برآورد بیشینه شتاب افقی زمین‌لرزه با به‌کارگیری تحلیل احتمالاتی در استان کرمان

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 13، دوره 12، شماره 3 - شماره پیاپی 47، مهر 1402، صفحه 255-271   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geoeh.2022.74643.1151

نویسندگان

مهرداد بلوچ¹؛ مجید نعمتی^{* 2}؛ محمدحسین باقری پور³

¹کارشناسی ارشد عمران دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

²استاد زلزله‌شناسی دانشکده علوم و مرکز پژوهشی زلزله دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

³- استاد مهندسی عمران دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

با وجود رخدادهای ویرانگری همچون زمین‌لرزه سال 2003 بم ( )، تدوین نقشه‌های خطر زمین‌لرزه به‌روز برای طراحی سازه‌ها در این گستره بسیار ضروری است. در ‌این بررسی که یک پژوهش با نتایج کاربردی در زمینه مهندسی زمین‌لرزه است، یک کاتالوگ لرزه‌ای شامل رخدادهای‌ تاریخی و دستگاهی تدوین شده و سپس 21 منبع لرزه‌زا در گستره شهرهای استان کرمان و اطراف آن شناسایی شد. پارامترهای لرزه‌خیزی برای تمامی ‌21 چشمه تخمین زده شده و یک مدل پیوند کاهیدگی مناسب برای این گستره برای به‌دست آوردن نقشه‌های خطر زمین‌لرزه با در نظرگیری اثرات ساختگاهی گزینش شد. در پایان، نقشه‌های خطر زمین‌لرزه که یکی از اساسی‌ترین نیازهای طراحی لرزه‌ای و آیین‌نامه‌های لرزه‌ای است، در قالب پارامتر بیشینه شتاب زمین برای دوره بازگشت‌های 475 و 2475 سال ارائه شده و گستره‌های پرخطر لرزه‌ای در استان کرمان معرفی شدند. این گستره‌ها شامل نوار کوهبنان-گلباف-بم و گستره جیرفت-کهنوج است.

کلیدواژه‌ها

بیشینه شتاب زمین؛ نقشه خطر زمین‌لرزه؛ تحلیل خطر زمین‌لرزه؛ استان کرمان

مراجع

اخلاص پور، پ؛ عباس‌نژاد، ا؛ نعمتی، م؛ 1400. استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و روش تحلیل سلسله‌مراتبی در پهنه‌بندی خطر زمین‌لرزه استان کرمان.  مجله یافته‌های نوین زمین‌شناسی کاربردی. دوره 17. شماره 33. بهار و تابستان 140، 73-69.

حسن‌زاده، ر؛ عباس نژاد، ا؛ علوی، ا؛ شریفی تشنیزی، ا؛ 1390. تحلیل خطر لرزه‌ای شهر کرمان با تأکید بر کاربرد GIS در ریز پهنه‌بندی مقدماتی درجه 2. علوم زمین. 21(81), 23-30.

 

Ambraseys, N. N., & Melville, C. P., 2005. A history of Persian earthquakes. Cambridge university press, p 240, www.Cambridge.org/.

Berberian, M., 2005. The 2003 Bam urban earthquake: a predictable seismotectonic pattern along the western margin of the rigid Lut Block, southeast Iran. Earthq. Spectra. 21 (S1), S35–S99.

Ghasemi Nejad, Rezvan, Rahim Ali Abbaspour, Masoud Mojarab, (2021. Associating earthquakes with faults using cluster analysis optimized by a fuzzy particle swarm optimization algorithm for Iranian provinces, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, Volume 140, 106433, https://doi.org/10.1016/j.soildyn.2020.106433/.

Mahsuli, M., Rahimi, H., & Bakhshi, A., 2019. Probabilistic seismic hazard analysis of Iran using reliability methods. Bulletin of Earthquake Engineering, 17(3), 1117-1143.

Mehrabi, A.; Pirasteh, S.; Rashidi, A.; Pourkhosravani, M.; Derakhshani, R.; Liu, G.; Mao, W.; Xiang, W., 2021. Incorporating Persistent Scatterer Interferometry and Radon Anomaly to Understand the Anar Fault Mechanism and Observing New Evidence of Intensified Activity. Remote Sens. 13, 2072. https://doi.org/10.3390/rs13112072.

Mirzaei, N., Gao, M., Chen, Y., Wang, N., 1997. A uniform catalog of earthquakes for seismic hazard assessment in Iran. Acta Seismologica Sinica, 10, 713–726.

Moinfar, A. A., Naderzadeh, A., & Nabavi, M. H., 2012. New Iranian seismic hazard zoning map for new edition of seismic code and its comparison with neighbor countries. In 15th World conference on earthquake engineering (15th WCEE, LISBOA, 2012-09-24 - 2012-09-28.

Nemati, M., 2015. Aftershocks investigation of 2010 Dec. and 2011 Jan. Rigan earthquakes in the southern Kerman province, SE Iran. Journal of Tethys (Iran), 3(2): 96-113.

Nemati, M., 2018. Probabilistic View of Occurrence of Large Earthquakes In Iran. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran, 29(3), 241-252.

Nemati, M., 2019. Inter-event times between large earthquakes in Iran. Earthquake Sciences, 32: 1-18.

Nemati, M., Hajati, F. J., Rashidi, A., & Hassanzadeh, R., 2020. Seismology of the 2017 Hojedk earthquakes (MN 6.0–6.1), Kerman province, SE Iran. Tectonophysics, 780, 228398. Nemati, M., 2015c. Aftershocks investigation of 2010 Dec. and 2011 Jan. Rigan earthquakes in the southern Kerman province, SE Iran. Journal of Tethys (Iran), 3(2): 96-113.

Nemati, M. and Derakhshani, R., 2020. Short-term seismicity patterns along the most active faults in Iran", 47, 441-459.

Savidge, E., Nissen, E., Nemati, M., Karasözen, E., Hollingsworth, J., Talebian, M., ... & Rashidi, A., 2019. The December 2017 Hojedk (Iran) earthquake triplet—sequential rupture of shallow reverse faults in a strike-slip restraining bend. Geophysical Journal International, 217(2), 909-925.

Ahmad Rashidi, Mohamad Mahdi Khatib, Faramarz Nilfouroushan, Reza Derakhshani, Seyed Morteza Mousavi, Hossein Kianimehr, Yahya Djamour., 2019. Strain rate and stress fields in the West and South Lut block, Iran: Insights from the inversion of focal mechanism and geodetic data, Tectonophysics, 766, 94-114.

Ahmad Rashidi, Mohammad-Reza Abbassi, Faramarz Nilfouroushan, Shahram Shafiei, Reza Derakhshani, Majid Nemati., 2020. Morphotectonic and earthquake data analysis of interactional faults in Sabzevaran Area, SE Iran, Journal of Structural Geology, https://doi.org/10.1016/j.jsg.2020.104147.

Tavakoli, B. and Ghafory-Ashtiany, M., 1999. Seismic Hazard Assessment of Iran, Annali di Geophysica, Vol. 42, 6, Dec. 1999, https://doi.org/10.4401/ag-3781.

Walker, R. T., Bergman, E. A., Elliott, J. R., Fielding, E. J., Ghods, A. R., Ghoraishi, M., ... & Talebian, M., 2013. The 2010–2011 South Rigan (Baluchestan) earthquake sequence and its implications for distributed deformation and earthquake hazard in southeast Iran. Geophysical Journal International, 193(1), 349-374.

Yazdani, A., & Kowsari, M., 2017. A probabilistic procedure for scenario-based seismic hazard maps of Greater Tehran. Engineering Geology, 218, 162-172.

Building and House Research Center (BHRC), accelerometry network, http://www.bhrc.ac.ir/, 2020 .

International Institute of Earthquake Engineering and Seismology (IIEES), http://www.iiees.ac.ir/, 2020.

Harvard University, Department of Geological Sciences, Global Centroid Moment Tensor catalogue (GCMT). available online at: http://www.globalcmt.org/CMTsearch.html/, 2020.

International Seismological Center, ISC, http://www.isc.ac.uk/, 2020.

Institute of Geophysics University of Tehran, IGUT, http://irsc.ut.ac.ir/, 2020.

United State Geological Survey, USGS, http://www.neic.usgs.gov/, 2020.