اثر جوشانده گیاه دارویی چوغان (Seidlitzia rosmarinus) بر عملکرد شیردهی و تولیدمثلی گاوهای اوایل شیردهی

پژوهشهای علوم دامی ایران

مقاله 3، دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 51، مهر 1401، صفحه 333-343   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijasr.2021.38314.0

نویسندگان

حسین عبدی بنمار^* ؛ محسن رمضانی؛ صیاد سیف زاده

گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

چوغان با نام علمی Seidlitzia rosmarinus، گیاهی دارویی و بومی مناطق شورپسند بوده که ریشه آن سرشار از ساپونین می‌باشد و دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد‌عفونی‌کننده و ضد سم است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر جوشانده گیاه دارویی چوغان بر عملکرد شیردهی و تولیدمثلی گاوهای تازه‌زای هلشتاین بود. 100 رأس گاو شیری تازه زا با دو تیمار و 50 تکرار در قالب یک طرح کاملاً تصادفی بدین منظور استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل گروه کنترل بدون افزودنی گیاهی و گروه دریافت‌کننده جوشانده 500 گرم گیاه دارویی چوغان به‌مدت سه روز پس از زایش بودند. به‌منظور تهیه جوشانده، 500 گرم گیاه خشک چوغان با پنج لیتر آب به‌مدت حدود 20 دقیقه جوشانده شد و محلول حاصل پس از خنک و صاف شدن به دام‌ها خورانده شد. جهت تعیین فراسنجه‌های خونی، از تمامی گاوها در روز 12 خون­گیری انجام شد. همچنین فراسنجه­های تولیدمثلی شامل روزهای باز، فاصله زایش تا آبستنی، تعداد دام­های آبستن شده تا سه ماه پس از زایش و وضعیت بروز مشکلات و بیماری­های تولیدمثلی برای دام­های دو گروه ثبت گردید. نتایج به‌دست آمده نشان داد که استفاده از جوشانده گیاه دارویی چوغان در گاوهای پس از زایش تأثیر معنی‌داری بر میانگین تولید شیر و ترکیبات شیر را در طی پنج دوره پنج ماهه پس از زایش نداشت (05/0<P). درصد آبستنی کمتر از 100 روز پس از زایش و 100 تا 200 روز پس از زایش نسبت به گروه شاهد افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد، درصد گاوهای آبستن شده با یک الی دو تلقیح در گروه‌های دریافت‌کننده چوغان بیشترین مقدار در مقایسه با گروه شاهد بود. آنالیز آماری داده­ها نشان داد که 70 درصد وضعیت رحم برای گاوهای دریافت‌کننده جوشانده گیاه چوغان نرمال بود، به­طوری­که این مقدار برای گاوهای گروه شاهد 14/54 درصد مشاهده گردید. همچنین نتایج مربوط به گاوهای درگیر متریت پس از زایش نیز نشان از کاهش درگیری متریت در گروه دریافت‌کننده جوشانده گیاه چوغان بود، به­طوری­که این مقدار 20 درصد در مقابل 42/31 درصد در گروه شاهد بود. غلظت خونی گلوکز تحت تأثیر خوراندن جوشانده افزایش و غلظت اسیدهای چرب غیر استریفیه کاهش یافت. غلظت­های خونی سایر فراسنجه­ها شامل کلسترول، تری­گلیسیرید، پروتیئن­کل، آلبومین، اوره و بتاهیدروکسی بوتیرات تحت تأثیر جوشانده گیاه دارویی چوغان قرار نگرفتند. نتایج این مطالعه نشان داد که خوراندن جوشانده گیاه دارویی چوغان به گاوهای تازه زایمان کرده می­تواند اثرات مثبتی بر عملکرد تولیدی و تولیدمثلی گاوهای تازه­زای هلشتاین داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

گاو پس از زایمان؛ تولید شیر؛ گاو آبستن؛ متریت

مراجع

1. Ababakri, R., Riasi, A., Fathi, M. H., Naeemipoor, H., & Khorsandi, S. (2012). The effect of spearmint sativum essence added to starter diet on ruminal fermentation, weaning age and performance of Holstein calve. Journal of Animal Science Research, 22, 141-152.
2. Afshar, H., Pirmohammadi, M. H., & Fajri, M. (2012). The effects of adding thymus plant to lactating goats rations on digestibility parmeters and milk yield performance. Animal Sciences Journal (Pajouhesh and Sazandegi), 101, 29-36.
3. Andrew, A.H. (2004). Bovine medicine disease and husbandary of cattle. W. B. pp. 508-513.
4. Ardekani, J., Akbarian, Z., & Nazarian, A. (2011). Effects of Cumin (Cuminum cyminum) oil on serum glucose and lipid levels of rats. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, 19(3), 387-97.
5. Arthur, G. (2001). Veterinary reproduction and obstetrics, 2^th ed, S.W.B. Saunders. pp. 189-200, 400-404,473-480. https://doi.org/10.1016/C2014-0-04782-X.
6. Azizianshermeh, O., Valizadeh, J., Noroozifar, M., & Qasemi, A. (2016). Investigating the antimicrobial activities of silver nanoparticles biosynthesized by aqueous extract of Sambucus ebulus Scientific Journal of Ilam University of Medical Sciences, 24(5), 92-101.
7. Benchaar, C., Duynisveld, J., & Charmley, E. (2006). Effects of monensin and increasing dose levels of a mixture of essential oil compounds on intake, digestion and growth performance of beef cattle. Canadian Journal of Animal Science, 861, 91-96.
8. Cebra, C.K., Gerry, F. B., Getzy, D. M., & Fettman, M. J. (1997). Hepatic lipidosis in anorectic, lactating Holstein cattle: Retrospective study of serum biochemical abnormalities. Journal of Veterinary Internal Medicine, 4, 231-237. https://doi.org/10.1111/j.1939-1676.1997.tb00096.x.
9. Chan, W.C., Wong, Y. C., Kong, Y. C., Chun, Y. T., Chang, H. T., & Chan, W. F. (1983). Clinical observation on the uterotonic effect of I-mu Ts’ao (Leonurus artemisia). The American Journal of Chinese Medicine, 11, 77-83. https://doi.org/10.1142/S0192415X83000136.
10. Chang, P.J., Tseng, Y. C., Chuang, C. H., Chen, Y. C., Hsieh, W. S., Hurng, B. S., Lin, S. J., & Chen P. C. (2013). Use of herbal dietary supplement Si-Wu-Tangand health-related quality of life in postpartum women: a population-based correlational study. Evience-Based Complementaryand Alternative Medicine. https://doi.org/10.1155/2013/790474.
11. Craig, W. (1999). Health promoting properties of common herbs. American Journal of Clinical Nutrition, 70, 491-499. https://doi.org/1093/ajcn/70.3.491s.
12. Davabi, M., Azadi, R., Kolahi, M., & Pourreza, N. (2020). Identification of phytochemical, determination of some primary metabolites and antioxidant capacity in ashnan (Seedlitzia rosmarinous). Journal of Developmental Biology, 12(4), 12-23.
13. De Vries, A., Steenholdt, C., & Risco, C. A. (2005). Pregnancy rates and milk production in natural service and artificially inseminated dairy herds in Florida and Georgia. Journal of Dairy Science, 88, 948-956. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(05)72762-4.
14. Dongan, C., Hianxi, I., Xuezhi, W., Jiasheng, X., Kai, K., Xurong, W., & Yang, Z. H. (2014). Efficacy of herbal tincture as treatment option for retained placenta in dairy cows. Animal Reproduction Science, 145, 23-28. https://doi.org/10.1016/j.anireprosci.2013.12.018.
15. Emad, M. (2012). Identification of medicinal and industrial plants of forest and rangeland. Vol. 6.
16. Foldi, J., kulcsar, M., Pecsi, A., Hayghe, B., Desa, C., Cox, P., & Lohuis J. A. (2006). Bacterial complication of postpartum uterine involution in cattle. Animal Reproduction Science, 96, 265-281. https://doi.org/10.1016/j.anireprosci.2006.08.006.
17. Ghasemi, P.A., Momeni, M., & Bahmani, M. (2013). Ethnobotanical study of medicinal plants used by Kurd tribe in Dehloran and Abdanan districts, Ilam province, Iran. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines, 10(2), 368-385. https://doi.org/10.4314/ajtcam.v10i2.24.
18. GiannaSkopoulos, C., Wiemann, M., Gortzi, O., Lalas, & yriazakis, K. (2011). Effects of essential oils on milk production, milk composition, and rumen microbiota in Chios dairy ewes. Journal of Dairy Science, 94(11), 5569-5577. https://doi.org/10.3168/jds.2010-4096
19. Ho, M., Li, T. C., & Su, S. Y. (2011). The association between tradi-tional Chinese dietary and herbal therapies and uterine involutionin postpartum women. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, https://doi.org/1155/2011/918291.
20. Holt, L.C., Whittier, W., Gwazdausk, F.C., & Vinson, W. E. (1989). Early postpartum reproductive profiles in Holstein cows with retained placenta and uterine discharge. Journal of Dairy Science, 72, 533-539. https://doi.org/3168/jds.S0022-0302(89)79137-2.
21. Hong, M., Yu, L., Ma, C., & Zhu, Q. (2003). Effect of extract from shenghua decoction on myoelectric activity of rabbit uterine muscle in the latest period of pregnancy (In Chinese). Zhongguo Zhong Yao Za Zhi, 28, 1162–4.
22. Leitch, H. W., Smith, C., Burnside, E. B., & Quinton, M. (1994). Genetic response and inbreeding with different selection methods and mating designs for nucleus breeding programs of dairy cattle. Journal of Dairy Science, 77, 1702-1718. https://doi.org/3168/jds.S0022-0302(94)77112-5
23. Liu, D. Y., Fan, L., & Huang, Z. H. (2002). Clinical observation on treatment of postpartum hemorrhage by xuesaitong soft capsule. Zhongguo Zhong Xi Yi Jie He Za Zhi, 22(3), 182-184.
24. Lucy, M. C. (2000). Regulation of ovarian follicular growth by somatotropin and insulin-like growth factors in cattle. Journal of Dairy Science, 83, 1635-1647. https://doi.org/3168/jds.S0022-0302(00)75032-6.
25. Ma, Y., Yang, D., Tian, Z., Qu, S., Ding, Y., & Wei, Y. (2000). Effect of motherwortherb on the myoelectric activity of uterus in rats. Chin. The Journal of Chinese Medicine, 25, 364–366.
26. Pinedo, P.J., & DeVries, A. (2010). Effect of days to conception in the previous lactation on the risk of death and live culling around calving. Journal of Dairy Science, 93, 968-977. https://doi.org/3168/jds.2009-2408
27. Plaizier, J. C., Lissemore, K. D., Kelton, D., & King, G. J. (1998). Evaluation of overall reproductive performance of dairy herds. Journal of Dairy Science, 81, 1848-1854. https://doi.org/10.3168/jds.S0022-0302(98)75755-8.
28. Rezai Sarteshnizi, F., Abdi-benemarm, , Seifdavati, J.,  Khalilvandi-Behroozyar, H.,  Seyedsharifi, R., & Salem A. Z. M. (2020). Influence of spray-dried rumen fluid supplementation on performance, blood metabolites and cytokines in suckling Holstein calves. Animal, 1849-1856. https://doi.org/10.1017/S1751731120000518.
29. Rostamzadeh, , Pirmohamadi, R., & Alijoo, Y. A. (2015). Effect of Ajowan plant essential oil (Carium copticum) on performance and some blood parameters of Mahabadi goats at early lactation period. Animal Scienc Journal (Pajouhesh and Sazndegi), 26(106), 103-110.
30. SAS. (2009). Version 9.2 ed. SAS Inst. Inc., Cary, NC.
31. Steen, A. (2001). Field study of dairy cows with reduced appetite in early lactation: Clinical examinations, blood and rumen fluid analyses. Acta Veterinaria Scandinavica, 42, 219-228.
32. Towhidi, A., & Zhandi, M. (2007). Chemical composition, in vitro digestibility and palatability of nine plant species for dromedary camels in the province of Semnan. Egyptian Journal of Biology, 9(1), 47-52.
33. Vakili, A. R., Khorrami, B., Daneshmesgaran, M., & Parand, E. (2003). The effect of thyme and cinnamon essential oil on performance, rumen fermentation and blood metabolites in Holstein calves consuming high concentrate diet. Asian-Australas Journal Animal Science, 7, 935-944. https://doi.org/5713/ajas.2012.12636.
34. Wallace, R. J. (2004). Antimicrobial properties of plant secondary metabolites. Proceedings of the Nutrition Society, 63, 621–629. https://doi.org/3923/RJMP.2014.204.213.
35. Yang, W., Benchaarc, B., Chaves, H. E. M., & Mcallister, T. (2007). Effect of garlic and juniper berry essential oils on ruminal fermentation and on the site and extend of digestion ruminal fermentation and on the site and extend of digestion in lactating cows. Journal of Dairy Science, 90, 5671-5681. https://doi.org/3168/jds.2007-0369.
36. Zhao, D., Liu, W. N., Wang, W., Li, Y., Jiao, J., & Ren, L. (2008). Effects of HerbaLeonuri on contractile activity of the uterine smooth muscle isolated from normal, estrogen-treated or postpartum mice. Herbal Med. Zhao, Z.H., Moghadasia, 6, 640–642.