انکشاف سعادت بر انسان صدرایی

جستارهایی در فلسفه و کلام

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 آبان 1400

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2021.43729.0

نویسندگان

بی بی بهاره فکور یحیی یی^{* 1}؛ سیدمرتضی حسینی شاهرودی²

¹پردیس بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد

²فردوسی مشهد

چکیده

یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های متفکران، مباحث اخلاقی است که غایت این مباحث سعادت بشر است. در میان آموزه‌های ناظر به سعادت در فلسفه اخلاق اسلامی، رویکرد صدرالمتألهین قابل تأمل است چرا که سعادت از نظر وی با ادراک عقلانی وجود متناظر است .

در این نوشتار برآنیم تا بر پایه‌های سازنده نظام حکمت متعالیه، شاکله تفسیر صدرالمتألهین شیرازی را در مورد سعادت ترسیم کنیم. در پرتو نتایج این بازخوانی، نوآوری حکمت متعالیه در مسأله سعادت متجلی می‌گردد که آن" کشف المحجوب بودن سعادت بر انسان صدرایی" است. تفسیری که تاکنون نوشته های گذشته که به سعادت صدرایی پرداخته اند، بدان توجه نداشته اند. نگارنده با رویکردی تحلیلی و اکتشافی با ارایه مبانی لازم از نظام حکمت متعالیه، تشکیل مختصاتی را قصد دارد که خطوطش از سه شاخه وجودشناسی، انسان شناسی و معرفت شناسی متعالیه نشات بگیرد تا بتواند نظریه‌ی"انکشافی بودن سعادت انسان صدرایی"را به بار بنشاند.بر مبنای این نظریه سعادت از منظر حکمت متعالیه، امری اکتسابی و عروضی نیست بلکه انکشافی است و آشکارگشتگی کمالات باطنی نهفته ذات آدمی در حرکتی اظهاری اشتدادی است.