The effect of modern engineering training on the mining industry during the Qajar period

تاریخ و فرهنگ

Article 10, Volume 52, Issue 1 - Serial Number 104, September 2020, Pages 238-223   

Document Type: Promotional article

DOI: 10.22067/jhistory.2021.70447.1045

Author

Amir Jafarpour^*

PhD student in Mining and Metallurgy Engineering, Yazd University

Abstract

The interest of Qajar leaders in minerals and the military and industrial needs of the country for mineral raw materials coupled with the necessity of industrial development of the country prompted state officials to pay greater attention to educating students in diverse fields of earth sciences (especially mining engineering). The recruitment of foreign experts and dispatching students to Europe mitigated some of the problems pertained to expertise and technical knowledge in this industry, but they were not sufficient.
With the establishment of the Dar ul-Funun (Polytechnic School) and the recruitment of foreign teachers by Amirkabir, modern education in this field was significantly improved. The development of industry and science on a global scale, the expanded economic views of the Iranian political officials, the contribution of two university professors, Czarnotta and Schlimmer and the publication of new textbooks led to the growth of technical knowledge of mining engineering in Iran. With the graduation of Dar ul-Fonun students and the return of Europe-educated students, there was a surge in mining activity. Historical documents exhibit that in the years following the establishment of Dar ul-Funun, various industries made headway in Iran. The growing trend of mining activity in the late Qajar years can be seen as a manifestation of the education’s impact on the growth of the mining industry in Iran. 

Keywords

Qajarieh; education; engineering; Dar al-Fonun; mining industry

References

آدمیت، فریدون. «امیرکبیر و ایران». تهران: خوارزمی، 1392ش.

آدمیت، فریدون. «اندیشۀ ترقی و حکومت قانون عصر سپهسالار». تهران: خوارزمی، 1392ش.

آزمون، زینب. «نشان­ها و مدال­های قاجاریه». تهران: پازینه، 1394ش.

اخضری، علی و علی‌اکبر کجباف. «نگرشی بر آسیب‌های اقتصادی ایران عصر صفوی». پژوهش‌های تاریخی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، ش1 (1392ش): 35ـ48.

اسدپور، حمید. «تاریخ اقتصادی و سیاسی خلیج فارس در عصر افشاریه و زندیه». تهران: مؤسسۀ تحقیقات و توسعۀ علوم انسانی، 1387ش.

اعتمادالسلطنه، محمدحسن. «روزنامۀ خاطرات اعتمادالسلطنه». به‌کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر، 1390ش.

افضل، پیمان. «معادن در عهد قاجار». روزنامۀ صمت، مورخ 21 تیر 1399.

امیراحمدی، هوشنگ. «اقتصاد سیاسی در دوران قاجار». تهران: گستره، 1397ش.

امین‌الدوله، میرزا علی‌خان. «خاطرات سیاسی امین‌الدوله». به‌تصحیح حافظ فرمانفرماییان. تهران: امیرکبیر، 1370ش.

امینی، ایرج و عباس امام. «صدراعظم سرخورده (نگاهی اجمالی به کارنامۀ صدراعظمی میرزاعلی‌خان امین‌الدوله در دورۀ سلطنت مظفرالدین‌شاه قاجار)». بخارا، شمارۀ 83 (1390ش): 464ـ476.

ایزدیار، آسیه. «بررسی اقتصاد در دوره افشاریه». تاریخ روایی، ش 1 (1395ش): 18ـ31.

باستانی پاریزی، محمدابراهیم. «سیاست و اقتصاد عصر صفوی». تهران: علم، 1392ش.

باقری، اصغر و موسی کریم‌اف. «تحلیلی نقادانه از روند تاریخی آموزش عالی در ایران». جامعه‌پژوهی فرهنگی، شمارۀ 1 (1392ش): 23ـ57.

بنجامین، ساموئل گرین ویلر. «ایران و ایرانیان عصر ناصرالدین‌شاه». ترجمۀ محمدحسین کردبچه. تهران: جاویدان، 1362ش.

بیرونی، ابوریحان. الجماهر فی معرفة الجواهر. ترجمۀ محمدعلی نجفی و مهیار خلیلی. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی، 1353ش.

پولاک، ادوارد یاکوب. سفرنامه پولاک (ایران و ایرانیان). ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: خوارزمی، 1368ش.

تبریزی، محمدصالح. فهرست خزائن و معادن ایران (نسخه خطی). www.nlai.ir. شماره بازیابی: 10268-5.

جوهری‌ نیشابوری‌، محمد بن‌ ابی‌البرکات. جواهرنامه نظامی. با ویرایش یوسف بیگ‌پور. تهران: مجمع ذخایر اسلامی، 1392ش.

جوهری نیشابوری، محمد بن ابی‌البرکات. جواهرنامه. به‌تصحیح ایرج افشار. تهران: میراث مکتوب، 1383ش.

خلخالی، سید محی‌الدین و سعید تقدیری. «مقدمه‌ای بر معرفی دارالفنون و اقدامات امیرکبیر به روایت منابع و اسناد تاریخی موجود در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی». پیام بهارستان، ش 18 (1391ش): 479ـ511.

خودزکو، الکساندر. سرزمین گیلان. ترجمۀ سیروس سهامی. رشت: فرهنگ ایلیا، 1388ش.

درانی، کمال. تاریخ آموزش و پرورش ایران قبل و بعد از اسلام. تهران: سمت: 1376ش.

دوبنوا، م. آ. زمین­شناسی ایران: استخراج مواد معدنی در آسیای میانه در سده­های 16 تا 19. ترجمۀ شهپر داراب­نیا. تهران: سازمان زمین­شناسی کشور، 1373ش.

رائین، اسماعیل. انجمن‌های سری در انقلاب مشروطه. تهران: جاویدان، 1355ش.

رئیس‌نیا، رحیم. ایران و عثمانی در آستانه قرن بیستم. تبریز: ستوده و مبنا، 1385ش.

رئیس‌نیا، رحیم. زمینۀ اقتصادی و اجتماعی مشروطیت. تبریز: ابن‌سینا، 1352ش.

سازمان اسناد و کتابخانه ملی. کتابچۀ تلگراف­های ناصرالدین­شاه در باب کشف سنگ و معدن طلا (نسخۀ خطی). www.nlai.ir. شناسه کد کتاب: 3682230.

سید بنکدار، سیدمسعود و شهرزاد محمدی آیین. «ناصرالدین‌شاه در جست‌وجوی معادن طلا». گنجینۀ اسناد، شمارۀ 4 (1397ش): 26ـ50.

طالبوف تبریزی، عبدالرحیم. آزادی و سیاست. قاهره: بی نام، 1323ق.

طالبوف تبریزی، عبدالرحیم. سیاست طالبی. به‌کوشش رحیم رئیس‌نیا و محمدعلی علی‌نیا. تهران: علم، 1357ش.

طوسی، خواجه نصیرالدین. تنسوخ نامۀ ایلخانی. به‌تصحیح محمدتقی مدرس. تهران: اطلاعات، 1348ش.

علی­پور، کرامت‌الله. تاریخ زمین­شناسی و معدن در ایران. تهران: سازمان زمین­شناسی کشور، 1372ش.

عیسوی، چارلز. تاریخ اقتصادی ایران (عصر قاجار 1215 تا 1332 هجری قمری). ترجمۀ یعقوب آژند. تهران: گستره، 1389ش.

قاسمی، فریدون. تاریخچۀ آموزش مهندسی معدن در دانشکدۀ فنی تهران. تهران: دانشگاه تهران، 1370ش.

قاضیها، فاطمه. گزارش کشف معدن طلا در شاندیز مشهد به ناصرالدین‌شاه. 1400ش، ghaziha.kateban.com.

کاووسی عراقی، محمدحسن. فهرست اسناد مکمل قاجاریه. تهران: وزارت امور خارجه، 1384ش.

کرزن، جرج ناتانیل. ایران و قضیۀ ایران. ترجمۀ غلامعلی وحیدمازندرانی. تهران: علمی و فرهنگی، 1387ش.

مراغه‌ای، زین‌العابدین. سیاحت‌نامۀ ابراهیم بیگ. تهران: طاهریان، 1393ش.

ملکم، سرجان. تاریخ ایران. ترجمۀ اسماعیل بن محمدعلی حیرت. تهران: افسون، 1380ش.

ناشناس. تأملی در شکل­گیری آموزش و پرورش و آموزش عالی در ایران. تهران: مؤسسۀ فرهنگی قدر ولایت، 1383ش.

یغمایی، اقبال. مدرسۀ دارالفنون به انضمام تاریخچه دارالفنون و مدارس شرف و علمیه. تهران: سروا، 1387ش.

Avery, P. and G.R.G. Hambly, C. Melville. The Cambridge History of Iran, Vol.7 (From Nadir Shah to the Islamic Republic). London: Cambridge University Press, 1991.

Bakhash, Shaul. Iran: Monarchy, Bureaucracy & Reform under the Qajars1858-1898. Ithaca Press, 1978.