نظریه و متن ادبی (آسیب شناسی مقالات منتشرشده بر پایۀ آرای گریماس)

جستارهای نوین ادبی

مقاله 6، دوره 54، شماره 4 - شماره پیاپی 215، اسفند 1400، صفحه 117-137   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی.

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jls.2022.73630.1202

نویسندگان

هیوا حسن پور^{* 1}؛ سیده بشری حسینی²؛ نگین گنجی²

¹استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

²کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

چکیده

گریماس یکی از نظریه ­پردازان ساختارگرای حوزۀ روایت است که آرای او در این حوزه، بسیار زیاد مورد استناد پژوهشگران قرار گرفته است. نظریۀ روایی او به دلیل تقسیم ­بندی­های خاصی که دارد، درخور توجه است. این پژوهش با شیوۀ توصیفی- تحلیلی به آسیب­شناسی بیش از 60 مقالۀ پژوهشی که تا سال 1400 در نشریات داخلی چاپ شده­ اند، پرداخته است. ضرورت انجام این پژوهش در برداشت­های نارسا و ناقصی است که از نظریۀ گریماس شده و باعث شکل­ گیری پژوهش­هایی قالب­ بندی شده و به دور از تحلیل و تفسیر شده است. نتایج حاکی از آن است که عموم پژوهش­ها بر اساس نظریۀ گریماس، با ارجاع به اصل کتاب او نبوده و اکثراً با مراجعه به مقالات یا کتاب ­هایی که به نوعی به آرای گریماس پرداخته ­اند، صورت گرفته است. در برخورد با نظریۀ گریماس، متن ادبی نادیده گرفته شده و متن در حکم، تمرین نقدگونه ­ای است برای اثبات نظریه؛ خود پژوهشگران نیز در مقالات خود گاه به صورت برجسته به این نکته که پژوهش انجام گرفته انطباق کامل با الگوی گریماس دارد به شیوه ­های مختلف اشاره کرده ­اند که نشان از عدم درک درست از انجام پژوهش­های نظریه ­محور دارد.

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه‌ها: نقد؛ نظریه؛ گریماس؛ نظریه زدگی؛ آسیب‌شناسی

مراجع