ارزیابی اثرات کاربرد سطوح نیتروژن در شرایط تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد کوشیا (Kochia scoparia) در کشاورزی شورزیست

پژوهشهای زراعی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 شهریور 1400   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jcesc.2021.68928.1037

نویسندگان

لیلا کوشکی¹؛ حمیدرضا خزاعی^{* 2}؛ محمد کافی³؛ مرتضی گلدانی⁴

¹گروه اگروتکنولوژِی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

²گروه اگرو تکنولوژی ، دانشکده کشاورزی ،دانشگاه فردوسی مشهد

³گروه اگروتکنولوژِی ، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

⁴گروه اگرو تکنولوژی ، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مقاومت بالای کوشیا به شوری خاک و آب موجب شده تا کشت گیاه در مناطق شور مورد توجه قرار گیرد .برای کاهش اثرات منفی شوری و تحریک رشد گیاه کاربرد اسید هیومیک و نیتروژن می‌تواند مفید واقع گردد. از این رو آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌ کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقات شوری دانشگاه فردوسی در سال‌ 1394 انجام شد. کرت‌های اصلی شامل تنش خشکی به صورت قطع چهار هفته‌ای آبیاری در سه سطح شاهد (آبیاری تا انتهای فصل رشد)، بعد از استقرار (50 روز بعد از کشت)، آغاز گلدهی (71 روز پس از کشت) و اواخر گلدهی (82 روز پس از کشت) و کرت‌های فرعی شامل مصرف نیتروژن در سه سطح صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار از منبع کود اوره بود. سطح بهینه اسید هیومیک (2 در هزار) به صورت بذر مال در زمان کشت برای تمامی تیمارها انجام شد. تاثیر منفی تنش خشکی در مراحل اولیه رشد رویشی نسبت به تنش انتهای فصل بیشتر بود و از طریق کاهش غلظت کلروفیل a، غلظت کارتنوئیدها و درصد رطوبت نسبی برگ سبب کاهش عملکرد دانه کوشیا شد. تیمارهای تلفیق شده با سطح 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از طریق افزایش غلظت فنل کل، غلظت کربوهیدرات محلول ،ظرفیت مهار رادیکال آزاد DPPH سبب بهبود رنگیزه‌های فتوسنتزی و در نهایت عملکرد دانه کوشیا گردید. مناسب ترین تیمار برای زراعت کوشیا در شرایط تنش خشکی و منبع آب شور مورد استفاده، روش تلفیقی بذر مال اسید هیومیک با 100 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بود.

کلیدواژه‌ها

آب شور؛ ظرفیت آنتی اکسیدانی؛ رنگیزه‌های فتوسنتزی

مراجع