تعداد نشریات | 48 |
تعداد شمارهها | 1,607 |
تعداد مقالات | 17,593 |
تعداد مشاهده مقاله | 4,589,407 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,125,471 |
بررسی و رتبهبندی امنیت آبی محدودههای مطالعاتی استان خراسان جنوبی به کمک تحلیل خاکستری | ||
آب و توسعه پایدار | ||
مقاله 3، دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 21، آذر 1400، صفحه 11-22 اصل مقاله (960.71 K) | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jwsd.v8i3.2105.1049 | ||
نویسندگان | ||
مهدی بهارشاهی ![]() | ||
1دانشجوی کارشناسیارشد آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
2دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
3دکترای مهندسی منابع آب، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران | ||
چکیده | ||
در استان خراسان جنوبی کمبود آب از عوامل محدود کننده اصلی توسعه فعالیتهای اقتصادی در دهههای آینده بهشمار میرود. در این استان مانند سایر نقاط کشور هنوز استفاده مطلوب از آب به شکل یک فرهنگ جایگاه خاص خود را پیدا نکرده است؛ به همین جهت دستیابی به تعادل نسبی در زمینه عرضه و تقاضای آب یک اصل اساسی و ضروری است. این مهم جز با ایجاد یک نظام جامع در مدیریت آب و در نتیجه امنیت آبی میسر نمیباشد. بهمنظور پیشگیری از وقوع بحرانهای ناشی از عدم امنیت آبی، شناسایی تحولات سریع و روندهای معیوب در مدیریت کنونی آب و آن هم مبتنی بر واقعیتهای اقلیمی، اجتماعی، اقتصادی و غیره در هر منطقه الزامی به نظر میرسد. در این راستا با ایجاد مجموعهای از نشانگرها، وضعیت فعلی منابع آب در این استان پایش و ارزیابی شد. سپس با کمک تحلیل خاکستری که یک نوع روش رتبهبندی سلسله مراتبی است، دشتهای استان از نظر امنیت آب رتبهبندی شد. نتایج تحلیل خاکستری نشان داد، بالاترین امتیاز سطح امنیت آبی در محدودههای دهسلم (0/524)، دهنو میغان (0/519) و چاهک موسویه (0/504) است. درجه امنیت آنها عمدتاً توسط توانایی آنها در کاهش مخاطرات کمآبی و کمیابی آب تفسیر میشود، هرچند که تا زمانیکه خطر کمآبی و کمیابی وجود نداشته باشد، محدوده مطالعاتی امن نخواهد بود. محدوده مطالعاتی مهمی همچون دشت بیرجند (با امتیاز 0/462) وجود دارند که در حال حاضر دچار ناامنی آبی هستند. بیشترین سطح ناامنی آبی نیز در استان خراسان جنوبی، محدودههای در حال توسعه سرایان (0/268) و بشروئیه (0/363) دیده میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
استان خراسان جنوبی؛ تئوری خاکستری؛ رتبهبندی؛ امنیت آبی | ||
مراجع | ||
شرکت آب منطقهای خراسان جنوبی. 1394. گزارش سیمای منابع آب، شرکت آب منطقهای استان خراسان جنوبی، http://www.skhrw.ir. صفوی ح. و گل محمدی م. 1395. ارزیابی عملکرد سیستم های منابع آب با استفاده از معیارهای اطمینان پذیری, برگشت پذیری و آسیب پذیری فازی. تحقیقات منابع آب ایران، 12(1): 68-83. عربی یزدی، ا، نیک نیا، ن، مجیدی ن و امامی، ح. 1393. بررسی امنیت آبی در اقلیمهای خشک از دیدگاه شاخص ردپای آب (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی) مجله آبیاری و زهکشی ایران، 8(4): 735-746. فلکی ایلخچی، ق.، و احمدی، ح.، و حصاری، ب. 1399. ارزیابی اثر تغییراقلیم و سیاست های اجرایی بر آسیب پذیری سیستم منابع آب. مجله آبیاری و زهکشی ایران، 14(3): 881-893. میر، ر.، و عزیزیان، غ.، و مساح بوانی، ع.، و گوهری، ع. 1399. ارزیابی سیستمی راهکارهای سیاستی کاهش آسیب پذیری دشت سیستان به نوسان و کاهش منابع آب. علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، 24(3): 131-149.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 209 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 109 |