تحلیل تطبیقی از تأثیر برنامه های تلویزیونی شبکه دو و شبکه تهران بر شاخص حس تعلق مکانی شهروندان مناطق (1و12و20) کلانشهر تهران

جغرافیا و توسعه فضای شهری

دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 21، شهریور 1402، صفحه 23-37   

نوع مقاله: پژوهشی، کاربردی، تحلیلی‌ ـ ‌توصیفی، پیمایشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.71414.1069

نویسندگان

افشین منتظرالقائم¹؛ مهری اذانی^{* 2}؛ احمد خادم الحسینی³؛ امیر گندمکار³

¹دانشجوی دکتری تخصصی گروه جغرافیا ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران.

²استادیارگروه جغرافیا،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران.

³دانشیارگروه جغرافیا ،واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد ،ایران.

چکیده

در پژوهش سعی شده از روش توصیفی و تحلیلی تأثیر برنامه های تلویزیونی رسانه ملی که در پیام و محتوای خود، سبک زندگی هویت منطقه ای و شهری را ترویج می کنند. بر میزان و سطح برخورداری از شاخص حس تعلق مکانی شهروندان مناطق 1، 12 و 20 کلانشهر تهران ارزیابی گردد لذا بر اساس مأموریت  شبکه های تلویزیونی ، برنامه های شاخص شبکه های دو و شبکه تهران مورد ارزیابی قرار گرفت و از آنجا که مناطق منتخب، از نظر موقعیت جغرافیایی،شاخص های اقتصادی و درآمدهای شهروندان  ونیز سبک زندگی شهروندی متفاوتند لذا منطقه یک به عنوان منطقه مرفه شهری و منطقه 12 بعنوان منطقه متوسط نشین شهری و منطقه 20 به عنوان منطقه کم برخوردار شهر تهران انتخاب شد. نتایج نشان داد، تأثیر برنامه های تلویزیونی بر شاخص حس تعلق مکانی در سه منطقه مورد مطالعه بر اساس آنالیز واریانس چند متغیر ANOVAمتفاوت است.همچنین   بمنظورتحلیل اولویت  رسانه برای ارتقاء شاخص حس تعلق مکانی در سه منطقه یاد شده  از مدل تاپسیس فازی FTOPSIS استفاده شد و نتایج نشان دادکه ترویج و تبلیغ مؤلفه سبک زندگی شهروندی و در برنامه های تلویزیونی، بیشترین اثرکذاری را در هر سه منطقه منتخب دارد بنابراین رسانه تلویزیون می توانداز طریق برنامه سازی با رویکرد بهبود سبک زندگی شهروندی،احساس تعلق مکانی شهروندان را ارتقا دهد همچنین ازدیدگاه شهروندان تنها در منطقه 1 شهر تهران شاخص حس تعلق مکانی مطلوب می باشد. لذاپیشنهاد می شود ترویج مطالبات محلی و منطقه ای شهروندان مناطق 12 و 20  کلانشهر تهران باید. موضوع برنامه های تلویزیونی باشد.

کلیدواژه‌ها

تاب آوری اجتماعی؛ تحلیل تطبیقی؛ حس تعلق مکانی؛ کلانشهر تهران

مراجع

 

1. آروین، م. (۱۳۹۸). ارزیابی اثرات دلبستگی مکانی بر میزان تاب آوری اجتماعی در شهرها (مطالعه موردی: منطقه ۱۲ کلانشهر تهران). فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی شهری، ۳۸، ۷۶ -۸۸
2. بسطامی نیا، ا.، رضایی، م.، و سرایی، م. (۱۳۹۷). تبیین و تحلیل تاب آوری اجتماعی برای مقابله با سوانح طبیعی. فصلنامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران، ۳ ، ۲۰۹ -۲۲۴.
3. پرتوی، پ.، بهزادفر، م.،  و شیرانی، ز. (۱۳۹۵) طراحی شهری و تاب آوری اجتماعی؛ بررسی موردی: محله جلفا اصفهان. نشریه نامه معماری و شهرسازی، ۱۷، ۹۹ -۱۱۶.
4. حاتمی نژاد، ح.، پوراحمد، ا.، وزبردست، ک. (۱۳۹۹). سنجش میزان تاب آوری اجتماعی در منطقه ۹ کلان شهر تهران. فصلنامه مسکن و محیط روستا، 171، ۴۹ -۶۰.
5. درگاه ملی مرکز آمار ایران (1400). نتایج طرح آمارگیری قیمت مسکن و اجاره و قدرت خرید شهروندان در شهرهای منتخب از 1388 تاکنون. تهران: مرکز آمار ایران. amar.org
6. رحیمی، م.، و کارگر، ب. (۱۳۹۹). تبیین الگوی تاب آوری اجتماعی در سکونتگاه های غیررسمی با تاکیدبر کیفیت زندگی نمونه موردی محله خط۴ حصارکرج. فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)، 11(۱)، ۷۵ -91.
7. روستا م.، ابراهیم زاده ع.، و ایستگلدی، م . (1397). ارزیابی میزان تاب آوری اجتماعی شهری موردشناسی شهر زاهدان. نشریه پژوهش و برنامه ریزی شهری، 32، 1-14.
8. سرایی، م.، روستا، م. (1395). ارزیابی شاخص تعلق مکانی کاشان. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی سیستان و بلوجستان، 1-4.
9. فرقانی، م.، و مهاجری، ر. (1397). رابطه بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و تغییر درسبک زندگی جوانان. مطالعات رسانه‌های نوین، 4(13)، 292-259.
10. منتظرالقائم، ا. (1400). مأموریت و رسالت شبکه دوکتاب اسناد مأموریت ی رسانه ملی. شبکه دو، 1-20.

 

11. Adger, W. N. (2000). Social and ecological resilience: are they related? Progress in Human Geography,24(3), 347-364.
12. Alavi Vafa, S. (2017) Challenges and Strategic Issues of National Media in Horizon. Communication Research Quarterly, 24(89), 41-64.
13. Copeland, S., Comes, T., Bach, S., Nagenborg, M., Schulte, Y., & Doorn, N. (2020). Measuring social resilience: Trade-offs, challenges and opportunities for indicator models in transforming societies. International Journal of Disaster Risk Reduction, 51, 41-99.
14. Keck, M., & Sakdapolrak, P. (2013). What is social resilience? Lessons learned and ways forward. Erdkunde, 67(1), 5-19.
15. Kim, D. (2018). Media Governance: Chapter in the book of Media Governance in Korea 1980–2017. London: Springer publication.
16. Obrist, B., Pfeiffer, C. & Henley, R. (2010). Multi‐layered social resilience: A new approach in mitigation research. Progress in Development Studies, 10, 273-288.