اثر تیمار بذر و محلول‌پاشی با اسید الاژیک بر ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه سویا در شرایط تسریع پیری

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 5، دوره 20، شماره 3 - شماره پیاپی 67، مهر 1401، صفحه 305-317   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jcesc.2022.74387.1131

نویسندگان

صفیه عرب¹؛ مهدی برادران فیروزآبادی^{* 2}؛ احمد غلامی²؛ مصطفی حیدری³

¹دانشجوی دکتری زراعت، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

²گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

³گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

اسید الاژیک، آنتی‌اکسیدانی گیاهی و طبیعی است که در کاهش اثرات تنش‌ها در گیاهان مؤثر است. جهت بررسی تأثیر اسید الاژیک بر بهبود کیفیت گیاهان حاصل از بذرهای غیر فرسوده و فرسوده سویا آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود طی دو سال زراعی 1398 و 1399 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تسریع پیری بذور در دو سطح (بذور غیر فرسوده و بذور فرسوده) و اسید الاژیک در چهار سطح (شاهد، پیش‌تیمار بذری، محلول‌پاشی، کاربرد توأم پیش‌تیمار بذری و محلول‌پاشی با غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر) بودند که در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شدند. نتایج نشان داد تسریع پیری بذور موجب کاهش میانگین ظهور روزانه گیاهچه در مزرعه به میزان 3/61 درصد نسبت به بذور غیر فرسوده شد. پیش‌تیمار بذور غیر فرسوده و فرسوده با اسید الاژیک به‌ترتیب موجب افزایش 1/23 و 6/19 درصدی میانگین ظهور روزانه گیاهچه شد. کاربرد توآم پیش‌تیمار بذر و محلول‌پاشی اسید الاژیک در شرایط تسریع پیری موجب افزایش میزان قندهای نامحلول موجود در برگ‌های سویا به میزان 0/32 درصد نسبت به عدم کاربرد این ماده در این شرایط شد. پیش‌تیمار بذر، محلول‌پاشی و کاربرد توأم پیش‌تیمار بذر و محلول‌پاشی با اسید الاژیک به‌ترتیب موجب افزایش 6/23، 2/23 و 5/55 درصدی عملکرد دانه نسبت به شاهد شدند. در نهایت در محدوده پژوهش انجام شده می‌توان کاربرد توأم اسید الاژیک به‌صورت پیش‌تیمار بذری و محلول‌پاشی برگی را جهت افزایش عملکرد دانه و عملکرد روغن دانه در گیاه سویا توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها

آنتی‌اکسیدان؛ سرعت ظهور گیاهچه؛ عملکرد دانه

مراجع

1. Abu El Soud, W., Hegab, M. M., Abdelgavad, H., Zinta, G., and Asard, H. 2013. Ability of ellagic acid to alleviate osmotic stress on chickpea seedlings. Journal of Plant Physiology and Biochemistry 71 (1): 173-183. https://doi.org/10.1016/j.plaphy.2013.07.007
2. Akbari, M., Baradaran firouzabadi, M., Amerian, M. R., and Farrokhi, N. 2019. The effect of foliar application and seed pretreatment with cinnamic acid on physiological characteristics of Cowpea (Vigna unguiculata) aged seeds and resulting plants. PhD Dissertation, Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Iran. (in Persian with English abstract).
3. Arab, S., Baradaran Firouzabadi, M., Gholami, A., and Haydari, M. 2021. Physiological responses of soybean plant (DPX) to pretreatment and foliar application of seaweed extract (Ascophyllum nodosum) and seed primary quality. Iranian Journal of Field Crops Research 20 (1): 105-119. (in Persian with English abstract). https://doi. 22067/jcesc.2021.74004.1119
4. Bagheri, H., Andalibi, B., and Azimi moghaddam, M. R. 2014. The effect of foliar application of atrazine on stomatal and nonstomatal control factors of photosynthesis in safflower in drought stress condition. Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology) 27 (2): 168-179. (in Persian with English abstract). https://doi. 20.1001.1.23832592.1393.27.2.2.2
5. Barranco, D., Ruiz, N., and Gomes, M. 2005. Frost tolerance of eight olive cultivars. European Journal of Horticultural Science 40: 558-560.
6. Bonnett, G. D., and Incoll, L. D. 1992. Effects on the stem of winter barley of manipulating the soucrose and sink during grain-filling1. Changes in accumulation and loss of mass from intemodes. Journal of Experimental Botany 44: 75-82. https://doi.org/10.1093/jxb/44.1.83
7. Braunberger, C., Zehl, M., Conrad, J., Fischer, S., Adhamib, H. R., Beifuss, U., and Krenn, L. 2013. C–MR, NMR, and LC–MS identification and LC– DAD quantification of flavonoids and ellagic acid derivatives in Droserapeltata. Journal of Chromatography 932: 111-116. https://doi.org/10.1016/j.jchromb.2013.06.015
8. Debnath, B., Singh, W. S., Das, M., Goswami, S., and Manna, K. 2021. Biodynamic activities of ellagic acid: A Dietary Polyphenol. Journal of Nature and Science of Medicine 3 (20): 83-90. DOI: 4103/JNSM.JNSM_32_19
9. Evtyugin, D., Magina, S., and Evtuguin, D. 2020. Recent advances in the production and applications of ellagic acid and its derivatives. A Review. Journal of Molecules 25: 27-45. https:// doi: 10.3390/molecules25122745
10. Hiscox, J. D., and Israelstom, G. F. 1979. A method for the extraction of chlorophyll from leaf tissue without maceration. Canadian Journal of Botany 57: 1332-1334. https://doi.org/10.1139/b79-163
11. ISTA (International Seed Testing Association). 2009. International rules for seed testing. Seed Science and Technology 49: 86-41.
12. ISTA (International Seed Testing Association). 2006. International rules for seed testing. Basserdorf, Switzerland, 379 p.
13. Kalali, T., Lahooti, M., and Mahmoodzade, H. 2015. Investigation the effect of salicylic acid on morphological and physiological traits of soybean (Glycine max) under drought tension conditions. Crop Physiology Journal. 7(25): 75-88.
14. Kapoor, R., Arya, A., Siddiqui, M. A., Amir, A., and Kumar, H. 2010. Seed deterioration in chickpea (Cicer arietinum) under accelerated ageing. Asian Journal of Plant Sciences 9 (3): 158-162. DOI: 10.3923/ajps.2010.158.162
15. Khan, A., Nazar, S., Lang, I., Nawaz, H., and Hussain, M. A. 2017. Effect of ellagic acid on growth and physiology of canola (Brassica napus) under saline conditions. Journal Plant Interaction 12 (1): 520-525. https://doi.org/10.1080/17429145.2017.1400122
16. Leonardo, S., Alberto, A., Raul, R., Antonio, A., and Cristobal, N. 2011. Ellagic acid: biological properties and biotechnological development for production processes. African Journal of Biotechnology 10 (45): 18-23.
17. Liu, Y., Liu, Y., Liu, H., and Shang, Y. 2018. Evaluating effects of ellagic acid on the quality of kumquat fruits during storage. Scientia Horticulturae 227: 244-254. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2017.08.055
18. Lopez, S. G., and Luderer, U. 2004. Effects of cyclophosphamide and buthionine sulfoximine on ovarian glutathione and apoptosis. Free Radical Biology and Medicine 36 (11): 1366-1377. https://doi: 10.1016/j.freeradbiomed.2004.02.067.
19. Mangena, P. 2021. Analysis of correlation between seed vigour, germination and multiple shootinduction in soybean (Glycine max Merr.). Heliyon 7 (1): 1-8. https://doi: 10.1016/j.heliyon.2021.e07913
20. Marthandan, V., Geetha, R., Kumutha, K., Renganathan, V. G., Karthikeyan, A., and Ramalingam, J. 2020. Seed priming: A feasible strategy to enhance drought tolerance in crop plants. International Journal of Molecular Sciences 21: 58-82. https://doi: 10.3390/ijms21218258
21. Motacefi, M., Sirousmehr, A., and Mohsen Mousavi Nik, M. 2021. Effect of organic growth stimulator on yield, yield components, oil percentage, and‎ some physiological indices of safflower under drought stress condition. Journal of Crops Improvement 23 (3): 335-348. https://doi.10.22059/JCI.2021.300601.2378
22. Movahhedi Dehnavi, M., Niknam, N., Behzadi, Y., and Mohtashami, R. 2017. Comparison of physiological responses of linseed (Linum usitatissimum) to drought and salt stress and salicylic acid foliar application. Iranian Journal of Plant Biology 9 (3): 39-62. (in Persian with English abstract).
23. Nazari, R., Parsa, S., Tavakol Afshari, R., and Mahmoodi, S. 2020. Salicylic acid priming before and after accelerated aging process increases seedling vigor in aged soybean seed. Journal of Crop Improvement 34 (2): 1-20. (in Persian with English abstract). https://doi.org/10.1080/15427528.2019.1710734
24. Oliveira, K. R., Sampaio, F. R., Siqueira, G. S., Galvao, I. M., Bennett, S. J., Gratao, P. L., and Barbosa, R. M. 2021. Physiological quality of soybean seeds grown under different low altitude field environments and storage time. Plant, Soil and Environment 67 (2): 92-98. https://doi.org/10.17221/512/2020-PSE
25. Onder, S., Tonguc, M., Guvercin, D., and Karakurt, Y. 2020. Biochemical changes stimulated by accelerated aging in safflower seeds (Carthamus tinctorius) Journal of Seed Science 42: 1-12. https://doi.org/10.1590/2317-1545v42227873
26. Oomah, B. D., Mazza, G., and Przyblski, R. 1995. Comparison of flaxseed meal lipids extracted with different solvent. Journal of Food Science and Technology 29: 654-658. https://doi.12691/jfnr-2-1-10
27. Pari, L., and Sivasankari, R. 2008. Effect of ellagic acid on cyclosporine A-induced oxidative damage in the liver of rats. Fundamental & Clinical Pharmacology 22: 395-401. https://doi.org/10.1111/j.1472-8206.2008.00609.x
28. Rahimi, G., Bradaran Firouzabadi, M., Makarian, H., and Gholipoor, M. 2014. The effect of seed aging and pretreatment with pyridoxine on growth and yield of soybean in weed competition. M.Sc. Thesis. Shahrood University of Technology. Iran. (in Persian with English abstract).
29. Sadeghi, H., Shaeidaei, A., Gholami, H., and Yari, L. 2014. Effect of packaging materials, storage duration and conditions on seed germination traits in laboratory and field emergence of soybean seedling. Iranian Journal of Seed Science and Research 1(1): 67-82.
30. Saha, R. R., and Sultana, W. 2008. Influence of seed ageing on growth and yield of soybean. Bangladesh Journal of Botany 37 (1): 21-26.
31. Santos, R. F., Placido, H. F., Bosche, L. L., Neto, H. Z., Ferando, H., and Alessandro, B. 2021. Accelerated aging methodologies for evaluating physiological potential of treated soybean seeds. Journal of Seed Science 43 (4): 1-10. https://doi.org/10.1590/2317-1545v43250605
32. Sheidaei, S., Hamidi, A., Sadeghi, H., Oskouei, B., and Zare, L. 2019. Impact of storage fungi on soybean seed deterioration in different storage conditions and seed moisture content. Iranian Journal of Seed Science and Technology 6 (1): 65-76. (in Persian with English abstract).
33. Taji, M., Rahemi karizaki, A., and Daneshmand khosravi, K. 2014. Effect of seed aging on emergence and morphological characteristics of sunflower cultivars (Helianthus annus). Journal of Applied Research of Plant Ecophysiology 1 (4): 19-30. (in Persian with English abstract).
34. Turk, G., Ceribas, A. O., Sahna, E., and Atessahin, A. 2011. Lycopene and ellagic acid prevent testicular apoptosis induced by cisplatin. Phytomedicine 18 (5): 356-361. DOI: 1016/j.phymed.2010.07.008
35. Verma, S. K., Bjpai, G. C., Tewari, S. K., and Singh, J. 2005. Seedling index and yield as influenced by seed size in pigeon pea. Legume Resarch 28: 143-145.
36. Weerasekara, I., Sinniah, U. R., Namasivayam, P., Nazli, M. H., Abdurahman, S. A., and Ghazali, M. N. 2021. Priming with humic acid to reverse ageing damage in soybean (Glycine max (L.) Merrill.] seeds. Agriculture 11 (966): 1-18. https://doi.org/10.3390/agriculture11100966
37. Xiong, Z. T., Chao, L., and Bing, G. 2006. Phytotoxic effects of copper on nitrogen metabolism and plant growth in Brassica pekinensis Ecotoxicology and Environmental Safety 64: 273-280. https://doi.org/10.1016/j.ecoenv.2006.02.003
38. Yang, J., Zhang, J., Huang, Z., Zhu, Q., and Wang, L. 2000. Remobilization of carbon reserved is improved by controlled soil drying during grain filling of wheat. Crop Science 40: 1645-1655. https://doi.org/10.2135/cropsci2000.4061645x