بررسی نقش فیلترهای ترکیبی شن-ژئوتکستایل-زئولیت بر برخی ویژگی‌های پساب

آب و خاک

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 مهر 1400  

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.2021.72031.1082

نویسندگان

حمید شیروانی ایچی¹؛ مهدی قبادی نیا ²؛ نگار نورمهناد ³؛ سید حسن طباطبایی ⁴

¹دانشجوی سابق کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشگاه شهرکرد، ایران

²استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد، ایران

³استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران.

⁴دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد، ایران

چکیده

امروزه کاربرد پساب در آبیاری و به‌ویژه سیستم‌های آبیاری قطره‌ای افزایش یافته است. در این پژوهش به منظور بررسی کارایی فیلترهای ترکیبی بر ویژگی‌های پساب و استفاده از آن‌ها در فیلتراسیون، آزمایش فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای پژوهش شامل فیلتر شنی یا تیمار شاهد (CTRL)، فیلتر ژئوتکستایل (G)، فیلتر شن-زئولیت (SZ) و فیلتر ژئوتکستایل-زئولیت (GZ) بود. پساب مورد استفاده در این پژوهش از فاضلاب دانشگاه تأمین شد. فشار، دبی سیستم، میزان نیترات، کل مواد معلق، سدیم، کلسیم، منیزیم، هدایت الکتریکی، پ-هاش پساب قبل و بعد از ورود به فیلترها در ساعات مختلف بررسی شد. نتایج نشان داد، فیلتر شن-زئولیت افت فشار اندک و تیمار زئوتکستایل-زئولیت نیز برای مدت زمان کوتاه قابلیت تامین فشار را داشت. مقدار نیترات در پساب خروجی در همه فیلترها به‌جز شاهد به طور معنی‌داری کاهش یافت به‌طوری‌که مقدار نیترات ورودی تمامی تیمارها 26 میلی‌گرم بر لیتر و میانگین نیترات خروجی در فیلتر شاهد حدود 25 و در سایر فیلترها کمتر از 20 میلی‌گرم بر لیتر بود. همچنین مقدار میانگین مواد معلق فاضلاب ورودی حدود 110 میلی‌گرم بر لیتر بود در‌حالی‌که مقدار میانگین مواد معلق پساب خروجی از فیلترها همگی به کمتر از 72 میلی‌گرم بر لیتر کاهش یافت. فیلترهای شن و شن- زئولیت به ترتیب بیش‎تر از فیلترهای ژئوتکستایل و ژئوتکستایل- زئولیت میزان مجموع کلسیم و منیزیم را در پساب افزایش دادند. بر اساس این پژوهش استفاده از شن- زئولیت به لحاظ کاهش نیترات و بار معلق، افزایش کلسیم و منیزیم و کاهش pH و عدم افت فشار پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

پساب ورودی؛ گرفتگی؛ مواد معلق؛ نیترات