A. Jatobá, N. Buglione, C. Celso, FN. Vieira, V. Pereira, T. Jerônimo, Q. Seiffert, and JP. Mouriño. 2009. Hematological and immunological responses of Nile tilapia after polyvalent vaccine administration by different routes. Pesquisa Veterinária Brasileira, 29:874-880. 10.1590/s0100-736x2009001100002.
20. Zhang, Y., X. Li, D. Zou, W. Liu, J. Yang N. Zhu, L. Huo, M. Wang, J. Hong, and P. Wu. 2008. Treatment of type 2 diabetes and dyslipidemia with the natural plant alkaloid berberine. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 93:2559-2565. 10.1210/jc.2007-2404 .