تأثیر قارچ Trichoderma longibrachiatum و محلول‌پاشی کیتوزان بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و عملکرد ریحان (Ocimum .basilicum L) در شرایط کم آبیاری

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 دی 1400

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/agry.2022.73081.1071

نویسندگان

مهتاب میری¹؛ همت اله پیردشتی^{* 2}؛ ارسطو عباسیان³؛ زهرا نوری آکندی⁴؛ مهرانوش امامیان طبرستانی¹

¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

²گروه زراعت، پژوهشکده ژنتیک و زیست‌فناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

³گروه زراعت، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

⁴دانشگاه صنعتی شاهرود، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر قارچ Trichoderma longibrachiatum و محلول‌پاشی کیتوزان بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و عملکرد ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط کم-آبیاری، پژوهشی به‌صورت کرت‌های خرد شده- فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عامل‌های آزمایش شامل کم-آبیاری در سه سطح (دور آبیاری دو روز به عنوان آبیاری نرمال و سه و چهار روز به عنوان شرایط کم‌آبیاری) به عنوان عامل اصلی و کیتوزان در سه سطح (0، 2/0 و 4/0 گرم در لیتر) و قارچ T. longibrachiatum در دو سطح شاهد و پیش‌تیمار با قارچ تریکودرما به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که با افزایش دور آبیاری از دو به چهار روز، صفات مورفولوژیک ریحان، مانند طول ریشه افزایش و طول ساقه، وزن خشک برگ، ریشه، ساقه و عملکرد ماده خشک کاهش یافت. همچنین، صفات فیزیولوژیک ریحان مانند کاروتنوئید و عدد کلروفیل‌متر افزایش و مقدار کلروفیل a، b و کلروفیل کل کاهش یافت. در مقایسه، کاربرد سطح 2/0 کیتوزان در شرایط تلقیح با قارچ سبب افزایش محتوای کلروفیل b به میزان 68 درصد شد. همچنین، بالاترین درصد و عملکرد اسانس در هر دو شرایط آبیاری نرمال و کم‌آبیاری با کاربرد قارچ تریکودرما و کیتوزان حاصل شد. در مجموع، یافته‌ها بیانگر اثر مثبت کاربرد همزمان قارچ تریکودرما و کیتوزان در بهبود رﺷﺪ روﯾﺸﯽ و افزایش تحمل به تنش کم‌آبیاری در ﮔﯿﺎه رﯾﺤﺎن ﺑﻮد.

کلیدواژه‌ها

اسانس؛ ریحان؛ وزن خشک؛ رنگیزه های فتوسنتزی؛ ریزجانداران افزاینده ی رشد گیاه

مراجع