مطالعۀ‌ پدیدار‌‌شناختی تجارب زنان روزنامه‌نگار از پدیدۀ‌ نابرابری جنسیتی در محیط شغلی مطبوعات

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 9، دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 37، شهریور 1400، صفحه 285-255  

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/social.2022.72674.1082

نویسندگان

فاطمه صدرنبوی ¹؛ ملیحه ترشیزی²؛ هانیه دانشور³

¹استادیارگروه علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، مشهد، ایران

²کارشناس ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد، مشهد ،ایران

³;کارشناس ارشدمطالعات فرهنگی،دانشگاه علامه طباطبایی،تهران ،ایران

چکیده

در دوران معاصر و هم‌زمان با ورود مدرنیته به جامعۀ‌ ایران، زنان ایرانی به باز‌تعریف هویت خویش در سایۀ‌ دگرگونی-های کلان اجتماعی پرداختند. اما روند تغییر نقش‌های سنتی زنان، و حضور آنان در سپهر عمومی، فرآیندی بی‌چالش نبوده است. آن‌ها در فرآیند هویت‌یابی خویش هم‌چنان با ساختار نابرابری جنسیتی دست‌به‌گریبانند. در این پژوهش با رویکردی فمینیستی و با روشی کیفی و پدیدارشناختی به مطالعۀ تجربه‌‌زیستۀ زنانی پرداخته‌ایم که با حضور در حیطۀ اشتغال در مطبوعات، روزگاری متفاوت با مردان هم‌قطار خویش را تجربه می‌کنند. بر این اساس با تکنیک نمونه‌گیری هدفمند به مصاحبۀ روایی و عمیق با 16 تن از زنان شاغل در مطبوعات شهر مشهد پرداختیم. تجربۀ توزیع نابرابر قدرت، ثروت، منزلت و فرصت‌ها، تقسیم‌کار جنسیتی، حضور کلیشه‌های جنسیتی، جامعه‌پذیری جنسیتی، حضور ایدئولوژی‌های جنسیتی، کوری جنسیتی محیط کار، احساس محرومیت نسبی، خود‌ابژه‌سازی و تکیه بر سرمایۀ جنسی توسط برخی از زنان در محیط‌کار، و استراتژی‌های زنان در برابر ساختار نابرابری جنسیتی، مضامین و مفاهیمی است که به توضیح تجربۀ‌ زنان مشارکت‌کننده در این پژوهش از پدیدۀ نابرابری جنسیتی در محیط اشتغال می‌پردازد. نتایج این پژوهش نشان داد که زنان روزنامه‌نگار ایرانی هنوز هم با پدیدۀ نابرابری جنسیتی در محیط شغلی دست به گریبانند. عطف توجه به تجارب‌زیستۀ مطرح شده در این تحقیق، راهگشای گام‌هایی عملی در رفع موانع جنسیتی این گروه شغلی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

"؛ نابرابری جنسیتی"؛ زنان روزنامه‌نگار"؛ پدیدار‌شناسی فمینیستی "؛ روش‌شناسی کیفی"؛ تجربۀ زیسته

مراجع