مقایسه عملکرد، کیفیت میوه و برخی صفات بیوشیمیایی چهار رقم گوجه‌فرنگی گیلاسی، در سیستم کشت بدون خاک

علوم باغبانی

مقاله 1، دوره 35، شماره 4 - شماره پیاپی 52، اسفند 1400، صفحه 459-468   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.60924.0

نویسندگان

آلاله رضوان¹؛ سیدعبدالله افتخاری^{* 1}؛ رضا صالحی²؛ فریده صدیقی دهکردی¹

¹گروه علوم باغبانی، دانشگاه شهید چمران اهواز

²گروه علوم باغبانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشگاه تهران

چکیده

این پژوهش به منظور مقایسه عملکرد، کیفیت میوه و برخی صفات بیوشیمیایی چهار رقم گوجه‌فرنگی گیلاسی (Cherry Belle، Belize، Baby Tom و Sogno) در سیستم کشت بدون خاک در گلخانه‌های تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز در سه تکرار و در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی انجام گردید. مطابق نتایج این پژوهش، رقم Cherry Belle بیش‌ترین (2/92 کیلوگرم در بوته) و رقم Belize کم‌ترین (1/63 کیلوگرم در بوته) عملکرد در بوته را نشان دادند. بیش‌ترین وزن تک میوه در رقم Cherry Belle (11/13 گرم) و بیش‌ترین تعداد میوه در بوته در رقم Sogno (295 عدد) مشاهده شد. همچنین بیش‌ترین مقدار مواد جامد محلول در رقم Baby Tom (4/86 درجه بریکس) و بیش‌ترین مقدار ویتامین ث در رقم Cherry Belle (28/24 میلی‌گرم در 100گرم وزن تر میوه) مشاهده گردید. صفات بیوشیمیایی مورد بررسی در این آزمایش شامل لیکوپن، نیترات و نیتریت میوه و رنگیزه‌های فتوسنتزی بودند. در بین ارقام از نظر میزان لیکوپن تفاوت معنی‌دار در سطح یک درصد وجود داشت و بیش‌ترین میزان آن در رقم Cherry Belle مشاهده گردید. موقعیت خوشه بر مقدار نیترات و نیتریت میوه اثر معنی‌دار در سطح یک درصد نشان داد. بیش‌ترین میزان نیترات میوه در خوشه چهارم (0/67  میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) و کم‌ترین میزان آن در خوشه دهم (0/198 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) مشاهده شد. بیش‌ترین میزان نیتریت در خوشه اول (0/547 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) و کم‌ترین میزان آن در خوشه دهم (0/143 میلی‌گرم بر گرم وزن خشک) وجود داشت. در مجموع، رقم Cherry Belle بهترین نتیجه را برای عملکرد، شاخص برداشت و ویتامین ث و بیش‌ترین میزان لیکوپن و کم‌ترین میزان تجمع نیترات و نیتریت میوه را دارا بود، لذا این رقم جهت کشت در گلخانه‌های اهواز توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

گوجه فرنگی؛ عملکرد؛ مواد جامد محلول؛ لیکوپن؛ نیترات

مراجع

1. Alamian M., Eftekhari S.A., Heidari M., and Alamzadeh Ansari N. 2014. Evaluation of nitrate accumulation and nitrate reductase activity in different vegetative growth of selected Iranian land races of spinach (Spinacia oleracea). Journal of Crop Production and Processing 3(10): 25-36
2. Amr A., and Hadidi N. 2001. Effect of cultivar and harvest date on nitrate (NO₃^-) and nitrite (NO₂^-) content of selected vegetables grown under open field and greenhouse conditions in Jordan. Journal Food Composition and Analysis 14(1): 59-67.
3. Anderson B. 2011. Greenhouse Tomatoes. College of Agriculture, Food and Environment University of Kentucky.
4. Bonik A., and Spijers G. 2001. Health effects of nitrates and nitrites. Acta Horticulturae 563: 29-36.
5. Ceballos Aguirre N., and Vallejo Cabrera F.A. 2012. Evaluating the fruit production and quality of cherry tomato (Solanum lycopersicum cerasiforme). Revista Facultad Nacional de Agronomia, Medellin 65(2): 6593-6604.
6. Crisanto-Juarez A.U., Vera-Guzman A.M., Chavez-Servia J.L., and Carrillo-Rodriguez J.C. 2010. Calidad de frutos de tomates silvestres (Lycopersicon esculentum cerasiforme Dunal) de Oaxaca, Mexico. Revista fitotecnia Mexicana 33)4(: 7-13.
7. Food and Agriculture Organization. 2013. http://faostat3.fao.org/browse/Q/QC/E.
8. Huarte-mendicoa J.C., Astiasaran I., and Bello J. 1997. Nitrate and nitrite levels in fresh and frozen Broccoli. Effect of freezing and cooking. Food Chemistry 58(1-2): 39-42.
9. Islam M.S., Mohanta H.C., Ismail M.R., Rafii M.Y., and Malek M.A. 2013. Genetic variability and trait relationship in cherry tomato (Solanum lycopersicum var. cerasiforme (Dunnal) A. Gray). Bangladesh Journal of Botany 41(2): 163-167.
10. Ivors K. 2010. Commercial production of staked tomatoes in the southeast. North Carolina State University. Cooperative Extension, Raleigh, NC.
11. Juarez-Lopez P., Castro-Brindis R., Colinas-Leon T., Ramirez-Vallejo P., Sandoval-Villa M., Reed D.W., and King S. 2009. Evaluation of quality in fruits of seven native tomato (Lycopersicon esculentum cerasiforme) genotypes. Revista Chapingo. Serie Horticultura 15(2): 5-9.
12. Kafi M., Zand E., Kamkar B., Abasi B., Mahdavi Damghani M., and Sharifi H.R. 2009. Plant Physiology, Vol. 1, Jihade Daneshgahi Pub.
13. Koleva Gudeva L., and Dedejski G. 2012. In vivo and in vitro production of some genotypes of cherry tomato Solanum lycopersicum Cerasiforme (DUNAL). International Journal of Farming and Allied Science 1(4): 91-96.
14. Lo C., Manurung R., and Esyanti R.R. 2014. Enhancement of lycopene and b-carotene production in cherry tomato fruits (Solanum lycopersicum var. cerasiforme) by using red and blue light treatment. International Journal of Technical Research and Applications 2(5): 7-10.
15. Pourmoghim M., Khoshtinat K., Sadeghi Makkei A., Komeili fonod R., Golestan B. and Pirali M. 2010. Determination of nitrate contents of lettuce, tomatoes and potatoes on sale in Tehran central fruit and vegetable market by HPLC. Iranian Journal of Nutrition Sciences & Food Technology 5(1): 63-70.
16. Prema G., Indiresh K.M., and Santhosha H.M. 2011. Evaluation of cherry tomato (Solanum lycopersicum Cerasiforme) genotypes for growth, yield and quality traits. Asian Journal of Horticulture 6(1): 181-184.
17. Radzevicius A., Viskelis P., Viskelis J., Bobinaite R., Karkleliene R., and Juskeviciene D. 2013. Tomato fruit quality of different cultivars growth in Lithuania. International Journal of Biological, Biomolecular, Agricultural, Food and Biotechnological Engineering 7(7): 381-384.
18. Rahmatian A., Delshad M., Salehi R., and Mousavi Rahimi M. 2012. Evaluation of growth and yield greenhouse tomato influenced by grafting, training and fruit thinning under hydroponic culture. Iranian Journal of Horticultural Science 43(4): 423-435 (In Persian with English abstract)
19. Renuka D.M., Sadashiva A.T., Kavita B.T., Vijendrakumar R.C., and Hanumanthiah M.R. 2014. Evaluation of cherry tomato lines (Solanum lycopersicum cerasiforme) for growth, yield and quality traits. Plant Archives 14(1): 151-154.
20. Rocha M.D.C., Deliza R., Correa F.M., do Carmo M.G., and Abboud A.C. 2013. A study to guide breeding of new cultivars of organic cherry tomato following a consumer-driven approach. Food Research International 51(1): 265-273.
21. Rodriguez J.C., Cantliffe D.J., and Shaw N. 2001. Performance of greenhouse tomato cultivars grown in soilless culture in north central Florida. In Proc. Fla. State Hort. Soc, 114: 303-306.
22. Saberi Z., Khoshgoftarmanesh A., Kalbasi M., Mobli M., and Haghighi M. 2013. The effect different substrates on the absorption of macronutrients and micronutrients by cherry Journal of Science and Technology of Greenhouse Cultures 4(15): 77-87. (In Persian with English abstract)
23. Shahbazzadegan S., Hashemimajd K., and Shahbazi B. 2010. Determination of nitrate concentration of consumed vegetables and fruits in Ardabil. Journal of Ardabil University of Medical Sciences 10(1): 38-47.
24. Simion V., Campeanu G.H., Vasile G., Artimon M., Catana L., and Negoita M. 2008. Nitrate and nitrite accumulation in tomatoes and derived products. Romanian Biotechnological Letters 13: 3785-3790.
25. Stepowska A.J., and Kowalczyk W. 2001. The effect of growing media on yield and nitrate concentration in lettuce (Lactuca sativa capitata). Acta Horticulturae 548: 503-510.
26. Zoran L.S., Nikolaos K., and Ljubomir S. 2014. Tomato fruit quality from organic and conventional production. Organic agriculture towards sustainability. Rijeka, Croatia: In Tech Europe, 147-169.