نقش سازمانهای مردم نهاد متخصص شهرسازی در افزایش مشارکت شهروندان بر مینای اقدامپژوهی مشارکتی در محلات اقبال و امامیه مشهد

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 اسفند 1400  

نوع مقاله: پژوهشی-مطالعه موردی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.73722.1139

نویسندگان

ارزو علیخانی¹؛ سیدمهدی خاتمی ²؛ هاشم داداش پور³

¹خراسان رضوی - مشهد - بلوار پیروزی ۸۱- برسلانی ۲ پلاک ۷۰ واحد ۸

²استادیار شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس

³شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

نقش نهادهای واسط و متشکل از افراد متخصص در زمینه شهرسازی به منظور آگاهی بخشی به شهروندان و پرنمودن خلا بین آنان و مدیریت شهری، در راستای تحقق مشارکت ضروری به نظر میرسد. این پژوهش با هدف بررسی نقش سمن متخصص در امور شهری در مشارکت شهروندان برای بهبود محیط شهری در سطح محله صورت گرفته است. بدین ترتیب که در یک فرآیند اقدام پژوهی، بنیاد مردمنهاد چهارطبقه به عنوان یک سمن تخصصی شهرسازی انتخاب و نقش این نهاد در امر مشارکت و آگاهی-بخشی به ساکنین طی دو ماه به صورت مستمر در طول انجام پروژه کیفیت بخشی به محلات در رابطه با استقبال از بهار 1397 در دو محله اقبال و امامیه در شهر مشهد بر اساس مدل تحقیق اقدامی لوین بررسی شد. جامعه آماری ساکنین محلات مورد نظر است و حجم نمونه در هر محله بیشتر از 10 درصد جمعیت آن درنظر گرفته شده است. در مراحل مختلف از روش های مشاهده، مصاحبه های عمیق، جمع آوری نظرات بر روی بنر، پرسشنامه و جلسات استماع عمومی به منظور جمع آوری داده ها استفاده شده است. نتایج این اقدام پژوهی که مبتنی بر تجزیه و تحلیل های تفسیری است، نشان می دهد، از یک طرف حضور سمن ها میتواند تاحدی خلاء موجود در مشارکت را حل نماید و به بهبود رابطه مدیریت شهری و شهروندان کمک کند، اما از طرف دیگر موانعی در این مسیر وجود دارد که عمدتاً به ضعف سازوکارهای قانونی مرتبط میشود. همچنین حضور این نهادهای واسط لازم است در تعریف پروژه های مشارکت مبنا مدنظر قرار گرفته و بسترهای لازم برای امتداد مشارکت و ادامه دار شدن گفتگوها با مردم پیش بینی گردد.

کلیدواژه‌ها

اقدام پژوهی؛ سازمانهای مردم نهاد؛ کلانشهر؛ مشهد؛ مشارکت