راهبرد سیاست خارجی ترکیه در خاورمیانه پساداعش

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 9، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19، دی 1400   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2021.69336.1045

نویسنده

حسین فتاحی اردکانی^*

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه اردکان

چکیده

تغییرات رخ‌داده در خاورمیانۀ پساداعش و نمایان شدن تهدیدهای امنیتی جدید، سبب شده است که ترکیه به درک جدیدی از نقش خود در محیط منطقه‌ای و بین‌المللی دست پیدا کند که نقطۀ کانونی آن، قدرتمند شدن از طریق فعال شدن در منطقه و پویش‌های جدید بین‌المللی است. برپایۀ این راهبرد جدید، ترکیه در پی برقراری توازن و متعادل‌سازی سیاست خارجی خود در خاورمیانه و محیط بین‌المللی است. به‌همین‌دلیل، راهبرد «هم غرب، هم شرق» را در کوتاه‌مدت و میان‌مدت در سیاست خارجی خود دنبال می‌کند تا در بلندمدت به هدف اصلی‌اش، یعنی تبدیل شدن به یک قدرت مستقل جهانی با ارزش‌های ترکی‌ـ‌اسلامی برسد. این پژوهش با کاربست نظریۀ نوواقع‌گرایی و روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی ‌در پی پاسخ‌گویی به این پرسش است که «راهبرد سیاست خارجی ترکیه در خاورمیانه پساداعش چیست؟» یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه‌های راهبرد سیاست خارجی ترکیه در حوزۀ سیاسی، بازنگری در ارتباط با داعش، منطقه‌گرایی با چاشنی بین‌الملل‌گرایی، برقراری دوبارۀ روابط با سوریه، حفظ موازنۀ قدرت با ایران، و نگاه به روسیه برای بازیابی نقش منطقه‌ای خود در خاورمیانه است. این کشور در حوزۀ اقتصادی، سیاست ثبات منابع انرژی و توسعۀ همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای و بین‌المللی را دنبال می‌کند و در حوزۀ فرهنگی نیز در پی تقویت قدرت نرم و توسعۀ نفوذ در کشورهای خاورمیانه است.

کلیدواژه‌ها

ترکیه؛ سیاست خارجی؛ پساداعش؛ خارومیانه؛ نوواقعگرایی

مراجع