تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,778 |
تعداد مقالات | 18,929 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,804,111 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,099,899 |
بررسی و تحلیل مخاطرات طبیعی و مسائل انسانی و محیطی شهر سنندج بهمنظور ارائه راهکارهای مناسب | ||
جغرافیا و مخاطرات محیطی | ||
مقاله 6، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 41، اردیبهشت 1401، صفحه 99-115 اصل مقاله (831.97 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2021.71620.1092 | ||
نویسندگان | ||
مژگان نصرتی* 1؛ ُسعید خضری2؛ آفاق کاظمی3 | ||
1کارشناس ارشد مخاطرات محیطی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
2دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
3استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران | ||
چکیده | ||
در طی سالهای اخیر بهموازات افزایش جمعیت نواحی شهری، مخاطرات شهری نیز روند افزایشی داشته است. یکی از شهرهایی که پتانسیل بالایی جهت وقوع مخاطرات دارد، شهر سنندج است. در این پژوهش به بررسی مناطق آسیبپذیر شهر سنندج در برابر مخاطرات حرکات دامنهای، سیلاب، زمینلرزه، آلودگی و ترافیک پرداخته شده است. با توجه به اهداف موردنظر، از دو مدل تلفیقی منطق فازی و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده و مناطق آسیبپذیر در برابر هرکدام از مخاطرات مذکور شناسایی شده است. نتایج پژوهش بیانگر این است که بخشهای زیادی از غرب شهر سنندج و همچنین مناطق شمالی شهر به دلیل شیب و ارتفاع زیاد مستعد وقوع حرکات دامنهای است. همچنین به دلیل وجود رودخانه قشلاق در نیمه شرقی شهر سنندج و همچنین وجود مناطق کم شیب در مناطق داخلی شهر، بخشهای زیادی از این شهر پتانسیل زیادی بهمنظور ایجاد سیلاب و آب گرفتگی دارد. ارزیابی پتانسیل آسیبپذیری در برابر زلزله بیانگر این است بخشهای غربی و مرکزی شهر سنندج به دلیل نزدیکی به خطوط گسل، شیب زیاد، عدم دسترسی به فضای باز و تراکم جمعیتی بالا، پتانسیل آسیبپذیری بالایی دارد. از نظر آلودگی و ترافیک نیز بخشهای مرکزی شهر سنندج به دلیل تراکم بالای جمعیت و وجود کاربریهای مختلفی ازجمله حملونقل و ... پتانسیل آلودگی و ترافیک بالایی دارد. با توجه به موارد مذکور، بخشهای غربی و شمالی شهر مستعد وقوع حرکات دامنهای است و همچنین پتانسیل آسیبپذیری بالایی در برابر زلزله دارد. بخشهای شرقی شهر پتانسیل بالایی از نظر وقوع سیلاب دارد. بخشهای جنوبی نیز مستعد وقوع سیلاب است و پتانسیل آسیبپذیری بالایی در برابر زلزله دارد. همچنین بخشهای مرکزی شهر سنندج پتانسیل بالایی از نظر آلودگی و ترافیک دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
مخاطرات طبیعی و انسانی؛ منطق فازی؛ AHP؛ سنندج | ||
مراجع | ||
اسدپور، زهرا؛ 1398. ارزیابی ملاحظات ساماندهی ژئومورفولوژیکی رود دره دلمبر کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه خوارزمی. دانشکده جغرافیا.
امیراحمدی، ابوالقاسم؛ آبباریکی، زکیه؛ 1393. ریز پهنهبندی خطر زلزله شهر سبزوار با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS. مجله جغرافیا و توسعه. سال 12. شماره ۳۵. صص ۱۵۲-۱۳۳.
https://doi.org/ 10.22111/GDIJ.2014.1559
حاتمینژاد، حسین؛ بزرافکن، شهرام؛ ابراهیمی، محمد؛ آروین، محمود؛ ۱۳۹۳. تحلیل میزان آسیبپذیری مسکن شهری در مواقع بروز مخاطرات محیطی با استفاده تکنیکهای تلفیقی MCDM+GIS (مطالعه موردی: منطقه ۶ تهران). مجله جغرافیا و پایداری محیط. سال ۴. شماره ۱۳. صص ۱۱-۱.
https://ges.razi.ac.ir/article_406.html
حبیبی، کیومرث؛ جوانمردی، کومار؛ ۱۳۹۲. تحلیل ناپایداری بافتهای شهری و پهنهبندی میزان آسیبپذیری در برابر زلزله با استفاده از GIS&AHP (نمونه موردی: بخشی از هسته مرکزی شهر سنندج). مجله معماری و شهرسازی آرمانشهر. دوره ۶. شماره ۱۱. صص ۳۰۵-۲۹۳.
http://www.armanshahrjournal.com/article_33480.html
حنفی، علی؛ حاتمی، ایرج؛ ۱۳۹۲. تهیه نقشه اقلیمی استان کردستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله سپهر. دوره ۲۲. شماره ۸۷. صص ۲۸-۲۴.
http://www.sepehr.org/article_25675.html
حیدریان، لیلا؛ 1386. هیدروژئومورفولوژی حوضه حسینآباد با تأکید بر فرسایش و رسوب، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
خدادادی، فاطمه؛ انتظاری، مژگان؛ ساسانپور، فرزانه؛ ۱۳۹۹. تحلیل آسیبپذیری شهری در برابر مخاطره زلزله با روش ELECTRE FUZZY (مطالعه موردی: کلانشهر کرج). مجله تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. سال ۲۰. شماره ۵۶. صص ۱۱۳-۹۳.
https://doi.org/ 10.29252/jgs.20.56.93
خضری، سعید؛ ولدی، بختیار؛ ۱۳۹۵. ارزیابی مخاطرات زیستمحیطی ژئومورفولوژیک شهرستان کامیاران با تأکید بر مناطق فقیرنشین شهری. دومین کنگره بینالمللی علوم زمین و توسعه شهری. شرکت کیان طرح دانش. پژوهشکده جهاد دانشگاهی واحد استان آذربایجان شرقی.
https://civilica.com/doc/526574/
زینالی، بتول؛ شکرزاده فرد، الهام؛ پیروزی، الناز؛ 1397. ارزیابی و پهنهبندی آلودگی هوا با استفاده از مدل VIKOR (مطالعه موردی: شهر تبریز). مجله مخاطرات محیطی. دوره ۷. شماره ۱۵،. صص۸۸-۶۷.
https://doi.org/ 10.22111/JNEH.2017.3316
عابدینی، موسی؛ رنجبری، احد، مختاری، داود؛ 1398. تجزیه و تحلیل خطر زمینلغزش با استفاده از مدلهای ANP و LR در محیط GIS (مطالعه موردی پهنه گسلی قوشاداغ-ارسباران در آذربایجان شرقی). مجله پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی. دوره ۸. شماره ۱. صص ۸۸-۷۰.
http://www.geomorphologyjournal.ir/article_91726.html
غلامی، معصومه؛ قنواتی، عزت الله؛ صفاری، امیر؛ 1398. شناسایی مناطق وقوع زمین لغزش با استفاده از روشهای تلفیقی و مقایسهای (مطالعه مورد: حوضه پالنگان)-استان کردستان. مجله جغرافیای طبیعی. دوره ۱۲. شماره ۴۵. صص ۳۸-۲۵.
http://jopg.iaularestan.ac.ir/article_669655.html
غلامی، یونس؛ شاطریان، محسن؛ علیبیگی، احمد؛ ۱۳۹۸. ارزیابی آسیبپذیری بافتهای فرسوده شهر کاشان ناشی از خطرات زلزله. مجله مخاطرات محیطی. دوره ۸. شماره ۲۱. صص ۷۴-۶۱.
https://doi.org/ 10.22111/JNEH.2019.22264.1323
قائدرحمتی، صفر؛ خادمالحسینی، احمد؛ سیاوشی، طاهره؛ ۱۳۹۲. تحلیل میزان ریسک پذیری سکونتگاههای شهری استان لرستان از خطر زلزله. جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای. سال ۹. شماره ۳. صص ۱۴-۱.
https://doi.org/ 10.22111/GAIJ.2014.1385
مرکز آمار ایران؛ 1395. گزارش آماری جمعیت شهرستان سنندج.
https://www.amar.org.ir/
مقیمی، ابراهیم؛ رستمی فتحآبادی، محمد؛ ۱۳۹۸. تعیین مناطق مستعد وقوع سیلاب با استفاده از مدل FAHP (مطالعه موردی: حوضه رودخانه بادآور، نورآباد). کنفرانس ملی "سیلاب 98-97 اگر تکرار شود. اهواز.
https://news.kwpa.ir/
منوریان، عباس؛ امیری، مجتبی؛ مهریکلی، سیمین؛ ۱۳۹۷. شناسایی مولفههای اثرگذار بر افزایش میزان تابآوری اجتماعی محلات آسیبپذیر و دارای بافت فرسوده در مواجه با حوادث طبیعی (شهر موردی: تهران). فصلنامه مطالعات مدیریت شهری. سال ۱۰. شماره ۳۴. صص ۲۶-۱۳.
https://ums.srbiau.ac.ir/article_13165.html
نگهبان، سعید؛ گنجائیان، حمید؛ فریدونیکردستانی، مژده؛ چشمهسفیدی، زیبا؛ ۱۳۹۸. ارزیابی توسعه فیزیکی شهرها و گسترش به سمت مناطق ممنوعه ژئومورفولوژیکی با استفاده از LCM (مطالعه موردی: شهر سنندج). مجله مخاطرات محیطی. دوره ۸. شماره ۲۰. صص ۵۲-۳۹.
https://doi.org/ 10.22111/JNEH.2018.21943.1317
نوجوان، محمدرضا؛ سادات شاهزیدی، سمیه؛ داودی، محمود؛ امینالرعایی، هاجر؛ 1398. پهنهبندی خطر زمین لغزش با استفاده از تلفیق دو مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و فازی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کمه، استان اصفهان). مجله پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی. سال ۷. شماره ۴. صص ۱۵۹-۱۴۲.
https://doi.org/ 10.22126/GES.2021.6461.2391
نیری، هادی؛ سالاری، ممند؛ گنجائیان، حمید؛ امانی، خبات؛ ۱۳۹۶. ارزیابی ژئومورفولوژیکی تناسب زمین برای گسترش کالبدی شهرسنندج با اعمال مناطق ممنوعه. پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری. دوره ۵. شماره ۱. صص ۱۴۷-۱۲۹.
BoteroFernandex V., 2009. Geo-Information for Measuring Vulnerability to Earthquake: A Fitness for Use Approach PHD Thesis, ITC, Netherland. https:// www. researchgate. net/ publication/ 27714409
Bourenane, H., Bouhadad, Y., Guettouche, M.S., 2019. Flood hazard mapping in urban area using the hydrogeomorphological approach: case study of the Boumerzoug and Rhumel alluvial plains (Constantine city, NE Algeria), Journal of African Earth Sciences, 160, https://doi.org/10.1016/j.jafrearsci.2019.103602
Malalgoda, C., Amaratunga, R.D.G., Pathirage, C. P., 2010. Exploring disaster risk reduction in the built environment. School of the Built Environment, University of Salford, UK. https://www.researchgate.net/publication/228411643
Mas, J.F., Kolb, M., Paegelow, M., Camacho Olmedo, M.T., 2014. Inductive pattern-based land use/cover change models: A comparison of four software packages. Environmental Modelling & software, 51, 94-111. https://doi.org/10.1016/j.envsoft.2013.09.010
Mia, M. T., Sultana, N., Paul, A., 2016. Studies on the Causes, Impacts and Mitigation Strategies of Landslide in Chittagong city, Bangladesh. J. Environ. Sci, 8 (2), 1-5. https:// doi. org/ 10. 3329/ JESNR.V8I2.26854
Montz, B.E., Tobin, G.A., 2011. Natural hazards: An evolving tradition in applied geography, Applied Geography, 31, 1-4. https://doi.org/10.1016/j.apgeog.2010.06.005
Pelling, M., 2007. Investigating urban risk accumulation in six countries in Africa urban risk analysis network, Natural Hazards, and Earth System Sciences, 11-21. https:// www.alnap. org/ help- library/ investigating-urban-risk-accumulation-in-six-countries-in-africa
Peng, Y., 2012. Regional earthquake vulnerability assessment using a combination of MCDM methods. Ann Oper Res. https://doi.org/10.1007/s10479-012-1253-8
Qiang, Y., Nina, S.N., Lam, H.C., Lei, Z., 2017. Changes in Exposure to Flood Hazards in the United States, Annals of the American Association of Geographers, 107 (6). https://doi.org/10.1080/24694452.2017.1320214
Soriano, D.G., Roman, A.Q., Orozco, J.J.Z., 2020. Geomorphological hazards susceptibility in high-density urban areas: A case study of Mexico City, Journal of South American Earth Sciences, 102. https://doi.org/ 10.1016/j.jsames.2020.102667
Suarez M., Baggethun E.G., Benayas J., Tilbury U., 2016. Towards an Urban Resilience Index: A Case Study in 50 Spanish Cities, Sustainability, 8 (774). https://doi.org/10.3390/su8080774
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,818 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 212 |