تأثیر کود گاوی و منابع مختلف تأمین‌کننده ازت بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.)

بوم شناسی کشاورزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 اسفند 1400

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/agry.2022.72719.1068

نویسندگان

رویا سعیدی¹؛ اعظم سیدی²؛ بهاره پارسا مطلق^{* 3}؛ حسین شکفته⁴

¹دانشجوی کارشناسی ارشد رشته اگرواکولوژی دانشگاه جیرفت

²استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت

³گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت

⁴دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت

چکیده

به‌منظور ارزیابی کود گاوی و منابع تأمین‌کننده ازت بر جذب و کارایی مصرف نیتروژن در گیاه گلرنگ، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در مزرعه‌ تحقیقاتی دانشگاه جیرفت اجرا شد. تیمارها شامل منابع تأمین کننده نیتروژن در شش سطح (کود اوره، اوره با پوشش گوگرد، نیترات آمونیوم، نیتروکسین، نانو نیتروژن و شاهد) و کود گاوی در دو سطح (صفر و 10 تن در هکتار) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد تیمار کود گاوی و منابع مختلف کود نیتروژن بر عملکرد دانه، درصد نیتروژن دانه، درصد نیتروژن زیست‌توده و درصد نیتروژن کل بوته، محتوی نیتروژن اندام‌های مختلف گیاه، کارایی مصرف نیتروژن، کارایی فیزیولوژیک، کارایی جذب، کارایی بهره‌وری نیتروژن و شاخص برداشت نیتروژن گلرنگ معنی‌دار بود. بیشترین درصد نیتروژن دانه (46/3)، زیست‌توده (05/1)، عملکرد دانه ( 284 گرم در مترمربع)، محتوی نیتروژن دانه (8/1138 گرم در مترمربع) و محتوی نیتروژن زیست‌توده (5/752 گرم در مترمربع) در تیمار کود گاوی + کود نیتروکسین به دست آمد همچنین بیشترین کارایی مصرف نیتروژن (3/11 گرم بر گرم) و جذب نیتروژن (91/12 گرم بر گرم) در تیمار کود گاوی + کود نانو نیتروژن مشاهده شد که با تیمار کود گاوی + کود نیتروکسین تفاوت معنی‌داری نداشت. از این‌رو بر اساس نتایج این پژوهش، جهت دستیابی به حداکثر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن و متعاقب آن کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی می‌توان از کود گاوی و کودهای نیتروکسین و نانو نیتروژن جهت کشت گلرنگ در منطقه جیرفت استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

بهره وری نیتروژن؛ درصد نیتروژن؛ شاخص برداشت نیتروژن؛ کود زیستی