تاثیر سطوح مختلف محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی روی، آهن و منگنز بر خصوصیات زایشی و عملکرد انگورVitis vinifera L. در برخی تاکستان‌های استان زنجان

علوم باغبانی

مقاله 9، دوره 36، شماره 2 - شماره پیاپی 54، شهریور 1401، صفحه 443-457   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jhs.2021.71776.1078

نویسندگان

حاجعلی محبی^{* 1}؛ علی عبادی²؛ مهدی طاهری³؛ محبوبه ضرابی⁴؛ محمدرضا بی همتا²

¹پژوهشکده انگور و کشمش، دانشگاه ملایر

²پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

³بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان

⁴گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر

چکیده

به­منظور ارزیابی اثرات تغذیه­ای کودهای ریزمغذی به­صورت منفرد و در ترکیب باهم بر روی رشد و عملکرد گیاه انگور، در استان زنجان، شهرستان­های ابهر و خرمدره در سه باغ (مکان) تحت کشت انگور رقم ’بیدانه سفید‘، طی دو سال متوالی (96-1394) تحقیقی انجام پذیرفت. تیمارها شامل دو سطح از کودهای کلات روی ( 1/0 و 3/0 درصد) آهن (1/0 و 2/0 درصد) و منگنز (1/0 و 2/0 درصد) و سطوح شاهد بود. این  پژوهش به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه­ی طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا و در دو سال متوالی تکرار شد. بررسی صفات مورفو-فیزیولوژیک نشان داد که مصرف این کودها به­صورت انفرادی و یا ترکیبی، دارای اثرات مثبت معنی­داری (افزایش 4/4- 132 درصد) برروی تمامی صفات اندازه­گیری شده (18 صفت) در مراحل مختلف رشد و نمو بود. اثر ساده مکان برای صفاتی مانند عملکرد هر بوته و شاخص تولید محصول در هکتار معنی­دار و در سایر صفات غیر معنی­دار بود. در مواردی این عامل معنی­دار باشد. نشان دهنده­ی اثر مستقیم این عامل بر روی آن صفات است. اثر ساده عامل سال برای همه صفات بجز درصد قند آب میوه و اثرات متقابل چند جانبه­ی آن با سطوح تیماری در اکثریت صفات، معنی­دار نبود؛ که نشان دهنده­ی احتمال عدم تأثیرگذاری سال روی بیش­تر صفات در نمونه­های تحت تیمار می‌باشد. در مجموع در میان ترکیبات تیماری، کم­ترین افزایش نسبت به شاهد (4/4 درصد) در سطح تیماری کود منگنز 1/0 درصد و در بین صفات اندازه­گیری شده در صفت اسیدیته آب میوه (24/20 درصد) و بیش­ترین افزایش نسبت به شاهد (132 درصد) در ترکیب تیماری روی 3/0+ آهن 2/0+ منگنز 2/0 درصد و نیز صفات تعداد گل آذین و تعداد خوشه در هر شاخه (28/126 درصد) و پس از آن­ها تعداد خوشه در هر بوته (19/104 درصد) مشاهده گردید. از این­رو این صفات نسبت به سایر صفات اندازه­گیری شده پاسخ بهتری نشان دادند به­عنوان صفات شاخص و ترکیب تیماری روی 3/0 + آهن 2/0 + منگنز 2/0 درصد که نسبت به سایر ترکیبات به­ویژه شاهد برتری داشت، به­عنوان ترکیب کودی پیشنهادی پیشنهاد می­شوند.

کلیدواژه‌ها

اسیدیته؛ ریزمغذی؛ گل ‌آذین؛ مورفو-فیزیولوژیک

مراجع

1. Abd E-Hady B.A. 2007. Effect of zinc application on growth and nutrient uptake of barley plant irrigated with saline water. Journal Application Science Research 3(6): 431-436. https://doi.org/10.1080/01904167.2014.920386.
2. Agricultural 2012. Ministry of Jihad Agriculture. Bureau of Statistics and Information Technology. Available at: http / www.agri-jahad.ir.
3. Anees, Tahir Shahzad F.M.J., and Mahmood N. 2011. Effect of foliar application of micronutrients on the quality of mango (Mangifera indica L.) cv. Dusehri fruit. Mycopathologia 9(1): 25-28.
4. Babalar, and Pirmoradian M. 2000. Nutrition of fruit trees. University of Tehran Press. 311 pages.
5. Baka, Olympios C.M., Drosopoulos J., and Passam H.C. 2010. Effect of nitrogen form and concentration on the distribution of ions within cucumber fruits. Scientia Hort 95: 175-183.
6. BhatA., Padder S.A., Ganaie A.Q., Dar N.A., Rehman H.U., and Wani M.Y. 2017. Correlation of available nutrients with physico-chemical properties and nutrient content of grape orchards of Kashmir JPP 6(2): 181-185.
7. ChaudhariR., Ahire D.V., and Ahire V.D. 2012. Correlation between Physico-chemical properties and available nutrients in sandy loam soils of Haridwar. Journal Chemcal Biology and Physiology Science 2(3): 1493-1500.
8. Christensen, and Kearney U.C. 2000. Use of Tissue Analysis in Viticulture. Cooperative Extension Work in Agriculture the University of California 10: 1-9.
9. DasK. 2003. Micronutrients: Their behaviour in soil and plant. Kalyani publication, Ludhiana 1-2.
10. DatirB., Apparao B.J., and Laware S.L. 2012. Application of amino acid chelated micronutrients for enhancing growth and productivity in chilli (Capsicum annum L.). Plant Science Feed 2(7): 100-105.
11. DiksitK., Jordan D., MacDonald A. 1987. Entrobacteragglomerans, phosphate solubilizing bacterial activity in soil: Effect of carbon sources. Soil Biology and Biochemry 86: 995-1003.
12. El-Gazzar M., Keleg F.M., and Sabbah S.M. 1979. Effect of foliar applications of chelated iron, zinc and manganese on yield, fruit quality and concentrations of some nutrients in leaves of Thompson seedless grapes. Alex. Journal Agricultural Research 27(1): 27-38.
13. El-Seginy Amal M., Malaka Naiema S.M., Abd El-Messeih W.M., and Eliwa G.L. 2003. Effect of foliar spray of some micro nutrients and gibberellins on leaf mineral content, fruit set, yield and fruit quality of Anna apple trees. Alex. Journal Agricultural Research 48(3): 137-143.
14. Emami 1996. Methods of Plant Decomposition, Ministry of Agriculture, Agricultural Research, Education and Extension Organization. Soil and Water Research Institute, Technical Journal No. 982.
15. Fregoni 1998. Viticoltura di qualità. Stampa Grafiche Lama, Piacenza, pp: 597-680.
16. Grejtovsky, Markusova K., and Eliasova A. 2006. The response of chamomile (Matricaria chamomilla L.) plants to soil zinc supply. Plant Soil Environment 52(1): 1-7.
17. Hasani, Zamani Z., Savaghebi G., and Fatahi R. 2012. Effect of zinc and manganese as foliar spray on pomegranate yield, fruit quality and leaf minerals. Journal Soil Science Plant Nutrition 12(3): 471-480. http://dx.doi.org/10.4067/S0718-95162012005000009.
18. Jalili Marandi R. 2007. Tiny fruits. West Azerbaijan University Jihad Publications. 450 pages.
19. Kannan 2010. Foliar Fertilization for Sustainable Crop Production. In: E. Lichtfouse (ed). Genetic Engineering, Biofertilization, Soil Quality and Organic Farming. Sustainable Agriculture Reviews 4. Springer Verlag, Springer Pp: 371-402.
20. Kavousi, and Hosseini Farahi M. 2008. The effect of flower induction and foliar spraying with nitrogen, zinc and boron on qualitative characteristics of blackcurrant. Journal Research Agriculture Sience 4(1): 73-82.
21. Kaya, and Higgs D. 2002. Calcium nitrate as a remedy for salt-stre­ssed cucumber plants. Journal of Plant Nutrition 25: 861–871. https://doi.org/10.1081/PLN-120002965.
22. Khosh Khoi M., Sheibani B., Rohani A., and Tafazoli A. 1985. Principles of Horticulture, sixth edition, Shiraz University Press.
23. Kumar, Kumar R., Rai R., and Mishra S. 2015. Response of Pant Prabhat guava trees to foliar sprays of zinc, boron, calcium and potassium at different plant growth stages. Tha Bioscan 10(2): 495-498.
24. MalakoutiJ., and Mehdi Tehrani M. 2005. The role of micronutrients in increasing yield and improving the quality of agricultural products. Tarbiat Modares University Press, Tehran.
25. McGovernP. 2003. Ancient Wine. Princeton University Press, Princeton.
26. MullinsG., Bouquet A., and Williams L.E. 1992. Biology of the Grapevine. Cambridge University Press, Cambridge, 161 Pp.
27. ObaidA., Eiada M., and Al-Hadethi A. 2013. Effect of foliar application with manganese and zinc on pomegranate growth, yield and fruit quality. Journal of Horticultural Science & Ornamental Plants 5(1): 41-45.
28. PapadakisE., Sotiropoulos T.E., and Therios I.N. 2007. Mobility of iron and manganese within two citrus genotypes after foliar application of iron sulfate and manganese sulfate. Journal Plant Nutrition 30: 1385-1396.
29. RamA., and Bose T.K. 2000. Effect of foliar application of magnesium and micronutrients on growth, yield and fruit quality of mandarin orange (Citrus reticulata Blanco). Indian Journal of Horticulture 57(3): 215-220.
30. Ehiaee, Ehiaee M., and Behbahanizadeh A. 1998. Description of Soil Chemical Decomposition Methods (Vol. I). Soil and Water Research Institute, Ministry of Jihad Agriculture of the Islamic Republic of Iran.
31. Saini, Vijay S., and Saini P. 2019. Differential responses of Fe, Zn, B, Cu and Mg on growth and quality attributes of fruit crops. JPP 8(5): 01-05.
32. Saini J., Sharma R., and Kushik S.D. 2005. Analytical laboratory methods in horticultural sciences. Translation: Yousef Mostofi and Farzaneh Najafi. First Edition, Tehran, University of Tehran Press.
33. Shah, Khan A., Khan M.A., Farooq M., Imran M., Chattha M.R., Farooq Kh., and Gurmani Z. 2016. Effect of micronutreients on growth and fruit yield of grape cultivar flame seedless. International Journal Biology and Biotechnology 13(3): 423-426.
34. Suman, Sangma P., and Deshraj Singh D. 2017. Role of Micronutrients (Fe, Zn, B, Cu, Mg, Mn and Mo) in Fruit Crops. International Journal Current Microbiology Application Science 6(6): 3240-3250. https://doi.org/10.20546/ijcmas.2017.606.382.
35. Taheri, and Mehrabi F. 2016. Study of the principles of proper nutrition in vineyards of Baghmalek city. The First National Symposium on Small Fruits September 2016- Bu Ali Sina University Poster, Article No. 207.
36. Usha, and Singh B. 2002. Effect of macro and micro nutrient spray on fruit yield and quality of grape (Vitis vniifera L.) cv. Perlette. Acta Hortic 594: 21. https://doi.org/10.17660/ActaHortic.2002.594.21.
37. WAAZ El-S. 2011. Response of guava cv. Seedy montakhab trees to micro-nutrients and its effect on fruit quality. Alex. Sci. exchange J. 32:4.
38. WiedenhoeftC. 2006. Micrunutrients. In Plant Nutrition, ed., W.G. Hapkins. Chelsea House Publications, pp: 14-36.
39. Wosteoves, and Kamas J. 2009. Investigations of spray timing of Boron and effects of micronutrients sprays on yield Blanc du Bios wine grapes. Proceedings of the Terxas Viticulture and Ecology Research Symposium. Pp: 2-3
40. Zanjan Agricultural Jihad Organization website. 2021. (farmer.ir).
41. ZiaeianH. 2003. Use of trace elements in agriculture. Deputy of Manpower Training and Equipping, Agricultural Education and Extension Research Organization, Ministry of Agriculture, Karaj.
42. Zörb, Senbayram M., and Peiter E. 2014. Potassium in agriculture – Status and perspectives. Journal of Plant Physiology 171: 656–669.