وضعیت فقهی و حقوقی معاملات در افراد شیدایی (مانیا)

فقه و اصول

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 14 اسفند 1400

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jfiqh.2022.75154.1293

نویسندگان

زهره بقیعی^{* 1}؛ علی اکبر ایزدی فرد²؛ محمد محسنی دهکلانی³

¹دانشجوی دکتری دانشگاه مازندران

²استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

³مازندران

چکیده

هر عمل حقوقی نیازمند تمییز و اراده است و کسی می­تواند اراده انجام اعمال حقوقی را داشته باشد که بتواند امور مختلف را از یکدیگر تمییز دهد. امروزه اختلالات روانی زیادی در حال گسترش هستند که اثر مستقیمی بر اراده و قوه تمییز در افراد می­گذارد و فعالیت­های اجتماعی و اقتصادی آن­ها را تحت تأثیر قرار می­دهد.
آنچه به­عنوان سؤال اساسی در این پژوهش مطرح است این می­باشد که وضعیت رشد و به‌تبع آن وضعیت معاملات افراد شیدایی (مانیا) چگونه است؟ آیا معاملات این افراد سفهی بوده یا خیر؟ در این نوشتار که به روش کتابخانه­ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی تدوین گردیده به این نتیجه دست‌یافتیم که شیدایی در درجات حاد (مانیا) ایجاد اختلال می­کند و فرد مبتلا، قدرت تشخیص و تمییز خود را در حالت مانیا از دست می­دهد و به معاملات ضرری و یا بذل و بخشش­های غیر عقلایی روی می­آورد. لذا با توجه به احراز عدم رشد مبتلایان در حالت مانیا توسط کارشناسان، معاملات این دسته از افراد در این حالت غیر نافذ بوده و اگر این بیماری قبل از زمان بلوغ وجود داشته و بعدازآن نیز ادامه پیدا کند اجازه ولی قهری او لازم است اما چنانچه بعد از زمان بلوغ ایجاد شود، تعیین و نصب قیم از سوی دادگاه برای حفظ و صیانت از حقوق ایشان ضروری است.

کلیدواژه‌ها

معاملات؛ سفهی؛ شیدایی؛ مانیا؛ هیپومانیا؛ دوقطبی

مراجع