بررسی اثر اختلاط علف‌کش کلوپیرالید با علف‌کش‌های اگزادیازون و اگزادیارجیل بر کنترل علف‌های هرز پهن ‌برگ کلزا (Brassica napus L.)

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 11، دوره 36، شماره 2 - شماره پیاپی 56، شهریور 1401، صفحه 285-299   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.2021.73906.1066

نویسندگان

امین رشیدی¹؛ الهام الهی فرد^{* 2}؛ محمدحسین طبیب³

¹گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ملاثانی، خوزستان، ایران.

²دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

³سازمان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان

چکیده

تنوع اندک و عدم کارایی کافی علف­کش‌های ثبت شده برای کنترل علف­های هرز پهن­برگ در مزارع کلزا در کشور، بررسی کارایی علف­کش‌های جدید یا علف­کش‌های سایر محصولات در کلزا، امری ضروری است. به منظور کنترل علف­های­هرز پهن­برگ مزارع کلزا آزمایشی به ‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو نوع هیبرید کلزا (هایولا 50 و آگامکس) و مصرف علف­کش‌های کلوپیرالید با دُز یک لیتر در هکتار به­تنهایی و همراه با علف­کش­های اگزادیازون با دُزهای 100، 175 و 200 میلی­لیتر در هکتار و نیز اگزادیارجیل با دُزهای 100، 125 و 150 میلی­لیتر در هکتار و شاهد آلوده به علف هرز و شاهد بدون علف هرز (کنترل کامل توسط وجین دستی) در زمستان سال 1398 در منطقه بنوار ناظر از توابع شهرستان اندیمشک، استان خوزستان، انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که درصد کاهش تراکم و وزن خشک علف­های هرز و عملکرد دانه تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت؛ به­طوری­که تیمارهای کلوپیرالید + اگزادیازون 100، کلوپیرالید + اگزادیازون 175، کلوپیرالید + اگزادیارجیل 125 در هیبرید هایولا50 و کلوپیرالید + اگزادیازون 175 در هیبرید آگامکس، تراکم و وزن خشک علف­های هرز را به میزان 100 درصد کاهش دادند. درحالی­که کمترین درصد کاهش تراکم و وزن خشک علف­های هرز (به ترتیب 74/44 و 33/55 درصد) در تیمار کلوپیرالید (یک لیتر در هکتار) در هیبرید آگامکس مشاهده شد. همچنین، بیشترین گیاهسوزی علف­کش روی کلزا (67/9 درصد) در تیمار کلوپیرالید + اگزادیازون 100 در هیبرید آگامکس مشاهده شد. بیشترین عملکرد دانه (6/3377 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (11295 کیلوگرم در هکتار) و وزن هزار دانه کلزا (27/3 گرم) به ترتیب تحـت تأثیر تیمـارهای کلوپیرالید + اگزادیازون200، اگزادیارجیل 125 و 150 و کمترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه کلزا مربوط به شاهد آلوده به علف­هرز (2/2064، 7458 کیلوگرم در هکتار و 87/2 گرم) بود. به طورکلی، با توجه به حصول بیشترین عملکرد کلزا از کرت­های تیمار شده با کلوپیرالید + اگزادیازون200، و اگزادیارجیل 125 و 150، این تیمارها بهترین تیمار در مقایسه با تیمارهای اعمال شده بود. ضمناً از آن­جا که کلوپیرالید علف­کش اختصاصی کلزا است به دلیل کنترل ضعیف علف­های هرز مهمی مانند خردل وحشی، کارایی مناسبی نداشت.

کلیدواژه‌ها

تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز؛ عملکرد؛ هیبرید کلزا

مراجع

1. Al- Barrak, K.M. (2006). Irrigation interval and nitrogen level effects on growth and yield of canola (Brassica napus ). Scientific Journal of King Faisal University. Al-Hassa, Saudi Arabia 7(1): 87-102.
2. Askari, M., Faraji, A., Dadashi, M.R., & Asgari, M. (2012). Evaluation of some agronomic characteristics and yield of new spring rapeseed hybrids. In: Proceedings of the 1^th National Conference on Biology Sciences. Falavarjan. Available in: https://civilica.com/doc/183311/ (visited 11 Desember 2021) (In Persian with English abstract)
3. Askari, S.A., Saeedipour, S., & Kalantar Hormozi, S. (2016). Evaluation of the effect of application of some herbicides in weed control of rapeseed field in Khuzestan province. In: Proceedings of the 1^th National Conference on Modern Research in Agriculture and Animal Sciences. Birjand, p. 1103 (In Persian with English abstract)
4. Berry, M.P., & Spink, J.H. (2006). A physiological analysis of oilseed rape yield, past and future (review). Journal of Agricultural Science. Cambridge 199: 381-392. https://doi.org/10.1017/S0021859606006423.
5. Blackshaw, R.E. (2002). Influence of wild radish yield on quality of canola. Weed Science 50(3): 344-349. https://doi.org/10.1614/0043-1745(2002)050[0344:IOWROY]2.0.CO;2.
6. Dastorani, M., Gholamalipour Alamdari, A., Biabani, A., Avarseji, Z., & Habibi M. (2018). Study the several herbicides effect on weeds control and yield of cumin (Cuminum cyminum). Iranian Journal of Weed Science 14(1): 83-95. (In Persian with English abstract)
7. Ghosheh, H.Z. (2004). Single herbicide treatments for control of broad-leaved weeds in onion. Crop Protection 23: 539-542. https://doi.org/10.1016/j.cropro.2003.10.010.
8. Jamal,Q., & Chester, L.F. (2006). Selective weed control in Syrian marjoram (Origanum syriacum L.) with oxadiazon and oxyfluorfen herbicides. Weed Technology 20(3): 670-676. https://doi.org/10.1614/WT-04-129R1.1.
9. Kudsk, P., & Striebig J.C. (2003). Herbicides – a two-edged sword. Weed Research 43(1): 90–102. https://doi.org/10.1046/j.1365-3180.2003.00328.x.
10. Mehdinejad, K., Mehdinejad, M., & Shariati Feyzabadi, F. (2011). Toxic effects of different concentrations of oxadiargyl (topstar) herbicide on rice fields on Scenedesmus green algae in water sources. Journal of Biology 5(2): 95-105. (In Persian with English abstract)
11. Musavi, M.R. (2013). Herbicices: Knowledge and Application. Marze Danesh Press, Iran. 284 pp. (In Persian)
12. Nasiri, S., Asghari, J., Samizadeh, H., Moradi, P., & Shirzad, F. (2014). Evaluation of oxadiargyl and thiobencarb herbicides efficacy on rice (Oryza sativa) yield and yield components. Cereal Reserch 3(4): 307-319. (In Persian with English abstract)
13. Naylor, R.E.L., & Lutman, P.J. (2002). What is Weed? Weed Management Handbook, Eds R.E.L. Naylor (2002) Blackwell Science Ltd. pp: 19– 40.
14. Shimi, P., Poorazar, R., Ghezeli, F., & Sasanfar, H.R. (2014). Efficiency of two commercial forms of clopyralid at different doses in controlling canola weeds. Iranian Journal of Weed Science 10: 145-153. (In Persian with English abstract)
15. Shimi, P., Saeidi, H., Abtali, Y., Poorazar, R., & Maleki, I. (2008). Testing butisan star in canola. Final on farm research report. Iranian Research Institute of Plant Protection, Plant Protection Organization and Ministry of Agriculture Agronomic Affairs. (In Persian with English abstract)
16. Tabib, M.H., Ghasemi Nezhad, M., Hassani, M., Shojaee, A., & Beiranvand, H. (2019). The investigation mixing of lontrol with ronstar and topstar for Malva nicaeensis control in rapeseed (Brassica napus) in Behbahan. In: Proceedings of the 8^th Iranian Weed Science Congress. Mashhad, p. 891. (In Persian with English abstract)
17. Yaghoubi, B. 2015. Chemical Control of Pondweed (Potamogeton nodosus) and Barnyardgrass (Echinochloa crus-galli) in paddy fields. Iranian Journal of Weed Science 11: 195-207. (In Persian with English abstract)
18. Zand, E., Mousavi, S.K., & Heidari, A. (2014). Herbicides and Their Application Methods. Jihad Daneshgahi Press of Mashhad, Iran. 547 pp. (In Persian)