زیست چینه نگاری و دیرینه بوم شناسی سازند مبارک بر اساس روزن‌داران در برش میغان (شمال شرق شاهرود)

رخساره‌های رسوبی

مقاله 6، دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 26، شهریور 1400

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.2021.47062.0

نویسندگان

مریم صادق زاده¹؛ محمود شرفی²؛ حسین مصدق^{* 3}

¹کارشناس ارشد چینه نگاری و دیرینه شناسی، گروه زمین شناسی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

²استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

³دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

ردیف رسوبات کربنیفر در برش میغان با 450 متر ستبرا به کمک ریزسنگواره‌های موجود و به ویژه روزن‌داران آهکی بررسی و زیست‌پهنه‌های آن مورد شناسایی قرار گرفته است. بر اساس گسترش چینه شناسی گونه‌های شاخص، سن سازند مبارک در برش مورد مطالعه تورنزین پسین (ایورین پسین) تا ویزین میانی (مولینیاسین) تعیین شد. با مطالعه و شناسایی  روزن‌داران، مرز آشکوب‌های تورنزین و ویزین و روند تغییرات آنها تا انتهای رسوب‌گذاری در کربنیفر پیسین مورد بررسی قرار گرفته است. بر این مبنا پنج زیست‌پهنه‌ GZ1-GZ5 بر اساس روزن‌داران سازند مبارک در برش مورد مطالعه ارائه گردیده که به ترتیب قابل مقایسه با زیست‌پهنه‌های MFZ7 تا MFZ11 حوضه بلژیک و شمال فرانسه می‌باشد. مهمترین عوامل دیرینه بوم شناختی و محیطی که تأثیر مستقیم بر روی نحوه گسترش و پراکندگی، فراوانی و شیوه زندگی و نحوه حفظ شدگی مجموعه‌های زیستی و اثرفسیل‌ها داشته‌اند شامل سطح اکسیژن، نور، درجه شوری و مواد غذایی در طی ته نشینی رسوبات کربناته سازند مبارک بوده است. نتایج به دست آمده در این مطالعه اطلاعات ارزشمندی از نحوه گسترش مجموعه‌های زیستی/ رخساره‌ای، سبک زندگی و رفتار زیستمندان (کف زی، تغذیه کننده از داخل رسوب، معلق خوار) و واکنش آنها به فرآیندهای رسوبی غالب و تغییرات شرایط محیط رسوب‌گذاری در بخش‌های مختلف یک سیستم کربناته و عوامل کنترل کننده آن ارائه می‌دهد.    

کلیدواژه‌ها

حوضه البرز؛ سازند مبارک؛ کربنیفر زیرین؛ زیست چینه نگاری؛ بوم شناسی

مراجع