تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,778 |
تعداد مقالات | 18,927 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,789,559 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,085,513 |
برآورد زمان تأخیر تغذیه در آبخوان مشهد-چناران با استفاده از روش همبستگی متقابل | ||
آب و خاک | ||
مقاله 3، دوره 35، شماره 4 - شماره پیاپی 78، مهر و آبان 1400، صفحه 489-504 اصل مقاله (1018.49 K) | ||
نوع مقاله: مقالات پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.2021.70672.1058 | ||
نویسندگان | ||
محمود ارجمند شریف؛ هادی جعفری* | ||
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود | ||
چکیده | ||
آبخوان مشهد ـ چناران با وسعت حدود 2527 کیلومتر مربع، مهمترین آبخوان استان خراسان رضوی است. در این تحقیق، زمان واکنش آب زیرزمینی نسبت به بارش با استفاده از دادههای 31 حلقه چاه مشاهدهای به روش همبستگی متقابل در یک دوره 15 ساله (سال آبی 81 - 1380 تا 95 - 1394) تعیین شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان میدهد، پس از گذشت حدود 2 تا 3 ماه، تأثیر بارش بهتدریج بر سطح آب زیرزمینی مشاهده شده و ضریب همبستگی در سطح خطای 95 و 90 درصد به ترتیب برای 77 و 97 درصد از چاهها معنیدار میشود. حداقل زمان تأخیر، 2 ماه و حداکثر آن نیز 7 ماه برآورد شده است. بهطور کلی، زمان تأخیر برآورد شده تطابق خوبی با عمق آب زیرزمینی که بیانگر ضخامت ناحیه غیراشباع است، دارد و به صورت کامل از الگوی نقشه همعمق تبعیت مینماید. مقدار تغذیه در سراسر آبخوان مشهد- چناران بیشتر توسط شرایط ناحیه غیراشباع (ضخامت، جنس و ...) کنترل و تغییرات عمق آب زیرزمینی بهنوعی عامل اصلی ایجاد تأخیر زمانی بین وقوع بارندگی و شروع تغذیه در آبخوان محسوب میشود. با شروع بارندگی از اواخر مهرماه، تغذیه آب زیرزمینی در اغلب چاهها از اواسط فصل پاییز شروع شده و تا اواخر فصل بهار ادامه مییابد. بیشینه مقدار تغذیه در اواخر فصل زمستان صورت میگیرد. در فصل تابستان، بارندگی نقش بسیار کمرنگی در تغذیه دارد و استخراج بیرویه آب از آبخوان و بهتبع آن افت شدید و ادامهدار سطح ایستابی، نقش اصلی در نوسانات آب را ایفا میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
رگرسیون خطی؛ ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی متقابل؛ واکنش آب زیرزمینی نسبت به بارش؛ همبستگینگار متقابل | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 461 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 363 |