بررسی عوامل موثر برفعالیت های تروریستی در آفریقا و نقش همگرایی منطقه ای بر امنیت و توسعه (مورد مطالعه : بوکوحرام در مرز نیجریه و کامرون)

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 07 بهمن 1400  

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.2022.70590.1050

نویسندگان

مجید رسولی ¹؛ احمد بخشی²

¹استادیار گروه ژئوپلیتیک مرکز مطالعات آفریقا، دانشگاه تربیت مدرس،تهران، ایران

²دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

چکیده

امنیت از مقولات بسیار مهم بشر از گذشته های دور بوده و در گذر زمان، اهمیت آن کاهش نیافته، بلکه هر روز فزونی یافته است. یکی از عوامل موثر بر امنیت، وجود گروه‌های مبارز، باندهای جنایتکار سازمان‌یافته در سراسر جهان و پیوند بین آن ها می باشد. در سال های اخیر، ظهور و ارتباطات پیچیده گروه های تروریستی در آفریقا به نگرانی فزاینده‌ای در سطوح ملی، منطقه‌ای و حتی بین‌المللی تبدیل شده است. در همین راستا، این گروه ها، غالبا ًمنازعات و بی‌ثباتی بین کشورهای هم ‌مرز را بر مبنای انگیزه ‌های مذهبی، سیاسی یا اقتصادی،کسب قدرت، سرزمین و کنترل مردم بی‌گناه تقویت می کنند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر گروه تروریستی بوکوحرام بر توسعه و امنیت منطقه مرزی نیجریه و کامرون در پاسخگویی به این پرسش است که عوامل موثر بر فعالیت‌های بی‌ثبات کننده و تهدید امنیت منطقه‌ای بوکوحرام در در امتداد مرز کامرون و نیجریه در غرب آفریقا کدام اند؟ پژوهش حاضر که ماهیتی توصیفی-تحلیلی دارد و داده‏ها و اطلاعات مورد نیاز آن به روش کتابخانه‏ای گردآوری شده در قالب نظریه همگرایی منطقه ای بر این فرضیه استوار است که بوکوحرام می تواند با بهره ‌برداری از عواملی مانند حاشیه نشینی، فقر، فساد، بی عدالتی، ناکامی دولت فدرال و مرزهای نفوذپذیر در راستای اعمال کنترل و قدرت بر منطقه، رویکردی افراطی از اسلام را در بخش‌هایی از کامرون و نیجریه تحمیل کند. نتایج پژوهش نشان داد بهره مندی از استراتژی همکاری و انعقاد پیمان های دفاعی بین کشورهای مرزی ضمن تقویت امنیت منطقه ای و پشتیبانی پایه های اقتصادی شکننده می تواند در جهت بازدارندگی و کاهش هجوم تروریست های آینده موثر باشد؛ به گونه ای که دولت‌های دارای ایالات مرزی باید در معاهدات همکاری استراتژیک متعهد شوند و ترتیبات امنیتی طولانی‌مدت مرزی برای مهار برنامه‌های توسعه‌طلبانه گروه هایی مانند بوکوحرام را ایجاد کنند.

کلیدواژه‌ها

نظریه همگرایی منطقه ای؛ امنیت منطقه ای؛ بوکوحرام؛ توسعه منطقه مرزی نیجریه و کامرون

مراجع