تحلیل شاخص‌های عدالت اجتماعی و دسترسی به خدمات شهری

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 اسفند 1400  

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jgusd.2022.71582.1078

نویسندگان

ساره رضایی اسحق وندی ¹؛ سعید ملکی ²

¹گروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری

²دانشگاه شهید چمران اهواز،

چکیده

انجام مطالعات شهری با دیدگاه عدالت اجتماعی در سال‌های اخیر به عنوان یکی از رویکردهای مهم شناخته شده‌است.در این رویکرد به شاخص‌های مختلفی پرداخته می‌شود که میزان دسترسی به خدمات شهری یکی ازمهم‌ترین شاخص‌ها دربررسی عدالت اجتماعی می‌باشد. برنامه‌ریزی خدمات شهری بدون توجه به عدالت اجتماعی به معنای برابری همه‌ی جامعه و تخصیص عادلانه‌ی خدمات شهری برای همگان موفق نخواهد بود ودر واقع بی عدالتی نابرابری‌ای است که به سودهمگان نباشد.در همین راستا؛ هدف پژوهش حاضر تحلیل شاخص‌های عدالت اجتماعی ودسترسی به امکانات وخدمات شهری در منطقه 1شهر کرمانشاه است ودلیل اهمیت این موضوع بی عدالتی خدمات شهری در مناطق شهری شهر کرمانشاه بخصوص منطقه 1 شهر کرمانشاه با توجه به امکانات و خدمات است.و ازنظر هدف‌گذاری کاربردی واز نظر روش‌شناسی توصیفی- تحلیلی است.که در این پژوهش باتوجه به مشخص نبودن جامعه آماری ازنظرات42 نفر از متخصصین، اساتید دانشگاهها و مراکز پژوهشی در دسترس استفاده شده‌است.همچنین برای پایایی پرسشنامه ازطریق محاسبه‌ی ضریب آلفای کرونباخ واز تحلیل عاملی مرتبه اول و دوم جهت بررسی روایی پرسشنامه و برای آزمون فرضیه از تکنیک مدل‌یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار LISREL8.80 بهره گرفته شده است. نتایج به‌دست آمده از تحلیل مسیر نشان داد که سه شاخص تفاوت(93/0)، آزادی (84/0) و فرصت برابر (78/0) بیشترین ضریب را بین معیارها به خود اختصاص داده‌اند و بیشترین تأثیر را درتحقق عدالت اجتماعی وتوزیع عادلانه خدمات شهری داشته‌اند.و به‌طورکلی متغیر مستقل عدالت اجتماعی با ضریب مسیر 78/0 تأثیر مستقیم قابل ملاحظه‌ای در عملی شدن توزیع عادلانه خدمات شهری دارد. همچنین در حالت اجرای مدل در مرتبه دوم،معیارهای فرصت برابر، آزادی و تفاوت به ترتیب با ضرایب 89/0، 88/0 و 80/0 بیشترین تاثیر مستقیم را درتوزیع عادلانه خدمات شهری دارند. نتایج کلی نشان می‌دهد شاخص‌های عدالت اجتماعی در توزیع مناسب خدمات شهری تاثیر مثبت و معناداری داری درمنطقه یک شهر کرمانشاه دارد.

کلیدواژه‌ها

عدالت اجتماعی؛ خدمات شهری؛ معادلات ساختاری؛ شهر کرمانشاه؛ منطقه یک