زمینه‌های بازآفرینی بحران در روابط ایران و عربستان سعودی

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 12، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20، فروردین 1401   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2021.71122.1114

نویسندگان

عباس نادری^{* 1}؛ قدرت احمدیان²؛ فرهاد دانش نیا²

¹دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه رازی، نویسنده مسئول

²دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه رازی

چکیده

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی از مهم‌‌ترین بازیگران منطقه خلیج فارس و غرب آسیا بوده که پس از انقلاب اسلامی روابط پر فراز و نشیبی را تجربه کرده‌اند. در حالی که قبل از انقلاب اسلامی علی‌رغم رقابت‌های پیدا و پنهان، اهداف و منافع موازی را دنبال نموده و نوعی همگرایی و ثبات نسبی بر روابط آنها حاکم بود. اما با وقوع انقلاب اسلامی، ساخت‌های اجتماعی و هویتی متضادی بین ایران و عربستان برساخته شد که به تبع این ساخت‌های متعارض، واقعیتهای ناسازگار و معکوس بر روابط آنها سایه انداخته و تقابل و تضاد بر مناسبات دو کشور حاکم شده است. از این رو، الگوی روابط منازعه‌آمیز میان دو کشور شکل گرفته به گونه‌ای که روابط مسالمت‌آمیز در مناسبات آنها امری زودگذر و وقوع بحران و باز رخداد بحران به امری ماندگار و بنیادین تبدیل شده ‌است.این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی به بررسی دلایل و زمینه‌های عودشدن بحران در روابط دو کشور پرداخته و داده‌های پژوهش نشان می‌دهد که باز رخداد بحران،‌ در مناسبات آنها، تابعی از ژرف ساخت‌های اجتماعی متضاد(مانند اسلام سیاسی در مقابل اسلام وهابی) و عناصر ناساز هویتی (همانند انقلابی‌گری و ایران گرایی تاریخی در برابر محافظه کاری و عرب گرایی سعودی) و کنشهای کلامی مخاصمه آمیز نخبگان سیاست و دیانت دو کشور بوده است.

کلیدواژه‌ها

ایران"؛ " باز رخداد"؛ " بحران"؛ " ساخت اجتماعی"؛ " عربستان

مراجع