نقش فضا در رقابت‌های بین‌المللی قدرت‌های بزرگ

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 4، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20، فروردین 1401   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2021.70368.1072

نویسندگان

مریم درّی ورنوسفادرانی¹؛ اردشیر سنائی^{* 2}؛ علیرضا سلطانی³؛ کابک خبیری³

¹دانشجوی دکتری گروه روابط بین‌الملل،واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

²استادیار گروه روابط بین الملل، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران(نویسنده مسئول)

³استادیار گروه روابط بین الملل، واحد تهران مرکزی،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران

چکیده

حرکت به سوی فضا بیشتر حاصل رقابت ابرقدرت‌های زمینی برای هژمونی سیاره‌ای بود. فضا، معیاری جدید برای تشخیص ارتقا قدرت و تخصیص اعتبار در جامعه‌ی جهانی به ارمغان آورد. اکتشافات و تکنولوژی‌های فضایی دو ابرقدرت، رقابت میان آن‌ها را شعله‌ورتر می‌ساخت. پرتاب اسپوتنیک 1 توسط شوروی آغاز کننده‌ی مسابقه فضایی بود. در نهایت هم ایالات متحده با فرود بر روی ماه خود را پیروز مسابقه فضایی دانست. اما پس از آن نیز نه تنها رقابت میان این دو کشور پایان نیافت بلکه کشورهای دیگر همچون چین، هند، ژاپن و برخی کشورهای اروپایی را نیز به میدان فراخواند. از آغاز عصر فضا تا کنون نیز فعالیت‌های نظامی بخش مهمی از اهداف قدرت‌ها را در بر‌گرفتند. سوال اصلی این است که فضا چگونه در تشدید رقابت میان قدرت‌ها نقش داشته است. فرضیه این مقاله نیز معتقد است فضا با ایجاد شرایط و تسلیحات مدرن باعث تشدید رقابت بین‌المللی میان کشورها شده است. از منظر نئورئالیسم، فضا تبدیل به عرصه‌ای جدید برای تشدید رقابت میان کشور‌ها در عرصه نظامی و کسب پرستیژ شده است.

کلیدواژه‌ها

رقابت بین‌المللی؛ مسابقه فضایی؛ تسلیحات فضایی؛ قدرت‌های بزرگ؛ نئورئالیسم

مراجع