تعداد نشریات | 49 |
تعداد شمارهها | 1,844 |
تعداد مقالات | 19,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,281,982 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,513,159 |
بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه | ||
جغرافیا و مخاطرات محیطی | ||
مقاله 3، دوره 11، شماره 3 - شماره پیاپی 43، مهر 1401، صفحه 43-65 اصل مقاله (1.66 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2022.74930.1160 | ||
نویسندگان | ||
رضا عباسیان ولندر1؛ شهرام روستایی* 2؛ داود مختاری3 | ||
1دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکدۀ برنامهریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
2استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ برنامهریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
3استاد گروه ژئومورفولوژی، دانشکده ی برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
نتایج حاصل از بررسی منطقه محدودۀ تمتمان نازلوچای، شمال غرب ارومیه، نشان میدهد اقلیم منطقه نیمهخشک و سرد بوده و رژیم بارش آن مدیترانهای است. ژئومورفولوژی آن جوان و توپوگرافیاش رابطه مستقیم با ساختارهای زمینشناسی دارد؛ یعنی اغلب چینها و شکستگیها ارتفاعات را میسازند. سنگشناسی سازند همراه با عملکرد فرآیندهای تکتونیکی که منجر به انحلال و ایجاد درزه و شکاف در سنگها شده است، شرایط لازم را جهت تشکیل اشکال نهچندان تکاملیافته کارستی فراهم کرده است. مهمترین اشکال کارستی منطقه عبارتند از کارن، پیناکلها، کانالها و دولین انحلالی و حفرات انحلالی، چشمههای کارستی و غارها که در امتداد درزه و شکافها و گسلها گسترش یافتهاند و بیانگر ارتباط بین این اشکال و ساختارهای تکتونیکی منطقه هستند. در این تحقیق بهمنظور پی بردن به ارتباط بین تکتونیک و کارستزایی، اقدام به اندازهگیری شیب و امتداد شکستگیها (درزهها و گسلها) در 7 ناحیه شده است. نتایج به دست آمده از بررسیهای صحرایی و مقایسه آنها با اطلاعات موجود در اسناد سنجشازدور نشان میدهد جهت غالب درزهها در منطقه با جهت گسلها انطباق دارد. همچنین مشخص شده است که اشکال کارستی بیشتر در امتداد همین درزهها به وجود آمده است. از طرف دیگر قسمت اعظم درهها با ساختارهای زمینشناسی منطقه، یعنی گسلها و چینها نیز همخوانی دارد. بنابراین تکتونیک نقش مؤثری در ایجاد اشکال کارستی و مخاطرات آن در منطقه داشته است. بر اساس نقشه پهنهبندی مخاطرات ریزش سنگ تولید شده، 77/3 درصد از کل منطقه در محدودۀ خطر بالا قرار دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
اشکال کارستی؛ ساختارهای تکتونیکی؛ پهنهبندی مخاطرات؛ غار تمتمان؛ نازلو چای ارومیه | ||
مراجع | ||
افراسیابیان، احمد؛ 1377. اهمیت مطالعات و تحقیقات منابع آب کارست در ایران. مجموعه مقالات دومین همایش جهانی آب در سازندهای کارستی. تهران. کرمانشاه. 354 ص.
http://fipak.areeo.ac.ir/ faces/ search/ bibliographic/ biblioBriefView. jspx?_afPfm =-16 w mb8 n9qd
بوسلیک، زهرا؛ چرچی، عباس؛ کشاورزی، محمد رضا؛ احمد نژاد، زینب؛ 1391. بررسی نقش عوامل ساختاری در ظهور چشمههای منطقه کارستی ایذه با استفاده از سنجشازدور و GIS. پژوهشهای دانش زمین. سال سوم. شماره 10. صص 16-32
پیراسته، سعید؛ 1385. نقش شکستگیها در توسعه کارست – محدوده تاقدیس پابده از زاگرس چین خورده: کاربرد داده-های ماهوارهای و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS). فصلنامه جغرافیایی سرزمین. سال سوم. شمارۀ 11. صص 49-66. https://sarzamin.srbiau.ac.ir/article_5943.html#ar_info_pnl_cite
سناخوان، عطیه؛ پورکرمانی، محسن؛ حاجی حسینلو، حسن؛ حسنپورصدقی، محمد؛ 1391. ارزیابی زمینساختی و لرزهخیزی منطقه نازلو ارومیه، شمالغرب ایران، سی و یکمین همایش علوم زمین. تهران. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور https://civilica.com/doc/186946
ولایتی، سعداله؛ خانعلی زاده، فریده؛ 1390. بررسی رابطه ساختارهای تکتونیک و اشکال کارستی (مطالعه موردی حوضه آبریز کارده). جغرافیا (فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران). سال نهم. شماره 31. ص 171-189. https://magiran.com/p951522
Çiftçi, N.B., Bozkurt, E., 2007. Anomalous stress field and active breaching at relay ramps: a field example from Gediz Graben, SW Turkey. Geol. Mag. 144 (4), 687–699. https:// doi.org/ 10.1017/S0016756807003500
Curewitz, D., Karson, J.A., 1997. Structural settings of hydrothermal outflow: fracture permeability maintained by fault propagation and interaction. J. Volcanol. Geotherm. Res. 79 (3–4), 149–168. https://doi.org/10.1016/S0377-0273(97)00027-9
Dockrill, B., Shipton, Z.K., 2010. Structural controls on leakage from a natural CO2 geologic storage site: Central Utah, U.S.A. J. Struct. Geol. 32 (11), 1768–1782. https:// doi.org/ 10.1016/j.jsg.2010.01.007
Fossen, H., Rotevatn, A., 2016. Fault linkage and relay structures in extensional settings—A review. Earth Sci. Rev. 154, 14–28. https://doi.org/10.1016/j.earscirev.2015.11.014
Haji Hosseinlou, H., (2015). Kinematics of Transpressional Deformation in Urmia Fault Zone, (Northwest Iran). Iranian Journal of Earth Scinces, 7, 59-67. https:// ijes.mashhad.iau.ir/ article_522935.html
Kattenhorn, S.A., Aydin, A., Pollard, D.D., 2000. Joints at high angles to normal fault strike: an explanation using 3-D numerical models of fault-perturbed stress fields. J. Struct. Geol. 22, 1–23. https://doi.org/10.1016/S0191-8141(99)00130-3
Nikolaev, PN., 1977. Method of statistical analysis of joints and reconstruction of the tectonic stress fields. J high Schools Geol Prosp Moscow 12:103-115 (in Russian). ISBN: 978-3-662-43992-0
Rotevatn, A., Buckley, S., Howell, J., Fossen, H., 2009. Overlapping faults and their effect on fluid flow in different reservoir types: A LIDAR-based outcrop modeling and flow simulation study. AAPG (Am. Assoc. Pet. Geol.) Bull. 93, 407–427. https:// doi.org/ 10.1306/09300807092
Rowland, J.V., Sibson, R.H., 2004. Structural controls on hydrothermal flow in a segmented rift system, Taupo Volcanic Zone, New Zealand. Geofluids 4, 259–283. https:// doi.org/ 10.1111/ j.1468-8123.2004.00091.x
Sibson, R.H., 1996. Structural permeability of fluid-driven fault-fracture meshes. J. Struct. Geol. 18, 1031–1042. https://doi.org/10.1016/0191-8141(96)00032-6
Springfield, VT., Rapp, JR., Anders, RB., 1979. Effect of karst and geologic structure on the circulation of water and permeability in carbonate aquifers. U.S. J Hydrol 43: 313-332. https://doi.org/10.1016/0022-1694(79)90178-1
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,204 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 70 |