تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,777 |
تعداد مقالات | 18,924 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,754,658 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,023,450 |
مکانیابی اولویت اجرای انواع سامانههای آبیاری تحتفشار با استفاده از نرمافزار GIS و مدل AHP، مطالعه موردی: دشت دز | ||
آب و توسعه پایدار | ||
مقاله 7، دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 20، شهریور 1400، صفحه 55-63 اصل مقاله (4.92 M) | ||
نوع مقاله: فنی و ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v8i2.1017 | ||
نویسندگان | ||
حامد پورصمصام1؛ الهام اکبری ![]() | ||
1کارشناس آبیاری، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان دزفول، دزفول، ایران. | ||
2کارشناس ارشد مهندسی رودخانه و کارشناسی آبیاری، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران. | ||
3استادیار، گروه آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، شوشتر، ایران. | ||
4استاد گروه آبیاری وزهکشی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران. | ||
چکیده | ||
استفاده کارآمد از آب، علاوه بر افزایش عملکرد تولید، میتواند سبب بازگشت سرمایه با تأکید بر حفظ منابع آب و محیطزیست شود. یکی از راههای استفادۀ بهینه از آب در بخش کشاورزی، میتواند کاربرد فناوری سامانههای آبیاری تحتفشار باشد. در این پژوهش با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در محیط نرمافزار GIS، اولویت اجرای سامانههای مختلف آبیاری تحت فشار (کلاسیک ثابت، آبفشان غلطان، مکانیزه خطی و موضعی) در دشت دز بررسی شد. این دشت، پهناورترین دشت و از مهمترین قطبهای کشاورزی استان خوزستان است. بدین منظور معیارهای تأثیرگذار در اجرای هر یک از روشهای آبیاری شامل دو معیار اصلی اقتصادی- اجتماعی و فیزیک مزرعه که هرکدام چند زیرمعیار دارند، در نظر گرفته شد. در ادامه، معیارها و زیرمعیارها با توجه به جدول امتیازبندی سلسه مراتبی از ۱ تا ۹ امتیازدهی شدند و پس از محاسبۀ میانگین هندسی وزن نهایی معیارها و زیرمعیارها برای هر گزینه، امتیازهای نهایی وارد سیستم اطلاعات جغرافیایی شد و نقشههای گرافیکی برای اولویت اجرای هر روش آبیاری بهدست آمد. نقشههای نهایی به چندین سطح امتیازی طبقهبندی و امتیاز نهایی هر سیستم آبیاری با میانگینگیری وزنی نسبت به درصد مساحت حاصل شد و اولویت هر یک از انواع روشهای آبیاری تحتفشار جهت اجرا در دشت دز تعیین گردید. نتایج نشان داد که بهترتیب 80/46 و 18/54 درصد از مساحت کل دشت برای اجرای انواع آبیاری بارانی و موضعی مناسب است و سامانه آبیاری کلاسیک ثابت با بیشترین امتیاز، بهعنوان اولویت بالاتر جهت اجرا در این تحقیق انتخاب شد. | ||
کلیدواژهها | ||
آبیاری تحتفشار؛ دشت دز؛ تحلیل سلسله مراتبی AHP؛ نرمافزار GIS؛ سامانه آبیاری کلاسیک ثابت | ||
مراجع | ||
آذری، الف.، آخوند علی، ع.م.، رادمنش، ف. و حقیقی،ع .1394. شبیه سازی اندرکنش آب سطحی و زیرزمینی در شرایط بهرهبرداری تلفیقی (مطالعه موردی: دشت دز). فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری، دوره: 38(2): 33-47. حسینیزاده، ع.، کابلی، ح.، زارعی، ح. و آخوندعلی، ع.م. 1395. تحلیل شدت و دوره بازگشت خشکسالی در شرایط تغییر اقلیم آتی (مطالعه موردی: دشت دزفول- اندیمشک). فصلنامه علوم و مهندسی آبیاری،1: 33-43 . قدسیپور، ح. 1392. فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP، انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر، چاپ یازدهم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 560 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 292 |